DHA'nın haberine göre, Türkiye'de son 53 yılın en kurak yazının yaşanması, barajlardaki doluluk oranlarının kritik seviyelere düşmesine yol açtı. Türkiye genelinde su akışlarının uzun yıllar ortalamalarına göre yüzde 30, geçen yıla göre ise yüzde 40 azalmış olması elektrik üreten barajlardan, sulama amaçlı su kullanımına kadar bir çok olumsuz etkiye neden oldu. Yaşar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Karacan, suyu tekrar tekrar kullanmanın tasarrufta altın kural olduğunu belirtti. Prof.Dr. Karacan, “Suyun tekrar kullanımı atık su arıtma tesisleri ile mümkün. Endüstriyel kuruluşların tümünün bu kurala uyması gerekir. Belediyeler de gelişmiş ülkelerde olduğu gibi park ve bahçe sulamalarında temiz su yerine arıtma suyu kullanmalı" dedi.
Vahşi sulama yerine damlama sistemi
Türkiye'de kullanılabilir tatlı su potansiyeli 110 milyar metreküp olup bunun yüzde 72 gibi büyük bir oranının yalnızca tarımsal sulamada kullanıldığına dikkat çeken Prof.Dr. Karacan, “Bu nedenle vahşi sulama olarak da bilinen ve barajdan, ırmaktan ya da yeraltından gelen suyun toprağa doya doya yedirilmesi anlamına gelen geleneksel sulama yönteminden vazgeçilmeli. Bunun yerine yüksek oranda tasarruf sağlayan ve toprağa döşenen bir boru sistemiyle çalışan damla sulama sistemine geçilmeli. Damla sulama sistemine geçiş ise devlet tarafından teşvik edilmeli. Genel olarak da su tarifelerinde 2014'e özgü geçici fiyat politikası uygulanabilir. Yani suyu verimli kullanmayan ister vatandaş ister sanayici isterse de çiftçi olsun bunlar için su faturalarında katlanarak artan tarife sistemi uygulanmalı" diye konuştu.
Öte yandan su damlatan muslukların ciddi su kayıplarına yol açtığını belirten Prof.Dr. Karacan, musluğun dakikada bir damla su sızdırması halinde yılda binlerce litre suyun boşa aktığına dikkat çekti.
Tasarruf için öneriler
- Evlerdeki 12 litrelik tuvalet rezervuarları 6 litreye indirilmeli.
- Duş ortalama 5-6 dakikada alınmalı. Böylece duş başına 55 litre su tasarrufu sağlanabilir.
- Dakikada ortalama 15-20 litre su akıtan klasik duş başlıkları yerine dakikada ortalama 9-10 litre su akıtan düşük akımlı duş başlıkları kullanılmalı.
- Eğer diş fırçalarken musluk açık bırakılırsa her fırçalama esnasında ortalama 15 litre su ziyan edilir. Bu işlem sırasında bir bardak su kullanılırsa yılda 9 bin 100 litrelik su tüketimi önlenir.
- Diş fırçalanırken, tıraş olurken ve yüz sabunlarken musluk kapalı tutularak günde 15-35 litre su tasarruf sağlanabilir.
- Kirli kaplar elle veya bulaşık makinesinde yıkanmadan önce su dolu leğende ıslatılmalı.
- Sebze ve meyveler akar musluk suyu ile yıkanmamalı, bunun yerine leğen tercih edilmeli.
- İçme suyu olarak akan musluk suyu yerine sürahi veya buzdolabına konmuş su kullanılmalı
- Buzluktaki yiyeceklerin ve diğer donmuş gıdaların buzunu eritmek için su kullanmamalı. Bunun yerine bu tür gıdalar bir gece öncesinde buzdolabının alt gözünde bekletilmeli.
- Ayrıca arabaları ayda 1 kez yıkatmak yeterli. Sık yıkamak gerekiyorsa da hortum ve fırçayla değil kova süngerle yıkamak gerekir. Araba hortumla yıkanırsa 150 litre su kullanılır
- Yağmur suyu kanalizasyona verilmemeli, ayrı bir sistemle toplanmalı.
- Sitelerdeki çok su tüketimine neden olan yapay göller, havuzlar, çimlendirme gibi uygulamalar yapılmamalı.
Barajların doluluk oranları
İstanbul
Ömerli barajı yüzde 13,92
Papuçdere Barajı yüzde 1,38
Sazlıdere Barajı yüzde 8,8
B.çekmece Barajı yüzde 11,57
Alibeyköy Barajı yüzde 16,62
Terkoz Barajı yüzde 44,77
Kazandere Barajı yüzde 23,25
Elmalı Barajı yüzde 36,47
Darlık Barajı yüzde 15,68
Istırancalar Barajı yüzde 17,29
Ankara
Çubuk Barajı yüzde 19
Akyar Barajı yüzde 22
Eğrekkaya Barajı yüzde 31
Çamlıdere Barajı yüzde32
Kavşakkaya Barajı yüzde 44
Kurtboğazı Barajı Yüzde 61
Elmadağ Barajı yüzde 96
İzmir
Tahtalı Barajı yüzde 54,04
Balçova Barajı yüzde 36,32
Ürkmez Barajı yüzde 51,89
Güzelhisar Barajı yüzde 59,72
Gördes Barajı yüzde 14,71