Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, UNESCO heyetinin, "Dünya Kültür Mirası" listesinden çıkarılma tehlikesiyle karşı karşıya kalan İstanbul'a gelmesine günler kala kentin sermaye gruplarına pazarlanmasına, kültürel mirası yok edecek projelere karşı çıkan uzmanlara sert tepki gösterdi. Erdoğan'ın Antalya'da Türkiye Otelciler Federasyonu'nun (TÜROFED) toplantısındaki, "Birçok şey harabe. Buraları güzel oteller haline getirelim istiyoruz. 'İstemezük' diyorlar. Niye olmaz kardeşim" sözlerine yanıt veren kentbilimci ve mimarlar, "Başbakan'ın açıklamaları kentin değerleri adına bizleri endişelendiriyor." görüşünü dile getirdiler.
Erdoğan'ın sözlerini gazetemize değerlendiren UNESCO İstanbul Dünya Mirası İzleme Komitesi üyesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi ve Doç. Dr. Deniz İncedayı, Başbakan'ın tarihi ve kültürel varlıklara bakışıyla UNESCO'nun görüşünün çeliştiğini belirterek, tarihi ve kültürel varlıkların bir girişimcinin çıkarı değil, kamu yararı gözetilerek korunması ve yaşatılması gerektiğini söyledi.
Sultanhamet'teki Bizans Sarayı kalıntıları üzerine değil otel yapmak en ufak bir yapının bile inşasının yanlış olduğuna dikkat çeken İncedayı, "Aslında bizlerin bazı projelere karşı çıkarak 'olmaz' demesi; olumsuz anlamda bir hayır değil, olumlu ve yapıcı bir hayır. Çünkü kültür miraslarının korunmasını istiyoruz. Ama bizim karşı çıkışlarımız, yüzeysel bir şekilde eleştiriliyor" yorumunu yaptı. İncedayı, "Kültürel miras özelleştirilerek değil, kamuya mal edilerek korunmalı. Turizme katkı sağlamak illa ki yapılaşmayı gerektirmez. Binalaşmayarak da bu olabilir. Zaten artık dünyada insanlar da tarihi bir alandaki otelde bir kahve içmek değil o alandaki kültürel mirası görmek istiyor" dedi.
İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. İlknur Kolay da "Başbakan Erdoğan'ın ifade ettiği harabelerin ülkemizin kültür varlıkları olduğunu" anımsatarak "İstanbul'un geçmişine dair izler sunan bu varlıkları, her isteyen istediği gibi kullanamaz" diye konuştu.
'Başbakan'ın açıklamaları talihsiz'
Mimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı Eyüp Muhcu da Başbakan'ın açıklamalarının Türkiye'nin altına imza attığı anlaşmalar ile bağdaşmadığına dikkat çekti. Muhcu, "Başbakan'ın açıklamaları kentin değerleri adına bizleri endişelendiriyor. Kimi yatırımcıların kâr maksimizasyonuna dayanan programlarına bağlı olarak İstanbul'un yağmalama projeleri, uluslararası anlaşmalara da şehircilik kurallarına da aykırı" dedi.
UNESCO heyetinin İstanbul'a gelmesine az bir zaman kala böyle bir açıklama yapılmasını "talihsiz" olarak niteleyen Muhcu şunları söyledi: "Kimi zaman 'kalkınma ve gelişmeye karşı çıkıyorlar' diye eleştiriliyoruz. Kalkınmadan anlaşılan kültür ve doğa varlıklarının yok edilmesi ise bunun kalkınmayla ilgisi söz konusu değil. Olsa olsa ülkenin geleceğinin yozlaştırılması, yok edilmesi ve karanlığa sürüklenmesi anlamına gelir."