Yapımı 6 ay süren ve inşaat süresi içinde Ankaralılara büyük ulaşım eziyeti çektiren Kuğulu kavşakları 8 ayda iflas etti. Bu kavşaklar, araç kullanımını körükleyen yapıları ile çağdaş ulaşım politikalarına bütünüyle aykırı olması, yapımındaki çözülmeyen sorunlar ve ciddi hesaplama hataları nedeniyle çok kısa bir süre içinde ömrünü doldurdu.
Bu kavşaklar yapıldıktan sonra, daha önceden bu yolu kullanmayan taşıtlar da kesintisiz akıma güvenerek bulvarı kullanmaya başladı ve bu yol kesimindeki trafik yoğunluğunu artırarak, kavşaklarla yaratılan ek kapasite kısa sürede doldu. Sabah ve akşam saatlerinde kavşak içlerinde trafik adım adım ilerliyor ve ulaşım süresi eskisine göre daha fazla sürüyor. Hatta yine bu kavşaklara güvenin bir sonucu olarak tüm Atatürk Bulvarı boyunca Ulus'tan Kuğulu'ya kadar olan kesimin trafik yoğunluğu ve tıkanıklık düzeyi arttı.
Öte yandan bu kavşaklarla birlikte bölgede yapılan tek yön düzenlemeleri bazı yollara aşırı yüklenilmesine, araç başına gidilen mesafenin uzamasına ve zincirleme trafik sıkışıklıklarına neden oldu. Ankaralılar trafiğin olmadığı gün içindeki saatlerde bu kavşaklardan kesintisiz ve hızla gidebiliyor. Bu doğru... Ancak, genel kural olarak yeni bir trafik düzenlemesinin gerçek performansı ve işlerliği, trafiğin olmadığı gündüz saatlerinde değil, sabah ve akşam saatlerinde ölçülür. Kavşaklardaki sabah ve akşam saatlerindeki tablo ise kavşakların iflasının belgesi niteliğinde:
- Her iki yönde de altgeçitlerin içinde sabah ve akşam saatlerinde trafik tıkanıyor ve araçlar yaya hızında ilerleyebiliyor.
- Kuğulu Kavşağı'nda Atatürk Bulvarı'nın GOP yönüne dönüşü için Kavaklıdere kavşağından itibaren 500 metrelik trafik oluşuyor.
- Kızılay yönünden kavşaklardan kesintisiz geçebilen araçlar Atakule Kavşağı'nda yığılıyor ve 300-400 metrelik araç kuyruğu oluşuyor. Yani araç trafiği bir kavşaktan ötekine ötelendi.
- Kesintisiz akım nedeniyle Akay Kavşağı'nın üzeri ve içi yine doruk saatlerde her zaman tıkalı durumda.
- İnşaata sorunlar çözülmeden ve plansızca başlandığı için Rusya Büyükelçiliği konutu önündeki yol açılamadı. Bu nedenle Eskişehir Yolu'na dönemeyen araçlar yine Kuğulu Kavşağı'na kadar gidip oradan "U" dönüşü yapmak zorunda kalıyor.
Bu düzenlemeden önce akşam iş çıkışında Kızılay'dan Çankaya'ya otobüsle 15-20 dakikada giden Ankaralılar artık 30-35 dakikada gidebiliyor. Yani önceki durumdan bile daha kötü sonuçlandı. Peki bu kavşaklara o zaman neden milyonlarca dolar harcandı ve paralarımız neden bir kez daha toprağa gömüldü?
Benzin masrafı arttı
Her konunun uzmanı, her şeyi bilen Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı kavşaklar açıldığında "Altgeçitler sayesindeki yakıt tasarrufu ile kavşakların kendini 6 ayda amorti edeceğini" bile iddia etmişti. Bu iddia hiçbir biçimde gerçekleşmediği gibi hem trafik tıkanıklığında artışa yol açıldı, hem de bu trafik düzenlemelerinin dayattığı tek yön düzenlemeleri nedeniyle her gün Çankaya ve Ayrancı'da oturanların kat ettiği mesafeler kilometrelerce uzadı. Benzin masrafları, hava ve gürültü kirliliği arttı. Sadece trafik açısından değil, bu kavşaklar hem bölgede yaşayanlar, hem de bulvarın kimliğinde telafisi çok zor tahribatlar ve zararlara yol açtı.
- Köşk çevresindeki semtlerde oturanlar için, tek yön uygulamaları nedeniyle otobüsle ulaşım son derece zorlaştı ve pek çok yer toplu taşıma hizmeti alamaz oldu. Bulvar üzerindeki otobüs durakları ve yaya geçitleri kaldırıldığından toplu taşıma ile bu bölgedeki kullanımlara erişim güçleşti.
- Atatürk Bulvarı, Cinnah, Güvenlik ve Tunalı caddelerinde işyerleri olanlar için bölgeye ulaşım, otopark ve servis erişilebilirliği zorlaştırıldığından esnaf ticari olarak ciddi kayba uğradı.
Kaldırımlar daraltıldı
- Bulvarın geniş kaldırımları "taşıtların hızlı akması" için iki kişinin yürüyemeyeceği kadar daraltıldı, bazı kesimlerde tamamen yok edildi.
- Araba ile yolculuk yapan Ankaralılar kavşakta daha önceden Kuğulupark'ın gerçek ağaçlarını ve kuğularını görürken şimdi Kuğulupark'a geldiklerini seramik işlemelerden anlar hale geldi, tünellerin içini seyreder oldu.
Bunların yaşanacağını daha kavşaklar yapılmadan gerek bu satırların yazarı, gerekse meslek çevreleri olarak belirtmiş ancak, Belediye Başkanı bu uyarı sahiplerini her zamanki gibi "ideolojik" davranmakla suçlayarak kendinin ne kadar haklı olduğunu savunmuştu. Şimdi sormak gerekiyor:
- Bir inat uğruna yapılan Kuğulu kavşaklarının iflası ve dayattığı tek yön uygulamalarının yarattığı trafik rezaleti karşısında Belediye hangi çözümü düşünüyor? Sonu olmayan yeni katlı kavşakları mı?
- Hiçbir ulaşım uzmanının altına imza atmayacağı katlı kavşak ve tek yön düzenlemeleri hangi bilimsel etüd ve ulaşım planı kararına dayanıyor?
- Otomobil trafiğini kışkırtan bu düzenlemelerden vazgeçilip başkentimiz ne zaman çağdaş, temiz ulaşım ve toplu taşıma sistemleriyle tanışacak?
- Belediye başkanının yakınındaki teknik elemanlar diplomalarını nasıl aldı ve böylesine kent suçlarına hâlâ nasıl ortak olabiliyor?
Artık Ankaralıların şunu görmesi gerekiyor: Belediye yıllardır bir yalan rüzgârı izletiyor ve bu uğurda hem kamu kaynaklarımız israf ediliyor, hem de kentimiz daha yaşanmaz hale geli-yor. Vatan için sadece ölmek değil, bu vatanın emekçilerinden toplanan vergiler ve kıt kaynakları bilime ve uzmanlara danışıp kullanmak, şaşaa için savurganca harcamamak gerekiyor. Ancak o zaman "slogan yurtseveri" değil gerçek yurtsever olunabilir.
Eser ATAK / Şehir Plancısı