Bankaların konut kredisi faizlerini yüzde 1,20 seviyesine kadar çekmesine karşılık emlak fiyatlarındaki ani yükseliş farklı tartışmalara yol açıyor.
Fiyatların son bir yılda iki-üç kat arttığına işaret eden bazı uzmanlar, "Gelinen nokta köpük gibi. Her an patlayabilir." yorumunu yaparken, karşı görüş sahipleri ise 2001 krizinden sonra gayrimenkul fiyatlarında büyük gerilemeler yaşandığını belirtiyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar da benzer bir görüşü dile getirdi. SPK ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği tarafından düzenlenen ‘Konut Finansmanı ve Türkiye 2' konulu konferansın açılışında konuşan Cansızlar, kriz döneminde baskılanan gayrimenkul fiyatlarının şu anda olması gereken seviyeye geldiğini belirterek, “Yoksa herhangi bir köpük yok.'' dedi.
Cansızlar, konutta imara aykırı bir yapılaşma ve sağlıklı bir finansman modeli olmamak üzere iki önemli sorun bulunduğunu belirterek, sorunun çözümüne katkı sağlamak amacıyla ipotekli konut kredisi (mortgage) sisteminin gündeme geldiğini söyledi. Mortgage kanun taslağının tasarı haline dönüşmek üzere olduğunu aktaran Cansızlar, "Bakanlar Kurulu'nun imzasına açıldı. Bakanların imzası tamamlandı. Sadece Sayın Başbakan'ın imzasının kaldığını öğrendik. 2005 yılı bitmeden kanunun Parlamento'dan geçmesini bekliyorum. 2006'nın ilk yarısında bu sistemin devreye gireceğini düşünüyorum." diye konuştu.
SPK Başkanı, yeni sistemde yüzde 2'lik erken ödeme tazminatı getirmeye çalıştıklarını dile getirirken, şu değerlendirmeyi yaptı: "Sigorta sektörü yoğun bir şekilde kullanılacak. İcra İflas Kanunu'nda değişiklikler önerdik. Vergi kanunlarında da epey bir değişiklik öngörülüyor. Sistem bütün bu düzenlemeler tamamlandığında sağlıklı bir şekilde işleyecektir." Cansızlar, Türkiye'de vadelerin kısa olduğuna işaret ederek, “Bu vadelerle kalkıp 15-20 yıllık konut kredilerini çevirmeniz mümkün değil. Getirdiğimiz sistemde birtakım vergi avantajları olsun ki diğer ülkelerle rekabet edilebilsin. Bu sistem vergi teşvikleri olmazsa çalışmaz mı? Elbette ki çalışacak.'' diye konuştu.
Cansızlar, konuşmasını şöyle tamamladı: “Bu arada sağlanan ekonomik istikrar çerçevesinde düşen reel faizler, alternatif yatırım araçlarını gündeme getirdi. AB süreci de buna katkıda bulundu. O bakımdan zaten kriz döneminde epey baskılanmış olan gayrimenkul fiyatları, şu anda olması gereken seviyeye geldi diye düşünüyorum. Mortgage tamamen iyi bir zemine oturtulup uygulanmaya konulduğu takdirde orta vadede enflasyonun daha da aşağılara indirilmesine de katkı sağlayacaktır. Hatta enflasyonun çok daha düşük seviyelere düşürülmesine de imkan sağlayacaktır. Mortgage sisteminin yaşaması ve iyi işlemesi için en önemli şart ekonomik istikrardır.''