Zafer Çağlayan, bakan olduğu günden bu yana çok yoğun şekilde gezilere çıktığını belirterek, bunun sonucunda da tam bir aya denk gelecek şekilde 280 saat uçtuğunu söyledi. (Fotoğraf: Abdullah YILDIZ /AA)
Her toplantısında 26 yıllık sanayici olduğunun altını çizen Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan’ın siyasete atıldıktan sonra hisselerini kardeşi Şenol Çağlayan’a devrettiği Akel Alüminyum şirketi kalfa ve usta arıyor. Kriz sürecinde şirketlerin istihdamın üzerindeki yükleri taşıyamayıp işçi çıkarmasına karşın işçi arayan Akel Alüminyum, SSK prim indirimini içeren kısa çalışma ödeneğinden destek almaya gerek görmedi.
Zafer Çağlayan, dün Ekonomi Muhabirleri Derneği üyeleri ile bir araya geldi. Burada konuşan Çağlayan, eskiden hissedarı olduğu Akel Alüminyum’un hükümetin kriz sürecinde işsizliğin önüne geçmek için işverenin SSK prim yükünü ve ücretin bir kısmını üstlendiği kısa çalışma ödeneğinden yararlanmadan ayakta dururken, bir taraftan da yeni elemanlar almak için gazetelere ilan verdiğini açıkladı. Şirketteki hisselerini kardeşlerine devrettiğini açıklayan Çağlayan, “Anahtarı teslim ettim. Bu emanet, emanete hıyanet olmaz. Siyaseti bırakınca hisseleri tekrar bana kaça satarsınız bilmem dedim” diye konuştu. Çağlayan, firmasının kısa çalışma ödeneğinden yararlanmadığını ve hatta son dönemde kalfa ve usta aramak için gazetelere ilan verdiğini söyledi.
İhracatçı desteklenecek
Çağlayan, ihracatçıya verilen devlet desteklerinin tekrar ele alınacağını belirtirken, Türkiye’de ihracat yapan 48 bin 550 firmanın 22 bin 570’i 100 bin doların altında ihracat yapıyor. Toplam ihracatın yüzde 39.9’unu sadece 108 firma gerçekleştiriyor.
16 bin 282 firma, sadece bir ülkeye ve 100 bin dolara kadar ihracat yapıyor. Rakamları değerlendiren Çağlayan, her yıl ortalama 14 bin firmanın bir sonraki yıl ihracat yapamadığını belirterek, “Yalnızca bir ülkeye ihracat yapan firmaların yüzde 74’ü kapanıyor. Beşten fazla ülkeye 100 bin dolara kadar ihracat yapan firmalar ise kalıyor. Buna ‘tutunma eşiği’ deniyor. Buna göre ihracattaki tutunma eşiğini aşan firmalara devlet desteği vereceğiz” dedi.
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, geçen yıl 1-24 Mart tarihleri arasında 5 milyar 271 milyon dolar olan ihracatın bu yıl yüzde 35.1’lik artışla 7.2 milyar dolara çıktığını belirterek, bu artışın taşıt araçları yan sanayinde yüzde 49.8, elektronikte yüzde 34.2, demir-demir dışı madenlerde yüzde 58.5, tekstilde yüzde 44.6, kimyevi maddede yüzde 77.3, hazır giyimde yüzde 30.6 olduğuna dikkat çekti.
Çağlayan, en fazla düşüş yaşanan sektörün demir çelik olduğunu belirterek, ancak tekstil ve otomotivde kriz öncesi rakamlara dönüldüğünü ifade etti.
Vize sorunu çözülecek
Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, yaptıkları bu çalışmalarla Suriye ve Libya’ya vizenin kalktığını belirterek, Mayıs ayında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Medvedev Türkiye’ye geldiğinde Rusya ile vize meselesini de ortadan kaldıracaklarını söyledi. Çağlayan, önümüzdeki ay da Brüksel’i ziyaret ederek vize, mal dolaşımı ve serbest ticaret anlaşması gibi sıkıntıları çözmeye çalışacaklarını ifade etti.
Zafer Çağlayan, bakan olduğu günden buyana çok yoğun şekilde gezilere çıktığını belirterek, bunun sonucunda da tam bir aya denk gelecek şekilde 280 saat uçtuğunu söyledi. Bakan Zafer Çağlayan, “O kadar çok uçuyorum ki hanıma, ‘evdeki yatak ve koltukları uçak koltuğu haline getir de yabancılık çekmeyeyim’ dedim” diyerek espri yaptı.
Kısa çalışma ödeneği nedir?
Krizin ardından otomotiv sektörü başta olmak üzere bir çok şirket işçi çıkarmamak için kısa çalışma ödeneği desteğinden faydalandı.
Bir çok şirketin başvurduğu günlük kısa çalışma ödeneği en az dört hafta en fazla üç ay süreyle işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılarak uygulanmasına deniyor. Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneğinin miktarı kadar oluyor.
Başvuru şart
Bu miktar sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama net kazancının yüzde ellisi kadar. Ancak bu miktar, onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin netini geçemiyor. Kısa çalışma talebinin uygun bulunması halinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanacak işçiler Kısa Çalışma Ödeneği Bildirgesi ile birlikte en kısa sürede işyerinin bulunduğu yerdeki Kurum birimine başvuruyor. Kurum birimi, başvuruyu ayın sonuna kadar sonuçlandırıyor. Kısa çalışma ödeneği işçiye aylık olarak her ayın sonuna kadar ödeniyor.
Bakanları eleştirdi
Zafer Çağlayan’ın eski ve yeni kabine üyelerine yönelik eleştirel konuşmaları dikkat çekti. Merkez Bankası’nın fiyat politikasına sert eleştirilerde bulunan Çağlayan, Merkez Bankası’nın krizde iyi bir sınav verdiği yorumlarına da tepki göstererek, “Hay maşallah, 7.5 senede faizi anca indirdi. ABD’de faizler 2007 sonunda indi, Merkez Bankası faiz indirimlerine bir yıl sonra başladı” dedi. Ardından Ali Babacan başta olmak üzere kabinedeki bazı bakanlarla farklı düşündüğüne dikkat çekilmesi üzerine ise Çağlayan, “Merkez Bankası başkanı ödül alsın, her bakanın görüşü ayrıdır. Bu politikalar yanlış” dedi.