Konut kredisi yenilenmesinde KKDF alınmaması ve yakında BSMV'nin de kalkacak olması nedeniyle, iki yıl önce yüzde 2.5'le kredi alanların taksidi yaklaşık olarak yarıya inecek.
Konut kredilerinin yeniden yapılandırılmasında Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisi kaldırıldı. Ardından mortgage yasası olarak bilinen Konut Finansmanı Yasa Tasarısı'na krediden BSMV alınmayacağına yönelik madde eklendi. Bu iki gelişme hem yeni kredi alacaklara daha az faiz ödetecek, hem de şimdiye kadar kredi kullananların taksitlerini düşürecek. Öyle ki, iki yıl önce aylık yüzde 2.5'in üstünde faizle kredi alanlar bu iki maliyet yükünün kalkması ile kredilerini yenilediklerinde taksitlerini yaklaşık olarak yarı yarıya düşürebilecek.
Örneğin, Mart 2004'te 10 yıl vadeli ve yüzde 2.5 faizle 100 bin YTL konut kredisi alan vatandaş kredisini şu anki güncel faiz oranı olan yüzde 1.08 ile yenilerse aylık ödediği taksit 2 bin 636 YTL'den bin 471 YTL'ye düşecek. Aynı vatandaş iki yıl boyunca ağırlıklı olarak faiz ödedeği için bugüne kadar 63 bin 264 YTL ödemesine rağmen toplam 316 bin 320 YTL olan eski borcunun ancak yüzde 20'sini ödemiş oldu. Kalan anapara tutarı ise 88 bin 580 YTL'ye indi. Yani ağırlıklı olarak faiz ödediği için ana para borcu 11 bin 420 YTL azaldı.
Ayda 48 YTL de BSMV'den
Kalan tutar olan 88 bin 580 YTL, yeni faiz oranı ile yeniden yapılandırıldığında ise vatandaşın taksidi bin 519 YTL'ye inecek. Şimdi ise halk arasında 'mortgage yasa tasarısı' olarak bilinen Konut Finansmanı Yasa Tasarısı'nda TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonu'nda yapılan görüşmelerde, Banka Sigorta Muamele Vergisi'nin (BSMV) kaldırılmasına karar verildi. BSMV mevcut yasaya göre konut kredisi aylık taksitlerinde, ödenen taksidin faiz kısmının yüzde 5'inden alınıyor. Böylece 100 bin YTL kredi alanlar ilk aylarda (faizin ağırlıklı bölümü ilk taksitlerde alındığı için) 58 YTL daha az faiz ödeyecek. Daha sonra bu miktar düşecek. Örneğimizdeki vatandaş ise kalan 96 ayın ilk taksitlerinde aylık 48 YTL daha az faiz ödeyecek.
Mevcutları da kapsıyor
Vade sonunda ise 100 bin YTL kredi kullananlar 20 yıl vadede 9 bin 125 YTL, 10 yıl vadede ise toplamda yaklaşık 4 bin YTL daha az taksit ödemeyecek. Tabii BSMV ile ilgili bu yenilik Türkiye Büyük Millet Meclisi Alt Komisyonun'da alınan karar önümüzdeki dönemde çıkacak yasada aynen geçerse, hayat bulacak. Mortgage kapsamında kredi alacak olan tüketicilerin yanı sıra, mevcut konut kredisi alanlar da BSMV muafiyetinden yararlanabilecek. Tasarıya göre, mevcut kredi kullanıcıları, yasanın çıktığı tarihe kadar BSMV ödemeye devam edecek. Yasanın ardından, bu imkandan faydalanabilecek. Böylelikle bu indirim, bugüne kadar konut kredisi kullanmış olan 210 bine yakın tüketiciyi de kapsamış olacak.
Hangi hallerde indirimden yararlanılabiliyor?
Aşağıdaki hallerde kullandırılan kredilerden (% 15 olan) Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu alınmayacak:
1- İnşa halinde konutlar ile tadilat ve eklentiler için kullanılan krediler.
2- Bir banka tarafından temin edilen konut kredisinin başka bir banka tarafından kapatılması.
3- Bankanın kullandırmış olduğu konut kredisinin müşteri talebi üzerine YTL'den dövize endeksli krediye ya da dövize endeksli krediden YTL'ye dönüştürülmesi.
BSMV, faizin yüzde 5'i
Banka Sigorta Muamele Vergisi, ödenilen aylık taksitin faiz kısmının yüzde 5'i oranında alınıyor. Ancak BSMV kredi vadesi boyunca değişik oranlarda tahsil ediliyor. Buna göre, ilk yıllarda ödenilen taksitte faiz kısmı yüksek olduğu için, buna bağlı olarak BSMV yüksek oluyor. Ardından kademeli olarak düşüyor. Kredi yenilenmesi için daha önce konut üzerine konulan ilk ipoteke ek olarak ikinci ipotek banka tarafından konuluyor. Para direkt diğer bankaya ödeniyor. Böylece konut üzerindeki ilk ipotek çözülmüş oluyor. Önceliği ikinci ipotek alıyor.
Krediyi yenilerken başka masraflara dikkat
Bankaların kredi yenilerken alacağı dosya, ekspertiz ve komisyonlara dikkat edin!.
Bankacılar, birçok tüketicinin KKDF uygulamasının kalkmasıyla kredisini yeniden yapılandırmak isteyeceğini belirterek, kredi yenilerken bankaların uyguladığı dosya ücreti, ekspertiz, komisyon oranı gibi maliyetleri incelemesi gerektiğini belirtiyor. Bazı bankalarda komisyon oranı ve diğer masrafların yüksek oduğuna dikkat çeken bankacılar, "Tüketici avantaj sağlamak isterken yeniden bir maliyetle karşı karşıya kalabiliyor. Buna dikkat etmek gerekiyor" uyarısında bulunuyor.
Bankalarda bu maliyetin ortalama 1.000-1.500 YTL arasında değiştiğini belirten bankacılar, "Tüketici krediyi yenilerken birçok maliyeti gözardı ediyor. Burada banka değişikliği gündemdeyse maliyet daha da artıyor. Ayrıca tapu işlemlerinin de yeniden yapılması nedeniyle tapuda da ipotek için yaklaşık 1.000 YTL'lik bir maliyet gündeme geliyor" diyor.
200 bin tüketiciye gün doğdu
Konut kredilerinde ilk çekimlere tanınan KKDF avantajının yenileme için alınan borçlara da tanınması, 200 binin üzerinde tüketicinin yüzünü güldürecek. Türkiye'de kredi faizleri son l yılda yüzde 2.1'den yüzde 1.05'e kadar inerken, krediyi erken alan tüketici, sonradan çekene göre önemli ölçüde zarar ediyordu. Bu tüketiciler eski kredisinin faizini düşürmek için yeniden kredi çekmeye kalkınca faiz üzerinden yüzde 15'lik KKDF istendiği için ek bir maliyete katlanıyordu.