Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra 31 Mart'ta yaptığı konuşmada, “319 bini 1 yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz” demişti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ise 14 Eylül'de TRT Haber’e verdiği mülakatta, Toplu Konut İdaresi’nden (TOKİ), depremzedeler için inşa etmesini istedikleri konut sayısını 850 bin olarak açıklamıştı.
BBC Türkçe’den Onur Erem’in haberine göre; 25 Ocak’ta Anadolu Ajansı’na konuşan İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, kura çekimi için hazır olan 46 bin konutun, 41 bininin şehir merkezlerinde, 5 bininin de köylerde olduğunu, 6 Şubat itibarıyla anahtar teslimine başlanacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Cumartesi günü Hatay'da yaptığı konuşmada, "Bölge genelinde halen yapımı süren 40 bin konutu inşaatı tamamlandıkça peyderpey hak sahiplerine teslim edeceğiz." dedi ve ekledi: "İnşallah 2 ay içinde deprem bölgesi genelinde 75 bin konutun teslimini bitireceğiz. Temel atmasının üzerinden 1 yıl geçmeden inşaatları bitirme sözümüzü önemli ölçüde yerine getirerek, yıl sonuna kadar 200 bin evi teslim etmiş olacağız."
Bakan Özhaseki, TOKİ'nin 6 Şubat depremlerine kadar kadar yılda 60-70 bin civarında konut yaptığını, son 20 yılda 1 milyon 250 bin konut inşa eden kurumun kısa sürede 850 bin konut yapmasının “kolay bir iş olmayacağını”, "inşaat için rezerv alan bulmanın da zor olduğunu" söylemişti.
Tüm bu açıklamalara bakılırsa, bir yıl içinde 319 bin konut teslimi hedefinin 46 bini gerçekleştirilebilmiş olacak. Dahası bu konuda yapılan açıklamalar, 6 Şubat depremlerinden 1 yıl sonra yani yarın teslim edilecek konut sayısının da 46 binin altında olacağını gösteriyor.
Zira açıklamalarda 46 bin konut "kura çekimine hazır" veya "6 Şubat'tan itibaren anahtar teslimine başlanacak" miktar olarak tanımlanıyor. Bu 46 bin konutun anahtar tesliminin ne zaman biteceği belirsiz.
Öte yandan yalnızca anahtar teslimi yapılan konut değil, projesi hazırlanan afet konutu da vadedilenin çok altında kaldı.
Verilen sözler neden tutulamadı?
Peki hedeflerin neden bu kadar uzağında kalındı?
319 bin sayısı nasıl tespit edilmişti? Bu miktar mı gerçekçi değildi yoksa bir yılda beklenenden daha az mı çalışma yürütülebildi?
İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Taner Yüzgeç, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vaadinin baştan gerçekçi olmadığını söylüyor.
Seçim öncesi propaganda amacıyla böylesi büyük bir vaat verildiğini belirten Yüzgeç, son 20 yılda 700 bin civarında konut inşa eden TOKİ’nin, mevcut koşullarda bunun yarısı kadar konutu bir yılda inşa etmesinin mümkün olmadığını belirtiyor.
Yüzgeç ayrıca konut inşaatının bu kadar hızlı bir şekilde yapılmasının riskler yaratabileceğini de ekliyor: “Konut üretmek ve kentleri yeniden planlamak, önümüzdeki on yıllarda kentlerin nasıl büyüyeceğini de dikkate alarak yapılması gerektiği için zaman alan bir süreçtir.”
Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.