Toplu Konut İdaresi, kredi kullandırımında, deprem bölgesindeki kooperatiflere ve konut açığı olan illere öncelik verecek.
Yazıya göre, kredi kullandırımında öncelik verilmesi istenen 22 il, Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Bitlis, Düzce, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Kırıkkale, Mardin, Muş, Sakarya, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Yozgat, Afyon, Bolu, Kocaeli, Sakarya ve Yalova olarak belirlendi.
Toplu Konut İdaresi (TOKİ) yetkililerinden edinilen bilgiye göre, geçen yıl çıkarılan ve TOKİ’den ilk kez kredi kullandırılacak konut projelerine ilişkin tebliğ kapsamında, 24 Ağustos 2002’ye kadar verilen süre içinde 49 bin konutu kapsayan 450 proje için başvuru oldu. Bu başvuruların 19 bini, kredilere aracılık edecek olan Pamukbank ve Şekerbank tarafından uygun bulundu.
TOKİ, toplu konut kredilerine aracılık edecek bu bankalara bir yazı göndererek, kredi incelemelerinde önceliğin, Konut Müsteşarlığı tarafından yapılan araştırmada konut açığı belirlenen iller ile Marmara ve Afyon depremlerinden zarar gören illere verilmesini istedi.
ÖNCELİKLİ İLLER
Yazıya göre, kredi kullandırımında öncelik verilmesi istenen 22 il, Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Bitlis, Düzce, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Kırıkkale, Mardin, Muş, Sakarya, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Yozgat, Afyon, Bolu, Kocaeli, Sakarya ve Yalova olarak belirlendi.
Geçen yıl Mayıs’ta çıkarılan tebliğler uyarınca, inşaat seviyesi en az yüzde 50 olan konutlar için, 7.5 milyar lira tamamlama, 300 milyon lira çevre düzenleme kredisi açılacak. Bolu, Afyon, Düzce, Kocaeli, Yalova ve Sakarya’da, inşaat seviyesi yüzde 25-35 düzeyinde olan konutlara da kredi verilecek.
TOKİ, inşaatlardaki her birim ilerleme için 150 milyon lira tamamlama kredisi veriyor. Böylece yüzde 50 inşaat seviyesindeki konut inşaatları için toplam 7.8 milyar lira kredi kullanılabilecek. TOKİ, daha önce kredi açtığı konut projelerinin tamamlanması ve hiç konut kredisi kullanmayan konut kooperatiflerine destek sağlamak amacıyla geçen yıl çıkardığı iki ayrı tebliğ kapsamında toplam 200 trilyon liralık kredi kullandırmayı öngörüyor.
TOKİ’den daha önce toplu konut kredisi kullanan kooperatiflere tamamlama kredisi açılmasına ilişkin tebliğ uyarınca 30 bin konutluk başvuru yapıldığı belirtiliyor.
“KOOPERATİFLER KULLANAMIYOR” İDDİASI
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İnşaat Sektörü Kurul Başkanı Ahmet Ertem ise çok fazla belge istenmesi nedeniyle, kooperatiflerin bu krediyi kullanamadığını öne sürdü. Ertem, kooperatiflerden 7.5-11 milyar liralık kredi için 48 ayrı belge istendiğini belirterek, “49 bin konut için başvurulup bunun 19 bininin uygun bulunması, kredilerden en kadar zor kullandırıldığının bir göstergesi. 49 bin konut için başvurulması bile bir başarı” dedi.
Vatandaşın artık bir imza ile 30 milyar lira limitli kredi kartı alabildiğine işaret eden Ertem, konut inşaatlarının ipotek edilerek, kredi kullanımının kolaylaştırılmasını ve hızlandırılmasını önerdi.
Mevcut sistemde inşaatlardaki ilerlemeye paralel kredinin kullandırıldığını hatırlatan Ahmet Ertem, “Bu da en az 1.5-2 yıl sürüyor. 200 trilyon lirayı 2 yılda kullandırmak piyasayı harekete geçirmek için yeterli değil. İpotek sistemi getirilerek, kredi 3-4 ay gibi daha kısa sürede kullandırılabilir, o zaman piyasa daha hızlı canlanır” dedi.
Ertem, kooperatiflere kredi kullandırmak yerine, ayrılan kaynağın bankalar aracılığıyla vatandaşa konut kredisi olarak verilmesini önerdi. TOBB İnşaat Sektörü Kurul Başkanı Ertem, hükümetin konut hamlesini, büyük şehirlerin dışında, Doğu ve Güneydoğu’dan başlatılmasını da çok olumlu bulduklarını vurguladı.
KONUT PROJESİNDE; ARSA OLAN İLLERE ÖNCELİK
TOKİ, Konut Müsteşarlığı’nın konut araştırmasına ilişkin verileri dikkate alarak, Adıyaman, Ağrı, Aksaray, Ardahan, Bilecik, Bitlis, Düzce, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Kırıkkale, Mardin, Muş, Sakarya, Şanlıurfa, Şırnak ve Van’dan oluşan 19 ili “konut atağında öncelikli il” olarak belirlemiş ve buralarda tespit çalışması başlatmıştı.
İdare, kendi arsasının bulunduğu Şanlıurfa, Erzurum, Diyarbakır ve Düzce gibi illerden başlamak üzere, bu illerde, dar gelirli vatandaşlara yönelik konut projeleri uygulamayı planlıyor. Uygulamaların, bu yıl inşaat sezonunda başlatılması öngörülüyor.
Böylece, bu inşaat sezonunda, hem TOKİ’nin kendi yapacağı projeler hem de yeni açılacak krediler ile sektöre hız kazandırılmış olacak.