Merkez Bankasının zorunlu karşılık kararlarına rağmen Mayıs sonu itibarıyla 68 milyar 596 milyon lira seviyesine çıkan ve sene sonuna göre yüzde 13, 2010 Mayısına göre yüzde 36 oranında artan konut kredilerinde şimdiye kadar önemli oranda bir yavaşlama görülmezken, maliyet artışının faizlere asıl ikinci yarıda ciddi anlamda yansıtılacağı, dolayısıyla ivmenin bu dönemde azalacağı öngörülüyor.
Akbank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, konut kredi pazarının 2010 yılını 57,5 milyar lira bakiye ile kapattığını, bu rakamın 2011 yılı birinci çeyrek dönem sonunda yüzde 8'lik büyüme ile 62 milyar liraya ulaştığını hatırlatarak, konut kredi pazarının 2010 yılının son çeyreğinde yüzde 11 büyüdüğü dikkate alındığında büyüme hızında bir miktar yavaşlamadan bahsedilebileceğini kaydetti. Mevduat zorunlu karşılıklarının artırılmasının beklendiği üzere kredi faizlerinin yükselmesi ile sonuçlandığını belirten Tözge, bireysel kredi fiyatlamalarında sektör genelinde bir yükselmeden bahsedilebileceğini, paralelde konut kredileri yıllık faiz oranlarında da sene başına göre 60 baz puana yakın artışların söz konusu olduğunu ifade etti.
Maliyet artışının tüketicilerin ödeme gücünü doğrudan etkilediğini, bunun da arzu ettikleri miktardan daha az kredi kullanabilmeleri anlamına geldiğini kaydeden Tözge, bu nedenle maliyet artışlarının konut kredisi kullanım iştahını da azaltacağına dikkati çekti. Merkez Bankası zorunlu karşılık kararlarını Nisan başında aldığı için, bunun sektöre ve konut kredisi piyasasına yansımalarının yılın geri kalanında daha net görüleceğinin altını çizen Tözge, konut kredisi büyüme ivmesinin önümüzdeki dönem azalmasını beklediklerini bildirdi.
Galip Tözge, sektörün genelinde kredi faizlerinin yükseldiğini gözlemlediklerine değinerek, ''Fonlama maliyetlerinin arttığı bir ortamda bu çok doğal bir netice. Yılın ikinci yarısına girerken, sektör konut kredisi faizlerinde gerekli revizyonu yapmış durumda. Önümüzdeki süreçte Merkez Bankasının likiditeyi azaltan farklı aksiyonları olursa kredi faizleri daha da yukarı gidebilir'' yorumunu yaptı. Akbank konut kredisi portföyünün beklentilere paralel büyüdüğünü vurgulayan Tözge, kararları takip eden dönemde, özellikle Mart ayından itibaren bankanın konut kredileri fiyatlarının yıllık 50 baz puan kadar yukarıya gittiğini, bu fiyat artışının sektörün genelindeki fiyatlamaya paralel gerçekleştiğini ifade etti.
''Enflasyondaki artış ve ek tedbirlerle faizler artmaya devam edecek''
Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran da son açıklanan 27 Mayıs 2011 verilerine göre tutsat (mortgage) sektörünün büyüklüğünün katılım bankaları hariç toplam 64,8 milyar liraya ulaştığını, 2010 yılı sonuna göre bugün itibarıyla yüzde 12,6 oranında artış yaşanırken, sektörün geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,3 oranında büyüdüğünü belirtti.
Merkez Bankasının aldığı tedbirlerin etkilerinin henüz tutsat piyasasına yansımadığına, bankaların pek çoğunun bu noktada cazip faiz oranları sunmaya devam ettiğine dikkati çeken Onaran, ''Ancak gerek enflasyondaki artış, gerekse de cari açığın azaltılmasına yönelik alınması muhtemel ek tedbirlerle beraber faizlerin önümüzdeki dönemde artmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Bu durum, mortgage piyasasında şu ana kadar yaşanan hızlı büyümeyi bir nebze daha yavaşlatacaktır. Fakat yine de oluşacak oranların Türkiye koşullarına göre oldukça makul seviyede olacağını, konut piyasası ve mortgage sektörünün büyümeye devam edeceğini ve 2011'in her iki sektör için de iyi bir yıl olacağını düşünüyoruz. Bu yıl, mortgage sektörünün yaklaşık yüzde 25 seviyesinde büyüyeceğini öngörüyoruz'' değerlendirmesini yaptı.
Onaran, Garanti'nin ilk 5 aydaki konut kredisi kullandırımlarının beklentiler doğrultusunda gittiğini, özellikle seçimler sonrasında piyasanın dinamiklerinin daha doğru bir şekilde oluşacağını ve bu kapsamda da yıl sonu hedeflerine ulaşmayı düşündüklerini, Garanti Mortgage'da konut kredisi faiz oranlarının zorunlu karşılık oranlarının artırımlarını takip eden aylarda yaklaşık aylık 20 baz puan arttığını, bu kararlar öncesinde ortalama faizlerin yüzde 0,85'ler seviyesinde olduğunu ifade etti.
''İkinci yarıdan itibaren artış olacak''
İş Bankası yetkilileri de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, toplam konut kredisi bakiyesinin Mayıs 2011 sonu itibarıyla 68 milyar 596 milyon liraya ulaştığını, 2010 sonuna göre Mayıs 2011 sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 13, 2010 Mayıs sonuna göre yüzde 36 artan konut kredilerinde mevcut gelişmeler doğrultusunda artış hızında yavaşlama olduğunun görüldüğüne değindi. Zorunlu karşılık oranlarındaki artışın bankaların kredi maliyetlerini artırması nedeniyle konut kredisi faiz oranlarında da artış gerçekleştiğine değinen İş Bankası yetkilileri, yılın ikinci yarısından itibaren konut kredi faizlerinde artış olacağının beklendiğini belirtti.
''Ciddi bir yavaşlama görülmedi''
Konut sektöründe geçtiğimiz yıl yaşanan canlılığın 2011 yılında da sürdüğünü vurgulayan HSBC yetkilileri ise bankaların maliyet artışlarını faizlerine kademeli olarak yansıtmasına rağmen, henüz konut kredisi talebi ve hacminde ciddi bir yavaşlamanın görülmediğine dikkati çekti. Türkiye'nin nüfus artışı hızı ve evlilik oranlarının yüksekliği düşünüldüğünde, son yıllarda artan konut üretimine paralel olarak konut edinimi talebindeki artışın devam edeceğini, buna paralel olarak konut üretimi ve bağlı alt sektörlerin büyümelerini sürdüreceğini öngördüklerinin altını çizen HSBC yetkilileri, bankaların maliyetlerdeki artışı konut kredisi faizlerine yansıtmalarının kaçınılmaz olduğunu, kısa vadede yaşanacak bu artışlar sonrasında ise piyasada fiyat istikrarı oluşmasını beklediklerini bildirdi.
2011 yılında bugüne kadar HSBC Bank AŞ'nin konut kredisi hacminin beklentilerin üzerinde gerçekleştiğine işaret eden yetkililer, bu yılın ilk 5 ayında yaklaşık 4 bin bireysel müşteriye konut kredisi kullandırdıklarını, bankanın kredi hacminin yıl sonu hedeflerine paralel gerçekleşmesini ve yıl sonunda toplam konut kredisi kullandırım adedinin 9 bini aşmasını beklediklerini kaydetti.
Geçen senenin Kasım ayından itibaren Banka tarafından ilan edilen konut kredisi faiz oranlarının kredi vadesine göre yaklaşık aylık 10 baz puan artış gösterdiğini belirten HSBC yetkilileri, örneğin müşterileri tarafından en çok tercih edilen vade olan 84 ay vadeli konut kredisinin kararlardan önce 0,81 düzeyinde seyreden faiz oranlarının bu dönemde 0,91 düzeyine kadar yükseldiğini bildirdi.