Türkiye İş Bankası'nın desteğiyle hazırlanan REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi ve REIDIN Emlak Endeksi eylül ayı sonuçları açıklandı.
Emlak Endeksi sonuçlarına göre, eylülde bir önceki aya göre yüzde 0,79, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 11,55 artış gerçekleşti.
Eylül ayında metrekare başına konut satış fiyatları yüzde 2,07 artan Bursa, fiyatların en çok yükseldiği kent oldu. Aynı dönem içerisinde konut satış fiyatlarının en çok azaldığı kent ise yüzde 1,48 ile Osmaniye olarak belirlendi.
Yıllık artış oranları değerlendirildiğinde, eylül ayında satılık konut fiyatlarının en çok yükseldiği ilk 5 kent yüzde 26,82 ile Balıkesir, yüzde 25,08 ile Bursa, yüzde 21,90 ile Edirne, yüzde 21,85 ile Ordu ve yüzde 21,79 ile Aksaray oldu.
Kirada en yüksek aylık artış Bursa'da
Türkiye genelinde 68 ilin tamamını kapsayacak nitelikteki Türkiye Kiralık Konut Fiyat Endeksi'nde ise bir önceki aya göre yüzde 1,05 ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,89 artış gerçekleşti.
Metrekare başına konut kira değerleri yüzde 2,62 artan Bursa, eylül ayında kiraların en çok yükseldiği kent oldu. Aynı dönem içerisinde konut kira değerlerinin en çok azaldığı kent ise yüzde 2 ile Uşak olarak belirlendi.
Kiralık konut fiyatlarının yıllık bazda en çok yükseldiği 5 kent ise sırasıyla yüzde 21,28 ile Aydın, yüzde 20,92 ile Yozgat, yüzde 19,49 ile Balıkesir, yüzde 17,50 ile Kırklareli ve yüzde 15,04 ile Tekirdağ oldu.
Amortisman süresi bakımından, satın alınan evlerin kiraya verildiğinde alış fiyatını en kısa sürede karşılayabildiği kentlerin başında eylül ayı itibarıyla Aydın, Van ve Bilecik geldi. Aynı zamanda kira değerinin konutun satış fiyatına bölünmesiyle hesaplanan REIDIN Yıllık Brüt Kira Getiri Oranları da eylül ayında en yüksek Aydın, Van ve Bilecik'te ölçüldü.
Yeni konutlarda yüzde 0,34'lük artış
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi'nde, eylülde bir önceki aya göre yüzde 0,34 artış gerçekleşirken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,30 ve endeksin başlangıç dönemi olan 2010 yılı ocak ayına göre ise yüzde 77 artış kaydedildi.
Eylül ayında İstanbul Asya Yakası'nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,27, İstanbul Avrupa Yakası'nda yer alan markalı konut projelerinde yüzde 0,40 fiyat artışı oldu. Endeksin başlangıç dönemine göre ise Asya Yakası'ndaki projeler, Avrupa Yakası'na kıyasla 11,6 puan fazla artış gösterdi.
Geçen ay yeni konut satışlarında peşinat kullanım oranı ağustosa göre 1 puan artarak yüzde 23, senet kullanım oranı da 7 puan gerileyerek yüzde 37 olarak gerçekleşti. Banka kredisi kullanım oranı ise 8 puan artarak yüzde 40'a çıktı.
Eylül ayında satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 30'u bitmiş, yüzde 70'i ise bitmemiş konut stoklarından oluştu. Eylül ayı stok erime hızı değerlendirildiğinde, adet bazlı yüzde 2,7, metrekare bazlı ise yüzde 2,5 oranında gerçekleşti.
4+1 ve 151 metrekare üzerindeki konutların satışında azalış
Bir önceki aya göre, 1+1 konut tipi satışının yüzde 0,06 arttığı eylül ayında, 2+1 konut tipinde yüzde 0,45, 3+1 konut tipinde yüzde 0,50 artış, 4+1 konut tipinde ise yüzde 0,13 azalma yaşandı.
51-75 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,06 artışın yaşandığı eylülde, 76-100 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,52, 101-125 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,61, 126-150 metrekare büyüklüğe sahip konutlarda yüzde 0,62 artış, 151 metrekare ve daha büyük alana sahip konutlarda ise yüzde 0,07 azalma görüldü.
Markalı konut projelerinde gerçekleştirilen satışların yüzde 3'lük kısmı yabancı yatırımcılara yapıldı. Tercih noktasında ağırlıklı olarak 3+1 özellikteki konutlar öne çıktı.
Son 6 aylık ortalamanın yüzde 5 olduğu yabancı yatırımcılara satışlar, nisan ve mayısta yüzde 6, haziranda yüzde 5, temmuzda yüzde 4, ağustosta ise yüzde 6 olarak gerçekleşmişti.
"Tüketici yeniden bankalara yöneldi"
Açıklamada görüşlerine yer verilen Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Feyzullah Yetgin, şunları kaydetti:
"Markalı konut projelerinden konut satın alan tüketiciler, son aylarda peşinat, senet ve banka kredisi seçeneklerinden en fazla senet kullanımını tercih etti. Ancak son 6 ayın ortalamasına baktığımızda yüzde 48 olan senet kullanım oranının eylül ayında yüzde 37'ye gerilemesi ve son 6 aylık ortalaması yüzde 32 olan banka kredisi kullanım oranının da yüzde 40'a yükselmesi ile oranların yer değiştirdiğini, dolayısıyla tüketicinin yeniden bankalara yöneldiğini görüyoruz."