Tuzla'da bir arazide gömülü olan yüzlerce tehlikeli atık varillerinin ortaya çıkması endişe yarattı. ÇMO İstanbul Şubesi, "Katı atığını ne yapacağını bilemeyenlerin 'Nükleer santral' diye diretmeleri gaflettir. Önce çevre politikasına ihtiyaç var" dedi.
Geçen günlerde İstanbul, Tuzla ilçesine bağlı Orhanlı Beldesi'nde bir arazinin muhtelif yerlerine kaynağı belli olmayan yüzlerce tehlikeli atık varillerinin kaçak olarak gömülü olduğu ortaya çıktı. Türkiye'nin öncelikle çevre politikasına ihtiyacı olduğunu söyleyen Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İstanbul Şubesi, "Yasa 'kirleten ödesin' diye düzenleniyor. Yeni çevre yasasında yer alan 'çevre denetçisi' kavramının önemi yaşanan bu olayla da ortada" diyor.
Olayın ardından atıkların nasıl yok edileceği tartışılıyor. Valilik incelemeyi sürdürüyor. Varilleri bölgeye gömen sorumlu şirketin yakalanması halinde en fazla 7 bin 850 YTL para cezasına çarptırılabileceğini söyleyen İstanbul İl Çevre Orman Müdürü Doç. Dr. Mehmet Emin Birpınar, "Yeni çevre yasa tasarısı 1 milyon YTL'den başlayan cezalar öngörüyor. Önceki hükümetler döneminde de gündeme gelen, yeni tasarıya öncelik verilmeli" dedi.
ÇMO: 'Kirleten öder' demek fayda sağlamıyor
ÇMO İstanbul Şubesi konuya ilişkin yazılı açıklamasında yasaların "kirleten öder" prensibiyle uygulandığını ve bu bakış açısının ekolojik sisteme zararı önleyemediğine değiniyor.
"Üstelik ödemeden kasıt çevre ve halk sağlığındaki tahribatları düşünüldüğünde komik kalıyor, kirletenin ortadan kaybolması durumunda hesap sorulacak kimse kalmıyor" diyen ÇMO bu durumun kabul edilebilir olmadığını savunuyor.
'Nükleer'i diretiyor ama atıkla baş edemiyor
ÇMO, "Katı atığını, çöpünü ne yapacağını bilemeyen bir ülkede 'nükleer santral' diye diretenlerin nasıl bir gaflet içinde olduğu aşikardır" diyerek hükümetin nükleer santral isteğini de eleştiriyor.
Zehirli atık toprağa karıştı bile
Türkiye'de eşitsiz gelişim sonucu sanayiinin belli bölgelerde yoğunlaşmasıyla özellikle büyük kentlerde günde binlerce tona ulaşan atıkların yönetimi sorunuyla karşı karşıya kaldığımızı aktaran ÇMO, Tuzla'da tesadüfen ortaya çıkan atık içerikli varilleri bu tablonun sonucu olarak görüyor.
Varillerin üzerindeki tarihten yaklaşık iki yıldır gömülü olduklarının anlaşıldığını söyleyen ÇMO, "İlk incelemede fenol yüklü olduğu anlaşılan variller, kısa vadede yüksek zehirlilik ve hastalık, uzun vadede kanserojen ve mutojen etkiye sahip" diyor ve ekliyor: "Üstelik bu variller okside olup, gömüldüğü toprağı kirletmiş durumda."
"Yasayı artık çıkarın"
ÇMO, "Çıkarılan yasal düzenlemeler, uygulayıcısı ve denetçisi olmadığı sürece matbu evrak niteliği haricinde hiçbir şey ifade etmez. Yaşanan örnekler bir türlü çıkarılamayan çevre yasasında yer alan "çevre denetçisi" kavramının önemini ortaya çıkarıyor" diyor ve çevre denetçilerinin mutlaka çevre mühendisi olması gerektiğini söylüyor.
"Yeni kanun çıkmazsa yaptırımı hafif kalır"
Toprağa temas ettiği kesinleşen kanserojen maddenin suya da karışmış olmasından endişe ediliyor. İstanbul Çevre ve Orman Müdürlüğü ekipleri, olayın ardından inceleme başlattı. İstanbul İl Çevre Orman Müdürü Birpınar, içinde fenol bulunan varilleri bölgeye gömen sorumlu şirketin yakalanması halinde en fazla 7 bin 850 YTL para cezasına çarptırılabileceğini söyledi.
Birpınar, "Yeni çevre yasa tasarısı 1 milyon YTL'den başlayan cezalar öngörüyor. Önceki hükümetler döneminde de gündeme gelen tasarıya öncelik verilmeli" dedi.
Vali: Bertaraf edeceğiz
İstanbul Valisi Muammer Güler, varillerinin güvenli bir şekilde yüzeye çıkarılacağını, taşınacağını ve daha sonra da bertaraf edileceğini söyledi. Vali Güler, sağlık ile tarım il müdürlüklerinin, atıkların çevrede bitki, hayvan ve insan sağlığı üzerinde bir tehlike yaratıp yaratmadığını araştırdığını belirterek, sularla ilgili şu an görülen bir tehlikenin bulunmadığını vurguladı.
Güler, "Ama o bölgenin tamamını kazacağız. Orada bazı iddialar var. Bunların hepsi değerlendirilecek. Bölgede geniş bir kazı yapacağız. Ne kadar varil varsa bozulmuş da olsa bertaraf edilecek, taşınması sağlanacak. Bölgedeki muhtemel sıkıntıları önleyeceğiz. O bölgedeki giriş ve çıkışları şimdiden kontrol altına alacağız" dedi.