Evinizi iki yıl kiraya verdiniz. Aldığınız kiranın vergisini de son kuruşuna kadar ödediniz.
İki yıl sonra ise evinizi sattınız. 'Evi sattım. Artık Maliye ile hiç işim kalmadı' diye düşünmeyin. Gelir İdaresi, kiradaki evini satanları, aradan üç-dört yıl geçse dahi kira vergisi için sorgulamaya aldı. Gelir İdaresi Bilgi İşlem Merkezi'nde gayrimenkul sermaye iratları konusunda özel program oluşturuldu. Bu programla de kira geliri elde edenlere yönelik sıkı bir takibata geçildi.
Bu programla yıllar önce kiradaki mülkünden elde ettiği gelir için düzenli beyanname veren ve vergi ödeyenlerden, daha sonra bu mülkünü satanlar da izlemeye alındı. Vergi daireleri de, vatandaşların kapısını "Artık niye kira vergisi vermiyorsun?" diyerek çalmaya başladı.
Söz konusu sorgulama için ikamet ettiği il dışında gayrimenkulü bulunan eski ev sahiplerine bile gidildi. Örneğin 2000 yılında Bursa'da edindiği bir gayrimenkulü kiraya veren ve kiracının oturduğu 2001 ve 2002 yıllarıyla kiracının satış nedeniyle evi boşalttığı 2003 için beyanname veren Ankaralı bir mükellef, geçtiğimiz günlerde, bağlı olduğu Vergi Dairesi tarafından arandı. Bu mükellefe 2004, 2005 ve 2006'da Bursa'daki evi için neden beyanname vermediği soruldu. Mükellefin, evi, 2003 içinde sattığını belirtmesinden sonra ise, "O zaman bize bir dilekçeyle başvurman gerekirdi. Durumu izah eden böyle bir dilekçe vermedin" denildi.
'Sürekli mükellef olursunuz'
Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan bir yetkili, herhangi bir kişinin kira gelirleri için bir kez beyanname vermesi halinde, otomatik olarak sürekli mükellefiyet kazandığını belirtti. Bilgi İşlem Merkezi'nde oluşturulan program sonucu kira geliri elde edenlerin sisteme kaydedildiğini ifade eden yetkili, sistemle ilgili şu bilgileri verdi: "Eğer bu kişi, daha sonra kiradaki bu mülkünü satıyorsa veya oğlunu, kızını oturtuyorsa, haklı olarak kira beyannamesi kesiliyor.
Ancak sistem, bu durum üç-dört yıl önce bile olsa, 'A mükellefi, şu, şu yıllarda beyanname vermedi' diye bizi uyarıyor. Kiradaki mülkün satışı durumunda veya aileden birinin oraya oturması sonucu kira gelirinin kesilmesi halinde, vergi dairesine dilekçe verilmesi kanuni bir zorunluluk değil. Fakat verilecek bilgilendirme mahiyetindeki bir dilekçe, tarafları ileride böyle bir sorgulamadan kurtarır. Vergi dairelerini de bu tür işlerle uğraşmak zorunda bırakmaz."