Kentsel Dönüşümün Ana Hedefi Güvenli ve Yaşanabilir Alanlar Oluşturmak



Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Turizm, Ekonomi, Bilimsel Araştırma ve Tanıtım Merkezi (TEBİAT) tarafından düzenlenen 'Deprem Güvenliği ve Kentsel Dönüşüm Yasal Düzenleme Çalışmaları' toplantısında Bakanlığınca hazırlanan Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı ve İmar Yasa Tasarısı ile ilgili bilgi verdi. Toplantıya, Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Belediye Başkanı Burhanettin Çoban, MHP Genel Başkan Yardımcısı Münir Kutluata, CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Mehmet Şükrü Koçoğlu katıldı.

Bakan Erdoğan Bayraktar, İstanbul ve Marmara Bölgesi’nin Türkiye ekonomisindeki yeri dikkate alındığında, çok ciddi düzenlemeler yapılmasının şart olduğunun görüldüğünü ifade etti. Türkiye’de afet sonrası uygulamalara ilişkin mevzuatların bulunduğunu ifade eden Bakan Bayraktar, ancak afet öncesi, sırası ve afet sonrasına ilişkin bütüncül yasa bulunmamasından yakındı. Bir deprem sonrası ortaya çıkacak finansman ihtiyacının da nasıl karşılanacağı noktasında belirsizlikler olduğuna dikkat çeken Bayraktar, konuşmasına şöyle devam etti:

"Riskli yapı stoku bertaraf edilecek"

"Bu bakımdan düzenlediğimiz yasanın temel gayesi afete riskli alanların dönüşümünü ve riskli yapıların yıkımını sağlayarak, ülke genelinde güvenli ve yaşanabilir alanlar oluşturmaktır. Bu kanun tasarısıyla, olası afet risklerine ilişkin riskli yapı stoku bertaraf edilecek, sağlıklı güvenli alanlar oluşturulacaktır. Afet sonrası oluşan can ve mal kayıpları büyük ölçüde azaltılacak ve afetler olmadan gerekli tedbirler alınacaktır.

Yıkım yapılan alanlarda bütüncül bir planlama anlayışıyla, yeni bir altyapı ve ulaşım sistemiyle şehirlerimizin daha düzenli hale gelmesi sağlanacaktır. Yeterli altyapının bulunmadığı alanlarda oluşan ve insan sağlını tehdit eden unsurlar azaltılacaktır. Kent merkezlerinin köhneleşmesi önlenecektir. Yerel malzemelerin kullanılması sağlanacak ve üretim sektörü hareketlenecek. İnşaat ve teknik müşavirlik sektörü çok ciddi manada gelişecek bu sayede işsizlik ve yoksulluk azalacak ekonomik hareketlilik canlanacaktır".

Bakan Bayraktar, uygulamalarda birçok vergi muafiyetleri getireceklerini anlatarak, şöyle devam etti:

“Tüm inşaat sektörü kayıt içine alınacak, kayıt dışılık da azaltılacak. Hem malzemede hem diğer hususlarda tüm sektör, yapsatcılar olsun, malzeme üreticileri olsun, çalışan işçiler olsun, ciddi şekilde ekonomik disiplin altına girecek. Burada Türk maliyesi de büyük bir kazanım elde edecek. Cari açığın azaltılmasına büyük ölçüde fayda sağlayacaktır. Yine bu yasada vatandaşla anlaşarak bu işi yürütmeyi esas aldık. Yasanın olmazsa olmazlarından bir tanesi yıkımdır. Acil bölgelerden başlamak üzere artık depreme dayanamayacak binaları yıkmak zorundayız. Tespitleri yaptıktan sonra vatandaşa ‘bunu yıkın’ diyeceğiz. Belli bir süre vereceğiz, vatandaş yıkmazsa bir aylık bir süre daha vereceğiz. Yine yıkmazsa bakanlığımız ve belediyeler aracılığıyla yıkacağız. Bu yasayla Türkiye’nin kendi şartlarına en uygun tarzda Türkiye’nin depremsellikten kurtulma yolunda kaçak yapılardan, depreme dayanıksız yapılardan, görüntüsü bozuk olan mühendislik hizmeti almayan bilimsellikten yoksun yapılardan kurtulması yolunda çok ciddi adımlar atmış olacağız. Türkiye’yi şehirleri sosyal donatılarla bezenmiş, meydanları olan, rahat ulaşımı olan bir ülke yapma yolunda ciddi adımlar atacağız”.

"Berlin kentsel dönüşümünü 30 yılda ancak tamamladı"

Bakan Bayraktar, dünyada ABD’de, Japonya’da, Avrupa’da kentsel dönüşümün yapıldığını ifade ederek, Almanya birleşince Berlin’in kentsel dönüşümünü 30 yılda ancak tamamladığını hatırlattı. İspanya’nın kentsel dönüşümünü AB’den aldığı çok ciddi kaynaklarla bitirebildiğini anlatan Bakan Bayraktar, şunları söyledi:

“Güney Kore de kentsel dönüşüm yolunda gecekondulardan kurtulma durumunu yeni halletti. Bize benzeyen Brezilya bunun için ciddi bütçeler ayırıyor. Meksika bunlardan kurtulmak için kaynak ayırmak için düşünüyor. Çin’de çok acil 10 milyon konut ihtiyacı var. Hindistan’da 10 milyonun üzerinde ihtiyaç var. Brezilya’nın ve Meksika’nın ekonomisi bizden büyük olmasına rağmen biz kentsel dönüşüm noktasında onlardan çok daha iyiyiz. Son dönemde TOKİ ile birlikte Türkiye’de İstanbul Büyükçekmece’den başlayıp Diyarbakır’dan Kars’a kadar Uşak’tan Samsun’a kadar Cumhuriyet tarihinin en büyük kentsel dönüşümünü faaliyetlerini yürüttük. Kentsel dönüşüm içinde yaklaşık 50 bin konut ürettik. TOKİ’nin önünde 200 bin civarında konut projesi var.”

Bakan Bayraktar, bir basın mensubunun “Kentsel Dönüşüm Yasaları Meclis’e sevk edildi. Bakanların imzası tamamlandı mı?” sorusu üzerine, “İmza eksiği kalmadı” dedi.