Hükümet, depreme karşı konutları güçlendirme ve riskli bölgeleri başka yerlere taşımayı öngören yasal değişiklikler için harekete geçiyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın koordinasyonunda önce Kentsel Dönüşüm Yasası hazırlanacak. Bununla beraber, yürürlükteki 2 yasa revize edilerek dönüşümün yasal altyapısı tamamlanacak. Öncelikle Kentsel Dönüşüm Yasası yılbaşına kadar Meclis'e sunulacak. Ardından Kat Mülkiyeti ve İmar kanunları yenilenecek. Bu süre içinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Türkiye'deki tüm binalarla ilgili rapor hazırlayacak. Öncelikle deprem riski yüksek bölgelerdeki konutlar taşınacak.
Van'da meydana gelen 7,2 şiddetindeki depremin ardından gözler, deprem riski taşıyan bölgelerdeki binaların taşınması veya güçlendirilmesiyle ilgili çalışmalara çevrildi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, ''Artık şehirlerde kaçak yapı, gecekonduya izin vermeyeceğiz. Yetkiyi bakanlığımıza alacağız. Bunları yıkmayanlara sormadan, kamulaştırmasını yapıp yıkacacağız. Bedeli ne olursa olsun, oy verirmiş vermezmiş bunları dinlemeyeceğiz. Çünkü bu tabloları yaşamaktansa iktidarı kaybetmek daha hayırlıdır'' sözleriyle açıkladığı kentsel dönüşüm planın ayrıntıları netleşiyor.
Acele kamulaştırma yetkisi geliyor
AA muhabirinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) yetkililerinden aldığı bilgiye göre, yürürlükteki kanunlar riskli bölgelerde ikamet eden vatandaşları kentsel dönüşüme zorlayıcı düzenlemeler içermiyor, bu sebeple ilgili kanunlarda revizyon gerekiyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülen yasal altyapı çalışmaları çerçevesinde ilk olarak Meclis gündeminde bekleyen, ancak geçen dönemden kaldığı için kadük hale gelen Kentsel Dönüşüm Kanun Tasarısı, bakanlık bürokratlarınca yeniden ele alınıyor.
Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü'nün yürüttüğü çalışma çerçevesinde, deprem riski taşıyan yerlerde 'acele kamulaştırma' uygulamasına olanak sağlayan hükümler yer alacak. Kentsel dönüşüm alanlarının belirlenmesi için büyükşehir belediyelerine ve ilçe belediyelerine yetki veren düzenleme, kamu kurumları konusunda ise yetkiyi Bakanlar Kurulu'na bırakıyor. Düzenlemenin önümüzdeki günlerde ilgili kurumların görüşüne sunulduktan sonra Başbakanlık'a sevk edilmesi ve Bakanlar Kurulu'nun onayına sunulması planlanıyor.
Kat maliklerinin tamamının izin vermesi gerekmeyecek
Alınan bilgilere göre ayrıca, kentsel dönüşüm yasasına paralel olarak, yürürlükteki Kat Mülkiyeti ve İmar Affı kanunlarında da değişiklikler yapılacak. Yasadaki, 'kat maliklerinin tamamının izni' hükmü kaldırılarak, 'çoğunluğun kararı' yeterli sayılacak. Yasal düzenlemelerle, idarenin yetkileri artırılacak. Kentsel dönüşüm, 'acele kamulaştırma' yetkisiyle hızlandırılacak.
Sel ve heyelan riski taşıyan bölgeler de kapsam içinde
Kentsel dönüşüm uygulamaları sadece fay hatları üzerindeki yapılarla sınırlı kalmayacak; sel ve heyelan riski altındaki yerleşim alanlarını da kapsayacak. Bu çerçevede özellikle Doğu Karadeniz'de yaşanan toprak kayması ve sel felaketlerine karşı da kentsel dönüşüm planları devreye sokulacak.
Bina envanteri çıkarılıyor
Öte yandan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bina envanteri çıkarmak için çalışmalarını hızlandırıyor. İstanbul'da başlatılan ve ilk etapta okul gibi kamu binalarının depreme karşı dayanıklılığını ve güçlendirilmesini içeren çalışmalar, hızla fay hatları üzerindeki bölgelere doğru yayılacak. 5 yıl içinde Türkiye'deki tüm binaların sayısını, tipolojisini ve doğal afet risk analizini içeren geniş kapsamlı envanter tamamlanmış olacak.