Kemerburgaz'da kamuya açık turizm amaçlı işletme izniyle 209 hektarlık orman arazisini kiralayan Kemer Yapı Turizm AŞ, "Kemer Golf and Country Club" da kamuya açık turistik tesis yerine villalar yapıp satarak sözleşmeye aykırı davrandı. Kiralanan ormanın amaç dışı kullanılması nedeniyle şirket aleyhine savcılık soruşturma açtı.
18 Kasım 1991'de Mesut Yılmaz hükümetinin Orman Bakanı Mustafa Kalemli döneminde 209 hektarlık ormanlık sahada 18 delikli golf sahası, 670 yataklı otel ve bungalov tipi moteller, atlı spor tesisleri ile halka açık turistik tesis yapmak için Orman Bakanlığı'ndan, şimdi Kemer Golf and Country Club'ın oluştuğu arazi 49 yıllığına kiralandı.
Turistik tesisin yerini villaların aldığı arazi ile ilgili daha sonra şu gelişmeler yaşandı:
- İstanbul ili Göktürk beldesi sınırları içindeki ormanlık alan 1992'de şirkete devredildi.
- 09.02.1996 tarih ve 74 sayılı olur ile 670 yatak kapasitesinden 1270 adet yatak kapasitesine çıkarılıp 2. sınıf tatil köyüne dönüştürüldü.
- 15.07.1997 tarihinde yatak kapasitesi 1270'ten 1455'e yükseltildi.
- 1997 yılının ağustos ayında Kemer Yapı ve Turizm AŞ adına irtifak hakkı verildi
- 07.11.1997 tarih ve 737 sayılı olur ile 18.11.1997 tarihinden itibaren inşaat için 3 yıl süre uzatıldı.
- 12.01.2001 tarihli olur ile sosyal tesislerden kulüp üyelerinin yararlandırıldığı müfettişler ve Turizm Bakanlığı denetmenleri tarafından belirlenince, kulüp üyeliği statüsünün kaldırılarak kamuya açık hale getirilinceye kadar izin iptal edildi.
- 01.03.2001 tarihinde 9 sayılı izin iptali kaldırılarak izin ihyası yapıldı ve 3 yıl uzatma verildi.
- 22.02.2002 tarihinde daimi müstakil üst hak "irtifak hakkı" tesis edildi.
Tesislerin kamuya açık olması gerektiği konusunda uyarılmasına ve geçici süre izin iptaline karşın 2002 yılının ağustos ayında Eyüp Tapu Sicil Müdürlüğü, söz konusu arazinin irtifak hakkını 49 yıllığına Kemer Yapı ve Turizm AŞ'ye, başkalarına da devri kabil olmak üzere devretti ve bunu tapu siciline işledi. İrtifak hakkı tesis edilirken, üst hakkı bedeli olarak şirketten 260 milyar lira alındı. Ayrıca tesisin işletmesinden elde edilen hasılatın yüzde 2'sinin de Orman İşletme Genel Müdürlüğü'ne verilmesi kararlaştırıldı. Şirket üçüncü kişilere devrettiği takdirde bu devrin Orman İdaresi'ne bildirilmesi, devir sonucu elde edilen paranın yüzde 2'sinin Orman İdaresi'ne verilmesi, irtifak hakkını devralan kişi ve şirketin de, tesisin işletmesinden elde ettiği gayri safi hasılanın yüzde 2'sini Orman İdaresi'ne vermesi karara bağlandı.
Bütün bu kararlara ve sözleşme hükümlerine karşın şirket, turizm tesisi kurmak gerekçesiyle kiraladığı orman arazisine 168 lüks villa yaptı. Yapılan bu villalar irtifak senedi ile üçüncü şahıslara büyük paralar karşılığında satıldı ve bu devirden Orman İdaresi'ne herhangi bir bilgi verilmediği gibi bu devirden elde edilen gelirin yüzde 2'si de Orman İdaresi'ne ödenmedi. Sözleşmeye aykırı bu işleme Orman İdaresi ve jandarma seyirci kaldı.
Kemer Country'de evlerin değeri katlandıKamuya açık olması gereken tesis, bitişiğinde bulunduğu Kemer Country Club'ın tapulu evlerinde oturanların eğlence merkezi haline geldi. Kemer Country sakinleri, her türlü eğlence tesislerinden yararlanırken, dışarıdan girişlere izin verilmiyor. Kemer Golf and Country Club, sunduğu hizmetler nedeniyle Kemer Country evlerinin değerini kat kat artırdı.
Orman İdaresi kiralanan arazide tatil köyü inşasının 2004'e kadar tamamlanması için şirkete süre tanımıştı. Ancak bu süre zarfında otel ve tatil köyü inşaatı gerçekleşmedi. Şirket yöneticileri, tesisleri ve altyapıyı 65 milyon dolarlık maliyetle tamamladıklarını belirterek kapsamlı otel yatırımı yapmaya ancak sıra geldiğini, proje kapsamında tek eksik kalan otel ve kongre merkezi yatırımına başlanmak üzere olduğunu açıkladılar.
Sözleşmeye göre 3 yılda bitirilmesi gereken tesisler aradan on yılı aşkın süre geçmesine karşın bir türlü tamamlanamadı. Kemer Golf and Country'deki usulsüzlükler 2001 yılından beri TBMM'nin de gündeminden düşmedi. Sürekli soru önergeleriyle Orman Bakanlarına sorulan Kemer Golf and Country meselesi birçok kez soruşturma konusu oldu. 11 Ekim 2001 tarihinde dönemin Orman Bakanı Nami Çağan , Başmüfettiş İzzet Okyay 'ı görevlendirdi. Başmüfettiş Okyay, tesislerin amaç dışı kullanıldığını tespit ederek raporunda "Kamu yararı gözetilerek, turizm amaçlı verilen izin sahasının özel parselasyona tabi tutulduğu, özel tip sözleşmelerle bungalovları 49 yıllığına 400 bin ila 1 milyon dolar karşılığı değişen fiyatlarla özel mülk edinen müşterilerin paralarının onlara iade edilmediği" ni belirtti.
İkametgâh belgeleri kanıt oldu
2004 yılında Kemerburgaz Orman İşletme Şefi Hüseyin Kaba , Eyüp Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunarak, bölgede projenin dışında yapılaşma olduğunu, orman vasfının yok edildiğini ve turistik amaçlı yapılan evlerin sahte sözleşmeler düzenlenerek satıldığını ihbar etti. Eyüp Cumhuriyet Başsavcılığı ihbar üzerine başlatılan soruşturmada, turistik amaçla tahsis edilen devlet ormanında inşa edilen villaların el değiştirdiği, burada kalanların muhtarlıktan ikametgâh senedi aldığı belirlendi.
Kemerburgaz Orman İşletme Şefi Hüseyin Kaba'nın suç duyurusu üzerine başsavcılık, konuyu araştırması için 11 kişilik bir bilirkişi heyeti oluşturdu. Heyetin 1.5 yıl süren araştırmasından sonra hazırladığı raporda, sözleşmeye aykırı faaliyetler yapıldığı, fazladan ağaç kesildiği ve intifa senetleriyle evlerin el değiştirdiği ve kütük ev yerine beton villalar yapıldığı belirtildi. Evlerin, devletin tahsis koşuluna uygun olarak turizm amaçlı değil daimi ikametgâh olarak kullanıldığı, delil olarak da burada oturanların muhtarlıktan aldığı 63 adet ikametgâh senedi, genel gider belgeleri, su ve elektrik makbuzları gösterildi. Evlerde posta kutusu bulunması, farklı tercihlere yönelik otoparkların da daimi ikametgâhı gösterdiğini kaydeden bilirkişi, raporuna binaların inşası sırasında çekilen fotoğrafları da ekledi.
Eyüp Başsavcılığı, bilirkişinin raporunu tamamlaması ve delillerin toplanması için 2006'da "suç kapsamı ve suçluların tespiti" incelemesi başlattı. Bilirkişi heyetinin raporu doğrultusunda kamu görevlilerinin de kusurlu olduğu; orman görevlilerinin görevi ile ilgili denetimlerde bulunmaması, tapu görevlilerinin "usulsüz irtifak hakkı tahsisi" , Göktürk Belediyesi görevlilerinin imara aykırı binaların yapılmasına ve bu binalarda iskâna izin verilmesi suçlarını işledikleri ve bu nedenle soruşturmaya dahil edilmelerini kararlaştırdı.
Alay Komutanı Gülmez'e villa
Eski Jandarma Alay Komutanı'nın Kemer Grubu'nca pazarlanan Beyaz Konaklar'dan daire aldığı belirlenince soruşturma başlatıldı. Suç duyurusu üzerine Eyüp Cumhuriyet Savcılığı soruşturmayı yürütmesi için İstanbul İl Jandarma Alay Komutanlığı'na yazı yazdı. İddiaların araştırılması için İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Sedat Ayanoğlu bilirkişi heyetine başkanlık etmesi için atandı. Soruşturma sırasında, "Eski Alay Komutanı Ali Ergülmez, Kemer Country'den soruşturmanın hasır altı edilmesi için ev aldı" ihbarı araştırıldı. Kıdemli Albay Ali Ergülmez'in, Kemer Grubu tarafından pazarlanan, Beyaz Yapı İnşaat Şirketi tarafından yapılan Beyaz Konaklar'da 5 odalı daire aldığı belirlendi.
Bu bilgi, "Çok Gizli" ibareli bir yazı ile Jandarma Genel Komutanlığı'na ulaştırıldı. Jandarma Genel Komutanlığı, Kıdemli Albay Ali Ergülmez hakkında soruşturma başlattı. Albay Ali Ergülmez hakkında, usulsüz mal edindiği ve eksik mal beyanında bulunduğu iddiası ile Hasdal'daki 3. Kolordu Askeri Mahkemesi'nde dava açıldı. Jandarma Komutanlığı tarafından Askeri Mahkeme'ye gönderilen soruşturma dosyasında Ergülmez'in İstanbul Yakacık, Florya, Etiler, Kemer Country ile Tokat, Manisa Turgutlu, Ayvalık'ta yazlık ev ve dairelerinin bulunduğu belirtiliyor.
Bu arada 2004 yılında Kemerburgaz Orman İşletme Şefi Hüseyin Kaba 'nın, açılan soruşturmanın albay tarafından hasır altı edilmesinin ardından tayini çıkması dikkat çekti.
Bakan Pepe'nin olanlardan haberi yokmuş
Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kendilerine verdiği bilgilere göre, üzerinde birçok villa yapılan Kemer Golf and Country Club'ın turizm amaçlı kullanıldığını söyledi. Basın mensuplarının sorusu üzerine Osman Pepe, "Gittim baktım ettim. Ama turizm yatırımı yapılan yerin içine turist mi geliyor, yerli turist mi, yabancı turist mi geliyor, yoksa devre mülk mü var, intifayla mı satıldı, bilmiyorum" dedi.
Bu arada İstanbul Vergi Dairesi Başkanı Mehmet Koç , Acaristan'ın yanı sıra Kemer Country için de inceleme başlattıklarını açıkladı.
Mehmet Koç, "Kemer Country için devletten kiralanan orman arazisine kütük evler adıyla lüks villa yapılıp satıldığı ve devletin yanıltılarak vergi kaybına yol açıldığı" haberleri üzerine de bir çalışma başlattıklarını, daha önce de Kemer Country ile ilgili bir çalışmalarının bulunduğu iki çalışmanın birleştirilerek sürdürüleceğini ve en kısa sürede sonuçlandırılacağını belirtti.
Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu da araştırdı
TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu da konuya el attı. 2001 yılında Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu Başkanı Azmi Ateş 'in soru önergesini yanıtlayan Orman Bakanı Nami Çağan, konu ile ilgili şu bilgileri verdi: "Söz konusu saha günübirlik giriş ve kullanıma açılmıştır. Ailelere 'Gold Üyelik' , şahıslara 'Sosyal Üyelik' statüsü ile 24 saatlik kullanım sağlanmıştır. Bu şekilde tesis, amacına uygun olarak kamuya açık hale getirilmiştir."
Bakanın verdiği bu bilgilere karşın Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu'nun araştırmalarında bu taahhütlerin hiçbirinin yerine getirilmediği, sadece bir kılıf olarak kullanıldığı izlenimi doğduğu belirlendi.
Komisyona göre, bulunan yol, daha önce milyon dolarlar ödeyerek bungalovların irtifak senedini alanların, finansman ortaklığı modeliyle evleri kullanmaya devam etmeleriydi. Komisyon, finansman ortaklığı modeli ile daha önce milyonlarca dolara satılan villaları alan kişilerin aynı evleri rahatça kullanabilmeleri için geliştirilmiş bir kılıf olduğu görüşündeydi.
Kemer Yapı ve Turizm AŞ, faydalanma sözleşmelerini iptal ederek bungalovları satın alan müşterilerini şirketin "B Grubu" hissedarı yaptı. Ardından bakanlığa bir ek taahhütname verdi ve "bungalovları çevreleyen tel örgülerin kaldırılacağı ve giriş bedeli karşılığında tesislerin günübirlik kullanıma açılacağı" sözünü verdi. Bunun üzerine kiralama izni 2001'de yenilendi. Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, bu tarihten sonraki gelişmeleri araştırarak şu sonuca vardı:
Komisyon raporu
"Bungalovlar, şu ana değin satın alanlar dışında başkaca hiç kimse tarafından kullanılmadı. Şirket faydalanma sözleşmesi uyarınca tahsil ettiği bedelleri, müşterilerine iade etmedi. Sonuç olarak, bungalovların kullanımı açısından hiçbir fark olmadı. Kemer Yapı ve Turizm Şirketi'ne verilen iznin, amacı dışında kullanılmaya devam edildiği ve mevcut uygulamanın kamu menfaatıyla örtüşmediği kanaatine ulaşılmıştır. Bu gerekçelerden ötürü Orman Bakanlığı teftiş birimlerinin harekete geçmesi gerekmektedir."
Komisyonun raporu doğrultusunda Kültür ve Turizm, Maliye, Çevre ve Orman bakanlıkları ortak bir müfettiş heyeti oluşturdu. Heyet, kurulan işletme havuzunu mevzuata aykırı bulurken, tesisin halka eşit ve serbest olarak açık olmadığını belirtti. Müfettişler tesisin belgelendirmeye esas vasıflarını yitirdiğini de rapor etti. Hazırlanan rapor doğrultusunda da Kültür ve Turizm Bakanlığı, tesisin işletme belgesini iptal etti. Bakanlık Yatırım ve İşletmeler Müdürlüğü, 24 Mart 2005 tarih ve 36495 sayılı yazıyla iptali Çevre ve Orman Bakanlığı'na da bildirdi.
Söz konusu bakanlık ise Kemer Country'ye 21 Nisan 2005'te gönderdiği yazı ile 1755 sayılı taahhütname hükümleri gereğince 6 ay içinde yeni alınacak Turizm İşletme Belgesi ibraz edilmemesi halinde tesisin iptal edileceğini belirtti. Bu durumda izne konu saha orman olduğu için bina ve tesisler Orman Genel Müdürlüğü'nün malı olacaktı.
Orman Bakanlığı'nın uyarısına karşın şirket, yeni bir işletme belgesi almak için Kültür ve Turizm Bakanlığı'na başvuruda acele etmedi. Bu durum, yeni TCK'de izinsiz işletmelere kamu hizmeti verenler için ağır cezalar öngörülmesine bağlandı. Kemer Yapı ve Turizm AŞ, 24 Mayıs 2005'te İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nden işletme belgesinin iptaliyle ilgili yürütmeyi durdurma kararı aldırdı. 21 Haziran'da da Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesi ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.