Yeniasır'dan Fatih Abacıoğlu'nun haberine göre, dünyanın en büyük açık hava çarşısı konumunda olan Tarihi Kemeraltı Çarşısı'na ismini verdiği belirtilen kemerler bilimadamları tarafından gün yüzüne çıkarıldı. 2010 yılında bölgede bulunan yapıların yıkılmasıyla tespit edilen kemerlerin, 15. yüzyılın en cazibeli buluşma noktası olduğu belirtiliyor. Yapılan son kazı çalışmalarının ardından gün yüzüne çıkarılan kemerlerin koruma altına alındığı ve onarıma başlandığı kaydedildi.

Başka bir ipucu yok

Bölgedeki kazı çalışmalarını yöneten Agora Ören Yeri Kazı Heyeti Başkanı Yrd. Doç. Akın Ersoy, "Bölgeyle ilgili sözlü kültürde yer alan Kemeraltı isminin, Agora Antik Kenti'nde bulunan Roma Hamamı içerisindeki kemerlerden geldiğini düşünüyoruz. Aksini ifade eden herhangi bir belge veya kanıt bulunmuyor" dedi.

Ersoy, kemerlerin 2010 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Agora ve çevresinde yaptığı yıkımların ardından ortaya çıktığını söyledi. Ersoy, "Bu kemerler İzmir'in iki önemli sokağı olan Havra ve Dikilitaş sokaklarının kesiştiği noktada yer alıyor. Dikilitaş sokağı, İzmir'in Türk mahallesini, liman mahallesine bağlayan en önemli sokak akslarından bir tanesi. Roma Hamamı da bu iki sokağın bitiştiği noktada bulunuyor. Muhtemelen insanlar Osmanlı döneminde, buradaki yıkılmış olan ama iki büyük Emir'i hala ayakta olan hamam yapısından yola çıkarak bölgeyi Kemeraltı olarak anıyorlardı. Bölgedeki buluşmalar, Kemeraltı'nda mevki belirterek söyleniyordu belkide. Kemeraltı ismi, 16. yüzyıldan itibaren anılıyor. İnsanlar bu kemerleri randevu noktası ve kent içi işaret olarak sözlü kültürlerinde hep ifade etti. Biz bu kemerlerin kemeraltına ismini verdiğini düşünüyoruz. Çünkü başka hiçbir ipucu, Kemeraltı isminin nerden geldiğine açıklık getirmiyor" dedi.

16. yüzyıldan itibaren

Ersoy, "Bölgede çok büyük bir hamam yapısı bulunuyor. Sözlü kültüre göre bu yapı 2'nci yüzyıla kadar uzanıyor. Ancak daha sonra alan terk ediliyor ve ardından mezarlığa dönüşüyor. Arapların ve İranlıların gelerek kenti yağmaladığını biliyoruz. 14'üncü yüzyılda ise bölge tamamen terk ediliyor. Kemerlerin bulunduğu bölgeden limana ulaşılıyordu. Yapılan incelemelerde Kemeraltı'nın önceleri sadece iki sokaktan oluştuğu ortaya çıktı. Şimdiki gibi değildi. Ancak 1850 yılından sonra tamamen liman özelliğini kaybetmiştir ve günümüzdeki haline gelmiştir. Sözlü kültürde 16'ncı yüzyıldan itibaren bölge Kemeraltı olarak adlandırıldı. Aksini söyleyen hiçbir belge bulunmuyor. O belgeler ortaya çıkana kadar bu öngörüyü kabul ediyoruz" dedi.