Binlerce Güney Asyalı göçmen her yıl daha iyi bir yaşam umuduyla Ortadoğu'nun zengin ülkelerine gidiyor. Ancak Katar'da düzenlenecek 2022 FIFA Dünya Futbol Şampiyonası, dünya kamuoyunun dikkatini ülkedeki yabancı işçilerin çalışma koşullarına çekti.
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu'na göre, Katar'daki 1 milyon 200 bin göçmen işçi çoğu kötü muamele görüyor ve “21'inci yüzyıl köleliği” olarak adlandırılabilecek boyutta suistimal ediliyorlar. Bu kişilerin çoğunlukla Nepal, Hindistan ve Bangladeş'ten gelen niteliksiz işçiler olduğu ve sınır dışı edilmekten korktukları için hikâyelerini basına anlatmaktan çekindikleri belirtiliyor.
Deutsche Welle Türkçe'nin 17 Ekim tarihli haberine göre göçmen işçilerin çilesi, daha Basra Körfezi'ne ulaşmadan önce başlıyor. Ülkelerinde yoksulluk, sosyal eşitsizlik ve işsizlik gibi sorunlarla karşı karşıya olan bu insanların çoğu mal varlığını satarak ya da borç alarak iş bulma ajanslarının istediği yüksek meblağları karşılamaya çalışıyor. Cenevre merkezli Uluslararası Göç Örgütü'ne göre, başka bir ülkede iş bulmanın tutarı 3 bin ila 10 bin dolar arasında değişiyor.
Hindistan'daki Kalkınma Çalışmaları Merkezi'ndeki uluslararası göç biriminin başkanı Prof S. Irudaya Rajan, bu eğilimin nedenlerini şöyle açıklıyor:
“Göçün ana nedenleri ekonomik. Ben bu ekonomik nedenin de ekstra para kazanmak olduğunu düşünüyorum. Göçmenler çoğu zaman kendi ülkesindekinden daha fazla para kazanabileceğini düşünüyor. Çoğu, sonunda bu çabalarında başarısız oluyor.”
Potansiyel göçmenler, daha fazla kâr elde etmek isteyen iş bulma ajanslarının yalan vaatlerine kanıyor. Suistimal riski, işçilerin iş değiştirmesi ya da işverenin izni olmadan ülkeyi terk etmesini yasaklayan devlet destekli sistemle ise daha da artıyor. Ancak Rajan, göçmenlerin karşılaştığı tek sorunun bu olmadığını kaydediyor. Rajan, “Tüm sorunları bu sisteme bağlayamayız. Körfez'deki işçilerle konuşursanız, bu sistemin insanları etkilediğini söylüyorlar, Ancak sistemi tamamen kaldırsanız bile bu işçilerin sorununu çözmeyecektir. Çünkü ücretler düzenli olarak ödenmiyor” diyor.
Körfez ülkesi Katar, 2022 yılındaki Dünya Futbol Şampiyonası'na hazırlık amacıyla milyarlarca dolarlık inşaat programı başlatırken, bir yandan da projelerde çalışan onlarca göçmen işçinin ölümü nedeniyle uluslararası toplumun eleştirilerine maruz kaldı.
44 Nepalli işçi öldü
İngiliz The Guardian gazetesi tarafından yapılan son bir araştırmaya göre, yazın sıcaklıkların 50 santigrat dereceye ulaştığı Katar'da en az 44 Nepalli işçi hayatını kaybetti. Katar bu habere, müfettişlerin sayısını ikiye çıkartacağını ve iddiaları araştırmak için bağımsız uzmanları görevlendireceğini açıklayarak tepki gösterdi.
Uzmanlar, Katar'daki göçmen işçilerin yaşama ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için bir an önce yapısal değişiklik ve sistem değişikliğine ihtiyaç olduğuna dikkat çekiyor. Uluslararası Göç Örgütü uzmanlarından Michael Newson, şöyle konuşuyor:
“Sistemdeki bazı suistimal ve zorlukları gidermek için yapılması gereken birkaç şey var. Birincisi işe alma süreci. İşçilerin geldiği ve gittiği ülkeler bu sorunu ele almak için işbirliği yapmak zorunda. Çünkü suistimaller sınırın iki yakasında da yaşandığı için bu uluslararası bir sorun. Ayrıca çalışma ve barınma koşullarının daha iyi denetlenmesi gerekiyor. Bu da teftişlerin sayısı artırılarak yapılabilir.”