'Geleceğin sistemleri'nin Çekoslavakya doğumlu ünlü mimarı Jan Kaplicky, dün (Çarşamba) akşam Prag'ta, kızının doğumundan saatler sonra yaşama veda etti. Kaplicky, Çek haber ajansı CTK'nın geçtiği habere göre, sokakta yürürken aniden yığıldı kaldı. Sokaktan geçmekte olanlar hemen ilk yardım çağırdılar; ancak Kaplicky doktorların müdahalesine rağmen kurtarılamadı.
Bir ahtopotu andıran organik biçimiyle Ulusal Kütüphane, Çek asıllı İngiliz mimarın 1968'te ayrıldığından bu yana anayurdu için gerçekleştirdiği ilk önemli proje olacaktı. İki yıl önce gerçekleştirilen uluslararası yarışmayı kazanmış olsa da tasarıma birebir sadık kalınıp kalınmayacağı yönünde belirsizliklerin sürdüğü proje, Kaplicky'yi Çekoslavakya'da oldukça popüler yapmıştı.
Jan Kaplicky, Nisan 1937'de sanatçı bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Babası, bir ressam, heykeltraş ve mimar; annesi bir ressamdı. Mimarlık eğitimini de Prag'ta tamamlayan Kaplicky, Norman Foster, Richard Rogers, Renzo Piano gibi ünlü mimarlarla birlikte çalıştı. Kaplicky, Ekim 2007'de ikinci eşi Çek film yapımcısı Eliska Fuchsova ile evlenmişti. Kaplicky'nin önceki evliliğinden de 12 yaşında bir oğlu var.
Future Systems’in kurucu ortağı Jan Kaplicky, 4 Kasım 2008'de Yapı-Endüstri Merkezi’nde de bir konferans vermişti.
Kaplicky'nin ani ölümünden sonra neler dediler?
Norman Foster: Şoktayım. Jan, büyük bir mimar, değerli bir çalışma arkadaşı ve iyi bir arkadaştı.
Architecture Review eski editörlerinden Paul Finch: Son derece yaratıcı fikirlerden ve çizebilme yeteneğinden oluşan doğuştan gelen bir yeteneği vardı. İngiliz mimarlığına, muhteşem Çek modernist gelenekten beslenen bir çeşit imgesel, yaratıcı modernizm getirdi. Prag'daki Ulusal Kütüphane projesi için verdiği mücadelenin yarattığı baskının erken ölümüne sebep olduğundan hiç kuşkum yok.
Peter Cook: Kendisine büyük bir hayranlık duyuyorum. Buradaki en ilgi çekici mimarlardan biriydi. Bıraktığı miras yaşayacak. Onun ne kadar özel ve zamanının önünde olduğunu göreceğiz.
Ken Powell: Kaplicky, sıradışı bir karakter ve yaratıcı bir düşünürdü. Değişim için mücadele eden bir öngörü... Aslında hiç tamamıyla aramızda olmadı, çünkü zamanımızın çok ötesindeydi. Bu onu mutsuz yaptı çünkü takdir edilmediğini düşünüyordu. Future Systems, daha henüz birşey inşaa etmeden önce bile bir düşünce merkezi olarak efsane olmuştu. Kaplicky, çok eğlenceli biri de olabilirdi; ama dünya ve mimarlık hakkında da oldukça karamsardı. Çünkü gerçekler hiçbir zaman onun beklentileri ve öngörüleri ile örtüşmüyordu. Potansiyelinin tamamını kullanabildiğine inanmıyorum; kafasında daha pekçok yeni fikir vardı, ancak onları gerçekleştirmek için zamanı yetmedi.