Günümüzde üretim ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların arasında kıyasıya bir rekabet yarışı bulunmaktadır. Bu yarışta firmaların birbirlerinden avantajlı konuma geçmek için fiyat ve kalite v.b. konularda birbirlerinden farklılaşma arzusu ve gayreti içerisindeler. Ürünlerin ve hizmetlerin sunumlarında standardlara uyma ve yeterliliklerinin tescillenme arzusu; ürünlerin ve hizmetlerin kalitesini artıracak standardlar ve bunlara ait teknik düzenlemeler, uygunluk tespit etme çalışmaları, modern ekonomideki sıkı rekabet; ürünün kalitesi hakkındaki karar aşamalarını oluşturmaktadır.
Rekabetin temel unsuru ürün ve hizmetin belirli standardlar çerçevesinde sunulmasının yanı sıra hızlı bir şekilde sunulmasını da zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda dünyada ve ülkemizde ürünün piyasaya hızlı bir şekilde arzını sağlamak için ürünlerin belirli belgelendirme sistemlerinden geçmeleri gerekmektedir. (TSE-TSEK-TSE,ex-CB v.b.). Ülkemizde ürün ve hizmetlerin belgelendirilmesi konusunda çok fazla sayıda çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmaların neticesi olarak firmalarımız üretimlerinin ve hizmetlerinin sunum kalitelerini doğrudan etkileyen süreçlerin doğru ölçülmesi konusunda hassasiyet göstermeye başlamışlardır. Bu yüzden üretim, hizmet ve özellikle de son zamanlarda inşaat sektöründen yoğun kalibrasyon talepleri gelmektedir.
TOKİ ve diğer kuruluşların oluşturdukları projeler ile ülkemizde inşaat sektöründe yoğun bir talep oluşmuş ve bu talebin karşılanması için hızlı bir şekilde inşaatların tamamlanması gayreti oluşmuştur. İnşaat firmaları bu yüzden beton nihai mukavemetini almadan kalıpları sökerek kullanmaya çalışmaktadırlar. Betonun mukavemet sınıfının uygun bir şekilde belirlenmeden kalıpların sökülmesi durumunda ileride binaların çökme, can ve mal kaybı riski bulunmaktadır. İnşaat sektöründeki ÇED raporları ve inşaatın kalbi olan çimento, beton, inşaat demiri, kimyasallar, agrega, beton yapımında kullanılan suyun PH oranları, inşaatın her aşamasında kullanılan malzemelerin kalitesi hayati öneme haiz olması sebebiyle bu malzemelerin üretim ve yapım aşamasında sürekli periyodik hesaplar ve ölçümler yapılmaktadır. Bu ölçümlerden sağlıklı sonuçlar elde edebilmek için malzemenin deney aşamasında ve üretim aşamasında kullanılan ölçüm ekipmanlarının muhakkak kontrol altında tutulması ve kalibrasyon yapılması gerekmektedir.
Sosyal yaşantımızdaki aşamalarda teknik engellerin ve aksaklıkların ortaya çıkmaması için farklı standardlar ve önleyici tedbirler geliştirilmektedir.
Diğer taraftan ürünlerin ilgili standardlara uygunluğunu tespit etmek tüketici beklentilerini karşılar nitelikte olduğunu ortaya koymak için ve üretim farklılıklarını ortadan kaldırmak içinde kalibrasyon da vazgeçilmez unsurlardan biridir. İki farklı beton üreticisinin aynı kalitede ve mukavim değerlerde üretim yapabilmesi için yine kalibrasyon gerekliliği vardır.
Ülkemizde beton ve çimentonun her aşamasını mobil hizmetleriyle kontrol eden Türkiye Hazır Beton Birliği standardlar ve yöntemleri konusunda başarılı çalışmalar yapmaktadır. Türkiye Hazır Beton Birliği, Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO)’nun üyesi olmuş beton konusunda hukuksal düzenlemeleri yakından takip ederek Türkiye’ye uyarlanması içinde gayret göstermektedir. Bu çalışmalar esnasında TS11222 Hazır Beton Standardı EN 206 ile uyumlu olarak hazırlanması sağlanmıştır.
Büyük şehirlerimizin hemen hepsi deprem kuşakları içindedir. 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren yeni deprem yönetmenliğinde yapının yük emniyet kat sayılarının artırılması, binaların kalitesinin yükselmesi ve depreme gerçekten dayanıklı binaların üretilmesi için deprem bölgelerinde kullanılacak en düşük beton sınıfı C20 olarak belirlenmiştir. Buna rağmen binalarımız yıkılıyor veya çökmeler oluşuyorsa betonun kalitesi hakkındaki ölçümlerin ve buna etki eden değerlerin muhakkak kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu kontroller aşamasında ise kalibrasyon şartı mutlaka aranmalıdır.
Günümüzde bilgi teknolojisini yaşamaktayız ve bilginin değişim süreci günlük hatta anlık zaman dilimlerine bölünmüştür. Bu bilgi ve teknoloji değişimi her türlü ölçüm cihazlarına da yansımaktadır. Ölçüm cihazlarındaki farklılaşma; metroloji ve kalibrasyon alanında doğrudan etkisini göstermektedir. Merkezimiz bu gelişmeleri yakından takip ederek, sektördeki uygulanabilirliğini oluşturmuş ve bu sayede hizmet kapsamını geliştirmiştir.
Yüksek teknolojiler kullanılarak hazırlanan, içindeki karışım oranları bilgisayarlarla kontrol edilen, kullanılan malzemenin kalitesi standardlara uygun olan, ekipmanları kalibrasyon aşamasından geçmiş ideal betonu yapabilmek tüm üreticilerin görevi olmalıdır.
Süleyman Selim ULAŞ / TSE - SOJUZTEST Kalibrasyon Merkezi Genel Müdürü