Dünya Tiyatrolar Günü kapsamında
Beyoğlu'nda toplanan tiyatro sanatçıları ve seyircilerii,
Atatürk Kültür Merkezi'nin (AKM) yaklaşık iki yıldır tadilat
nedeniyle kapalı olmasını protesto etti. Galatasaray Lisesi önünde toplanan
grup, "Tiyatro Bildirisi" okunduktan sonra alkış ve sloganlar
eşliğinde İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti (AKB) Ajansı
önüne kadar yürüdü. Burada, Shakespeare'in bir oyunundan
"Bütün Dünya Bir Sahne" adlı bölümü sahnelenirken Ayışığı Sanat
Merkezinden genç oyuncular da "İstanbul" adlı oyunu sergiledi.
Buradan AKM önüne yürüyen grup adına bir basın açıklaması yapan
Kültür-Sanat-Sen Genel Başkanı Yavuz Demirkıran, Kültür ve
Turizm Bakanlığının bugünlerde verdiği demeçlerde kültür ve sanat kurumlarının
özelleştirilmesinin gerekliliğinin daha net şekilde ifade edildiğini savundu.
Demirkıran, şunları kaydetti:
"Ülkemizde yasalarla kurulan kurumlar kolay kaldırılamaz. Bugün devlet
tiyatroları yasalara rağmen fiilen işlemez hale getirilmiş, KİT haline
getirilerek niteliksizleştirilmiştir. Sanatçılarımıza kapitalist esnek çalışma
koşulları dayatılmış, sanatkara kanunlarda olmamasına rağmen bir yıllık hizmet
sözleşmesi uygulamaları dayatılmış ve ücret talepleri çıkmayan özel yasa
nedeniyle yıllardır erozyona uğratılmıştır. Bütün bunların üzerine sanat
mekanları kapatılmak istenmiş, var olanlar ise bakımsız bırakılarak kendi
kaderlerine terk edilmiştir. 1310 sayılı Devlet Tiyatrosu Kuruluşu hakkındaki
yasanın yetersiz kaldığı söylemleri ile başlayan ve sonu nereye gideceği belli
olan çalışmayı yapan siyasi iradeye sormak gerekmektedir, bu yasayı özüne uygun
olarak uyguladınız mı? Sanatı ve sanat emekçilerini koruyan ve geliştirilmesi
için yöntem öneren yasanın işaret ettiği sanatı ve sanat emekçilerini
özgürleştirecek yasaları çıkardınız mı?"
AKM'nın aslına uygun olarak hizmete açılması gerektiğini söyleyen Demirkıran,
sanatın gelişmesine de katkıda bulunulmasını istedi.
Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği (TOMEB) İstanbul Başkan Yardımcısı
Orhan Kurtuldu da AKM'nin 1999 yılında "10521 sayılı Koruma
Kurulu Kararı" ile tescil edilmiş bir kültür varlığı olduğunu hatırlattı.
Kurtuldu, AKM'nin 2006 yılında "689 sayılı" kararla rölövesi ve 2008'de de
restorasyon avan projesinin onaylandığını belirtti. Kültür ve Turizm Bakanlığı
ile İstanbul 2010 AKB Ajansı arasında AKM'nin tadilatına ilişkin imzalanan
protokolden sonra AKM ile ilgili inisiyatiflerin ajansa geçtiğini söyleyen
Kurtuldu, "Ajans tarafından hazırlanan çeşitli projeler Koruma Bölge Kurulunca
onaylanmıştır. Onaylanan restorasyon projeleri, binayı kullanan sanat
kurumlarının yöneticileri ve sanatçıları uygun bulmamıştır. AKM'nin
kullanıcıları olan sanat kurumları ve sanatçıların uygun bulmadığı, sanatsal
işleyişi bozan bu restorasyon avan projenin uygulanmasında ajansın ısrarı
üzerine kültür ve sanat sendikası idari yargıda dava açmak zorunda kalmıştır"
diye konuştu.
Kurtuldu, dava açılan idari mahkemenin bilirkişi incelemesi yaptırarak, önce
yürütmeyi durdurma, sonra da esastan kararını vererek İstanbul 2010 AKB
Ajansının uygulatmaya çalıştığı projenin kanun ve yasalara uygun yapılmadığı
kararını aldığını aktardı. Tiyatronun bir ülkenin çöktüğünü ya da yükseldiğini
gösteren bir parametre olduğunu ifade eden Kurtuldu, "Bu ülkede tiyatroya bakın
ve ülkenin halini görün" dedi. Kurtuldu, Türkiye'de AKM kadar donanımlı ve
nitelikli başka bir kütür merkezinin olmadığını ifade ederek, AKM'nin bir an
önce faaliyete açılarak sanat hizmetlerine devam etmesi gerektiğini sözlerine
ekledi.