Modern Mimarlık mirasının belgelenmesi ve korunması konusunda 1990’dan beri iki yılda bir düzenlenmekte olan Uluslararası DOCOMOMO Konferanslarının dokuzuncusu Docomomo_Türkiye Ulusal Çalışma Grubu ile İstanbul Teknik Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesinin evsahipliğinde 25 Eylül – 1 Ekim 2006 tarihleri arasında İstanbul ve Ankara’da gerçekleşecektir.
Konunun daha genç bir uzmanlar grubuna tanıtılması, farklı yaş gruplarından araştırmacıların katılımıyla kuram ve uygulamanın bir örnek çalışması üzerinde biraraya getirilmesi ve yapılan çalışmaların gelecek nesillere aktarılmasını amaçlayan I. Uluslararası DOCOMOMO Çalıştayı ise 18-26 Eylül 2006 tarihleri arasında “Bir Konut Ütopyasının Korunması: Modern Mimarlık Mirasının Belgelenmesi ve Sürekliliğinin Sağlanması, Örnek Çalışma: Ataköy – İstanbul” başlığı ile Ataköy–İstanbul’da gerçekleştirilecektir.
Bu etkinliğe Türkiye’den Dokuz Eylül Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi ile Almanya, Danimarka, Hollanda, İspanya, İsrail, İtalya, Kanada /Quebec’ten 11 üniversiteden 90 akademisyen ve yüksek lisans / doktora öğrencisi katılacaktır. Çalıştay sonuçları, 26 Eylül 2006 Salı günü öğleden sonra İTÜ Mimarlık Fakültesi Taşkışla binasında yapılacak bir toplantıda sunulacak ve değerlendirilecek ve Konferans süresince Ankara’da sergilenecektir.
27 – 29 Eylül 2006 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirecek olan konferansın teması 20. yüzyıl modernizmleriyle ilgili yerleşik tarih kurgularının diğer bazı modernist yaklaşımları göz ardı ettiği kabulünden yola çıkarak, böylesi oluşumlara tüm coğrafi, kronolojik, biçimsel, ideolojik ve politik çeşitlilikleri içinde odaklanmayı hedefleyen bir yaklaşımla “Öteki” Modernizmler olarak belirlenmiştir. Bu ana tema, “tanımlar, sınırlar, paradigmalar”, “devingenlik ve değişim”, “kimlikler ve öznellikler”, “teknolojiler, süreçler, pratikler”, “gündelik modernizm(ler) ve kentsel çevre” alt başlıkları ile genişletilmiştir. 25 Eylül 2005 akşamı yapılacak resmi açılış töreninin ardından ilk açılış konuşması Sibel Bozdoğan tarafından 26 Eylül 2006 11.00’de Taşkışla’da, ikinci açılış konuşması ise Uğur Tanyeli tarafından Ankara’da 27 Eylül 2005 sabah oturumunda yapılacaktır.
43 farklı ülkeden 110 katılımcı tarafından sunulacak 50 sözlü bildiri ile 60 posterin yanısıra programda yer alan açık tartışma oturumları, koruma alanında seçilen örneklerin uygulamacıları tarafından sunumu, çağrılı konuşmalar, sergiler, film gösterimleri ve basın toplantıları gibi etkinlikler, özellikle son dönemlerde çeşitli yapıların yıkımı ya da yenilenmesi projeleri nedeniyle Türkiye’nin gündeminde daha çok yer almaya başlayan Modern Mimarlığın belgelenmesi ve korunması konusunun farklı açılardan irdelenmesine olanak sağlayacaktır. Konunun kuramsal arka planı ile koruma uygulama sırasında karşılaşılan sorunlar, iki “Öteki” Modernizmler ve “Modern Mimarlık Mirasının Korunması ve Sürdürülebilirliği” başlıklı iki tartışma oturumunda dinleyicilerin katılımı ile ele alınacaktır.
Konferansın önemli yan etkinliklerinden biri olan sergiler kapsamında, DOCOMOMO üyesi her ülkeden seçilen beş örnek binanın tanıtıldığı posterlerden oluşan “Öteki” Modernizmler seçkisi, DOCOMOMO_Türkiye tarafından 2004 ve 2005 yıllarında düzenlenen Modernizmin Yerel Açılımları poster sunuşları seçkisi ile Ankara’da bulunan Erken Cumhuriyet Dönemi yapılarının tanıtıldığı Bina Kimlikleri: Ankara, Cumhuriyetin 25 Yılı sergisinin yanısıra, önceki yıllarda düzenlenmiş ve mimarlık kamuoyunda ilgi uyandırmış olan August Perret ve Vedat Tek sergileri ile Ernst A. Egli, Ankara 1950-80, Modern Türkiye’nin Konutları sergileri yer alacaktır. Görsel sunuşlar kapsamında ise, “Türkiye’nin Kalbi Ankara” (Sergey Yosipoviç Yutkeviç, 1934), “Preserving Asmara: Architecture, Memory, and the Making of a Nation” (Caterina Borelli) gibi konuyla ilgili film, kısa film ve belgeseller sunulacaktır.
DOCOMOMO_Türkiye olarak, uluslararası anlamda mimarlık ve koruma alanında etkin kuramcı ve uygulamacı yaklaşık 500 uzmanı biraraya getirecek olan bu iki haftalık etkinlikler dizisinin, Modern Mimarlık ürünlerinin belgelenmesi ve korunması konusunun son yıllarda kazandığı önem ve ivme ile uygun biçimde, ulusal ve uluslararası basın organları ile mimarlık ve popüler kamuoyunda geniş yansıma bulacağına inanıyoruz. Özellikle son dönemlerde Türkiye mimarlik gündeminde de sıklıkla yer alan Modern Mimarlık Mirasının değerlendirilmesi olanakları ve yeni kullanımlarla kent belleğinin bir parçası olarak ileriki nesillere aktarılması konusunda uluslararası örneklerinin sunulması ve tartışılması, konunun uzmanlarını olduğu kadar, kentlerin fiziksel yaşamı konusunda karar verme yetkisine sahip kişi ve kurumlar açısından da bilgilendirici olacaktır.
Son yıllarda yerel yönetimlerin konunun uzmanlarının görüşlerine değer vermeyen tutumları ile uzmanlık ve duyarlılıktan uzak yaklaşımları ve buna ek olarak Yüksek Kurulun koyduğu ilkelere rağmen bazı Bölge Koruma Kurullarının aldığı toplumsal çıkarları göz ardı eden uygunsuz kararlar sonucu yitirdiğimiz Balıkesir Kervansaray Oteli (Muhteşem Giray, Affan Kırımlı, 1950’ler), Ankara Havagazı Fabrikası (1926) ve Ayhan Apartmanı (Seyfi Arkan, 1935), üzerinde tartışmaların sürdüğü Kayseri Sümerbank Bez Fabrikası ve Tesisleri (Khan ve Turkstroj, 1935), İnönü Stadyumu, (Paolo Vietti-Violi, Fazıl Aysu, Şinasi Şahingiray, 1947), Ankara Ulus Meydanı ve Tarihi Kent Merkezi (1937- 1967), Büyük Ankara Oteli (Marc Saugey, 1959-1966), İstanbul Radyo Evi, (Doğan Erginbaş, Ömer Günay, 1945) ve Taksim Atatürk Kültür Merkezi, (Hayati Tabanlıoğlu, 1969) gibi çok sayıda olumsuz örnek düşünüldüğünde bu konuda uluslararası bir konferansa evsahipliği yapmamızın ilgili sorunları farklı yönleriyle ülke kamuoyunun gündeminde tutmamıza yardımcı olarak yine yakın zamanda tescillenerek koruma altına alınan Adana Ziraat Haşarat Laboratuarı (Mimar Ferit, Mimar Aptullah Ziya Kozanoğlu, 1931-1932), Adana Sait Bey Evi (Mimar Semih Rüstem, 1930), Adana Semih Rüstem Evi (Mimar Semih Rüstem, 1931), TED Ankara Koleji eski binaları (1940’lar), İstanbul TCK 17. Bölge Müdürlüğü, (Mehmet Konuralp, Salih Sağlamer, 1973-1979), İstanbul Ataköy İlkokulu (Muhteşem Giray, 1962-1965) ve TEKEL Mecidiyeköy Likör Fabrikası, (Robert Mallet-Stevens, 1930-1932) gibi olumlu örneklerin sayısını arttıracağına inanıyoruz.
Çoğu yurtdışından olmak üzere 500 kadar katılımcı ve izleyiciye evsahipliği yapılması umulan IX. Uluslararası DOCOMOMO Konferansı için detaylı ve güncellenmiş bilgi www.docomomo.org.tr adresinden edinilebilir.
Workshop, İstanbul 18-26 Eylül 2006
Konferans öncesi turlar, İstanbul 25-26 Eylül 2006
Açılış, İstanbul 25 Eylül 2006 -
Konferans, Ankara 27-29 Eylül 2006
Konferans sonrası turlar, Ankara 30 Eylül – 1 Ekim 2006
Kapanış 29 Eylül 2006 -Ankara