Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın,
yabancıların yönettiği kazılara 2010’dan başlayarak Türk eşbaşkan
zorunluluğu getirmeye hazırlandığını öğrenen İtalyan
arkeologlar kaygılı ve tepkili. Bu konuda görüştüğümüz iki İtalyan
arkeolog da, öngörülen eşbaşkanlık sistemi gerçekleşirse çalışmalarının çok
zorlaşacağını ileri sürüyor, önümüzdeki yıl kazı için başvurmamayı bile
düşündüklerini söylüyorlar.
Hierapolis kazısı başkanlığını on yıldır yürüten Prof. Francesco
D’Andria da, İstanbul Küçükyalı kazısı başkanı, Koç Üniversitesi
öğretim üyesi Prof. Alessandria Ricci de, 23 Ağustos günlü
Milliyet gazetesinde yayımlanan haberde yazıldığı gibi dünyada hiçbir ülkede
yabancıların kazı yapmasına izin verilmediğinin doğru olmadığını belirtiyorlar.
İtalyan arkeologlar, haberde yazılanın tersine, İtalya ve Yunanistan’da
yabancıların çok sayıda kazı yaptığını, özellikle kendi ülkeleri İtalya’da kazı
yapanların milliyetine değil, bilimsel yeterliliğine bakıldığını
vurguluyorlar.
Prof. D’Andria, yasa önerisinde her yabancı kazı başkanının
yanında bir Türk eşbaşkan olmasının neden öngörüldüğünü anlayamadığını,
kazılarında zaten hazır bulunan bir Türk denetçinin yapılan çalışmaları baştan
sona denetlediğini söylüyor. Prof. Ricci ise, “Dünyada
yabancılara kazı izni vermeyen yalnızca iki ülke var: İran ve Çin” diyor. Prof.
Ricci, işi biraz da şakaya vurarak, Suriye’ye gideceğini söylüyor ve orada
Bizans uzmanlarına saygı gösterildiğini ekliyor. 1974’te asistan olarak
katıldığı Hierapolis kazısında 35. yılını tamamlamak üzere olan Prof. D’Andria
ise, bir eşbaşkanla çalışmanın olanaksız olduğunu bir kez daha vurgularken, “Ama
ben artık Pamukkale köylüsü oldum, nasıl bırakıp giderim?” diye kaygılanıyor.