İstanbul'da barajlardaki su seviyesinin azalması, farklı kaynaklardan su teminini gündeme getirdi. 20 Ekim'de Melen Suyu'nu İstanbul'a getirecek olan Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), Bulgaristan'ın sınırlarında doğan Rezve Deresi'nden su alabilmek için girişimlere de başladı. Rezve'den gelen suyun Karadeniz'e akıp gittiğini kaydeden İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural, "Bu suyun değerlendirilmesi için çalışıyoruz." dedi.
Kuraklığın, göllere faydaları da varmış
Küresel ısınmanın etkisi ile yaşanan kuraklığın ardından barajlardaki su seviyesi önceki yıllara nazaran önemli oranlarda düştü. Ankara Büyükşehir Belediyesi, kente su sağlayan barajlardaki su seviyesinin yüzde 5'ler altına düşmesinin ardından kontrollü kesintilere başladı. Gözler, su seviyesinin yüzde 28'lere gerilediği ve günde yaklaşık 2 milyon metreküp su harcayan İstanbul'a çevrildi. İstanbul'un mevcut su rezervlerinde önemli oranda düşüş bulunduğunu kaydeden İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural, "2006 yılında doluluk oranı yüzde 75 civarında iken bugün yüzde 28'lere kadar düştü. İstanbul'da hiç yağmur yağmazsa mevcut suyumuz eylül sonuna kadar yeter." dedi. Su kesintisine gidilmesi halinde vatandaşın depolarını su doldurarak rezervlerin kısa sürede biteceğini kaydeden Vural, İstanbullulara şu tavsiyelerde bulundu: "Mevcut tasarruf oranımız yüzde 10'lardan yüzde 25'lere çıkarsa yağışlara kadar bir sıkıntı yaşamayız. Su kesintisi düşünmüyoruz. Ama bir aile günde 100 litre su harcıyorsa 20-30 litre az harcasın."
Rezve Deresi'nden su alınabilmesi için uluslararası anlaşmalara ihtiyaç bulunduğunu dile getiren İSKİ Müdürü Vural, "Dışişleri Bakanlığı'mız Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından hazırlanan Rezve Deresi ile ilgili yazıyı Bulgaristan yetkililerine iletti." ifadelerini kullandı. Bulgaristan ile yapılan görüşmelerin olumlu sonuçlanmasının ardından Rezve'den yıllık 300 milyon metreküplük su rezervini İstanbul'a getireceklerini aktaran Vural şunları söyledi: "Rezve Deresi konusunda Bulgar yetkililerinin cevabının ardından altyapıları oluşturulduktan sonra bu projeyi 7-8 ayda tamamlamayı düşünüyoruz. Rezve Deresi'nden gelen kaynağı Istrancalar'a ve Papuçdere'ye aktararak İstanbul'un büyük bir ihtiyacı daha karşılanacak."
Melen Çayı 20 Ekim'de akacak
DSİ tarafından yürütülen ve İSKİ'nin yapımında 190 milyon YTL destek sağladığı Melen projesinin tamamlanmasına 33 kilometre kaldı. 170 kilometre uzunluğundaki Melen Çayı'nın İstanbul'a getirilmesi projesi kapsamında regülatör (düzenleyici), terfi hattı, enerji nakil hattı ve 20 bin metreküplük deponun yapımı tamamlandı. Vural, 20 Ekim'de Melen suyunun Ağva'daki İSKİ tesislerine aktarılması ile İstanbullulara günlük 750 bin metreküplük kaynak sağlanacağını sözlerine ekledi.
Başkan Durak: 100 yıllık suyumuz var, İstanbul'a satalım
Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak, tüm dünyanın korkulu rüyası olan küresel ısınmaya bağlı susuzluğun, Adana'yı uzun bir süre etkilemeyeceğini söyledi. Adana'da su sıkıntısı ve kesintinin de gündemde olmadığını belirten Durak şunları söyledi: "100 yıl yetecek su rezervine sahibiz. Çatalan suyunu iç ve dış piyasaya sunabiliriz. Ankara ve İstanbul'a suyu şişeleyip satmayı düşünüyoruz. Adana bundan önemli gelir elde edebileceği gibi sıkıntı yaşayan büyük iller, sağlıklı suya kavuşabilir."
'Barajlardaki balıkların avlanması yasaklansın'
Küresel ısınma ve yaşanan kuraklık sebebiyle suyu azalan baraj, göl ve akarsulardaki balık nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Suların çekilmesi sonucu dar alana sıkışan balıklar, bilinçsiz avcılar tarafından sorumsuzca avlanıyor. Doğa Derneği tarafından yapılan araştırmaya göre; Türkiye'de yaşayan 62 balık türünden 41'i yok olmak üzere. İç Anadolu ve Ege bölgelerinde olduğu gibi İstanbul'da Büyükçekmece, Küçükçekmece gölü, Terkos, Alibeyköy, Sazlı Bosna barajlarında da sular çekildi. İstanbul Çevre ve Orman İl Müdürü Doç. Dr. Mehmet Emin Birpınar, alanı daralan sularda balık avlanmasının önlenmesini istedi. "Suların çekilmesi ile balıkların yaşam alanları daraldı." diyen Birpınar, "Yapılan bilinçsiz avlanma balık popülasyonunun düşmesine sebep olur. Baraj ve göllerdeki canlılığın sürdürülebilmesi için av yasağı konulsun." çağrısı yaptı. Baraj ve göllerde serpme ağlarla avcılık yapıldığına dikkat çeken Birpınar, ekipleri tarafından sürekli denetimler yaparak avlanmanın önüne geçmeye çalıştıklarını ifade etti. Doğa Derneği Genel Müdürü Güven Eken de, sulak alan kaybının balık türlerinin azalmasında temel etken olduğuna işaret etti. Eken, "Nadir balık türleri açısından zengin olan Anadolu'da göller birer ikişer kurudukça yalnızca göllerde yaşayan balık türleri de tarihe karışıyor." şeklinde konuştu. Eken, balık neslinin tükenmesinine tesir eden sebeplerden birinin de akarsu ve göllerdeki kirlenme olduğunu kaydetti.
Yaban hayvanlarına su takviyesi yapılıyor
Ankara ve çevresindeki ormanlardaki yaban hayvanlarına su takviyesi yapılıyor. Ankara Orman Bölge Müdürü Hüseyin Avni Çatal, kentte geçmiş yıllarda eşine az rastlanan kurak bir mevsimin yaşandığını ve bunun da doğal yaşamı olumsuz etkilediğini bildirdi. Ankara ve çevresinde önceki yıllarda var olan ve birçok yaban hayvanının içme suyu ihtiyacını karşılayan küçük su birikintilerinin çekildiğini belirten Çatal, bu yüzden doğada yaşayan canlıların susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını kaydetti. Çatal, doğal hayatta susuzluk tehlikesiyle baş başa kalan kuşlar ve küçük hayvanlar için Çevre ve Orman Bölge Müdürlüğü olarak Nallıhan civarında su dolu bidonları ortadan kesmek suretiyle arazilere bıraktıklarını, ayrıca küçük göletler yaptıklarını anlattı. Kuşların ve yaban hayvanlarının su ihtiyaçlarını araziye bıraktıkları su dolu bidonlardan ve küçük göletlerden karşıladıklarına işaret eden Çatal, bu çalışmaların Ankara ve çevresinde yürütülmesi için orman işletme şefliklerine gerekli talimatların verildiğini söyledi. Nallıhan, aa
Dikkatsiz su kullanana İSKİ'den zam sinyali
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tüketimin belli boyutları aştığı yerlerde kullanım oranlarına göre suya zam yapmayı planladıklarını söyledi. Suya zam önerisinin İSKİ'den geldiğini belirten Başkan Topbaş, "Şu anda değerlendirme yapılıyor. Bunun kararını meclis verecek. Özellikle su tüketimini yavaşlatma adına, park ve bahçe sulamaları gibi birtakım israf boyutunda olan olayları engelleme açısından böyle bir teklif yapılacak meclise. Bunun hazırlıkları yapılıyor." diye konuştu. İstanbul'un çölde bir matara su ile kalmış insan gibi olduğu belirten Topbaş, "İstanbul'da, Ankara'da ve dünyada ciddi alarm sinyalleri var. Herkesin suyu dikkatli kullanması lazım." dedi. Yasin Kılıç, İstanbul
Kuraklığın, göllere faydaları da varmış
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Körpınar, kuraklık sonucu kuruyan baraj, göl, gölet gibi su havzalarının zeminlerinin her türlü atıktan temizlenmesi için fırsat olabileceğini söyledi. Kökpınar'a göre böylece gelecek dönemlerde daha temiz ve sağlıklı su biriktirmek mümkün olacak. Su seviyesinin her geçen gün azalmasının özellikle içme suyu barajların temizlenmesini kolaylaştırdığını ifade eden Körpınar, "Dere ve ırmakların getirdiği çöp ve organik olmayan atıklardan temizlenmiş baraj, göl ve göletlerde balıkçılık ve su ürünleri üretimi çok daha verimli olacaktır." dedi.
Ankara'da kesintiler başladı, bidon satışlarında büyük artış
Ankara barajlarında yeterli su kalmaması sebebiyle beş ay sürecek su kesintileri dün başladı. İki bölgeye ayrılan başkentte ikişer gün arayla uygulanacak su kesintileri ikişer gün sürecek. Su kesintileri sebebiyle şehirdeki su tankı ve su bidonu satışlarında büyük artış var. Sağlık Bakanlığı, su kesintilerinin başlaması nedeniyle vatandaşları kişisel hijyen ve su depolarının temizliği konusunda uyardı. Bakanlık, yeterince temizlenmeyen tanklarda depolanacak suyun sağlıklı olamayacağını belirtirken, Çankaya Belediyesi de ilçedeki su depoları için ücretsiz temizlik kampanyası başlattı. Büyükşehir Belediyesi'nin aynı kampanyayı Ankara geneline yayması bekleniyor. Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü, yaşanan su sıkıntısı nedeniyle okullardaki su depolarının durumuna ilişkin bir rapor hazırladı. Rapora göre, Ankara'da 350 civarındaki devlet okulunun su deposu bulunmuyor. Yetkililerce bazı okulların su depolarında küçük hasarlar olduğu ve bu hasarların en kısa zaman içinde giderileceği kaydedildi. Su deposu küçük olan okulların depolarının ise büyütülmesi ve olmayan okullara su deposu yapılması gerektiği belirtildi. Ankara Büyükşehir Belediyesi'nden okulların geç açılması yönünde talep gelmesi halinde durumun, rapordan elde edilen veriler doğrultusunda değerlendirileceği belirtildi. Bu arada Halkevleri üyeleri, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin Milli Müdafaa Caddesi'ndeki binası önünde, Ankara'da uygulanan 'su kesintilerini' protesto eylemi yaptı. 'Su hakkı satılamaz', 'ASKİ'nin suyu çıktı, Gökçek istifa' sloganları atan grup üyeleri, ellerinde 'Halk ekmekten sonra halk su mu geliyor', 'Kömür, makarna değil, su istiyoruz' yazılı dövizler taşıdılar.
Ürkütücü rapor: Bilinçsiz sulama Beyşehir'i kuruttu
Konya İl Genel Meclisi tarafından oluşturulan Beyşehir Gölü Araştırma Komisyonu'nun hazırladığı rapor, gölün son halini gözler önüne serdi. Raporda bilinçsiz sulama ve kuraklığın da etkisiyle 25 yıl önce 20 metre derinliğe sahip olan gölün bugün 5 metre 60 santimetre derinliğe kadar düştüğü belirtildi. Arıtmadan geçirilmeden göle salınan suların derinliği, azalan suyun yakın zamanda yoğun balık ölümlerinin yaşanmasına neden olabileceği vurgulandı. Raporla ilgili Konya İl Genel Meclisi'ne bilgi veren Beyşehir Gölü Araştırma Komisyonu Başkanı İzzet Taşçı, Beyşehir Gölü'nün 25-30 yıl önceki büyüsünün kaybolduğunu, geriye çalılarla kaplı, balıkları tükenmiş bir göl kaldığını söyledi. Gölü eski haline getirmenin imkânsız olduğunu kaydeden Taşçı, "Artık 'ya bugün ya hiç' diyebileceğimiz bir noktadayız. Beyşehir Gölü'nün bizden sonraki kuşaklara bırakılması hem insanlık hem de vatandaşlık görevimiz olmalıdır." dedi. Konya, aa
'Yuvacık Barajı, Sapanca'yı bitirir'
Kocaeli, geçen yıl yaşanan su sıkıntısı üzerine gözünü Sakarya'nın Sapanca Gölü'ne dikti. DSİ'nin desteğiyle hazırlanan Sapanca Gölü Yuvacık İçme Suyu Arıtım Tesisi Arası Terfi Sistemi projesiyle, kasım ayından itibaren Sapanca'dan yıllık 30 milyon metreküp su İzmit Yuvacık Barajı'na pompalanacak. DSİ raporuna göre, yıllık verimi maksimum 136 milyon metreküp olan gölden, 165 milyon metreküp su çekilecek. Aşırı su çekiminin gölün ekolojik dengesini bozacağı ve canlı hayatını da tehlikeye düşüreceği belirtiliyor. Sivil toplum örgütleri ve akademisyenler, Sapanca'dan Yuvacık'a su çekilmesine tepkili.
Yuvacık Barajı, Türkiye'nin suyu içilebilir orta büyüklükteki tek gölü olan ve Adapazarı'nın tek içme suyu kaynağı Sapanca Gölü'nü kurutacak. DSİ'nin kararı doğrultusunda Sapanca ile Yuvacık Barajı arasına döşenen boru hattına kasım ayından itibaren su verilmeye başlanacak. Plan doğrultusunda Sapanca'dan yılda Yuvacık'a 30 milyon metreküp su pompalanacak. Yıllık 136 milyon metreküp kapasitesi olan gölden şu anda tahsis edilen su miktarı zaten 135 milyon metreküp seviyelerinde. Yuvacık'a su pompalanması, gölün tamamen kurutulması anlamına geliyor. Adapazarı Su ve Kanalizasyon İdaresi (ADASU) Genel Müdürü Rüstem Keleş, Sapanca Gölü'nün su bütçesinin üzerinde kullanılmaması gerektiği, tek elden ve etkin yönetilmesinin zorunlu olduğunu kaydetti. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meriç Albay da, Sapanca'daki gidişatın bir bilim adamı olarak kendisini korkuttuğunu dile getirdi. Gölden kapasitenin üstünde su çekilmesi sebebiyle havuzlaşma etkisinin görüldüğünü ve suyunun kızıllaştığını dile getiren Albay, gölden Yuvacık Barajı'na su verilmesinin yanlış olduğunu bildirdi.