İstanbul Marmaray Projesi kapsamında yürütülen Yenikapı Arkeolojik Kazısı’nda ortaya çıkan yaklaşık M.Ö 6 bin 200 - 6 bin 400’le tarihlenen “Neolotik yerleşme", arkeoloji çevrelerinde heyecan yaratmaya devam ediyor. İstanbul’da yaklaşık 10 bin yıl öncesine dayanan yerleşmelerin olduğu ip ucunu veren buluntular, yerleşim tarihinin Neolitik döneme kadar inmesi açısından büyük önem taşıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden edinilen bilgilere göre, kazının 1. Bölge olarak adlandırılmış kısmında, dal örgü mimarı tarzda yapılardan oluşmuş söz konusu Neolitik yerleşmede, geçtiğimiz günlerde de “sağlam buğday başağı" ortaya çıktı.
Yenikapı Arkeolojik Kazısı’nda, daha önce de çok sayıda Bizans öncesine ait mezarların bulunduğu bilinirken söz konusu “buğday başağı" Neolitik yerleşmeye dair önemli bir ip ucu oluşturması bakımından önem taşıyor.
10 bin yıllık "sağlam" buğday başağı
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından, mimari alanın güneyinde ve doğusunda arkeolojik dolgunun devam edip etmediğinin anlaşılması amacıyla, sondaj yapan ekiplerin, eksi 6 metre kotunda içi ve dışı siyah, gri renkli, çok iyi perdahlı çanak çömlek parçaları ile kemik ve çakmaktaşı aletlerin tespit edildiği kaydedilirken, bununla birlikte ekiplerin sağlam bir buğday başağını da gün yüzüne çıkardığı belirtildi. Dağılmış vaziyette buğday ve saman kalıntılarının da bulunduğu açmada eksi 8 metrede de 4 adet işlenmiş ahşabın tespit edildiği ifade edildi. Sondaj çalışmaları devam ettikçe yine iyi perdahlı çanak çömlek parçaları, kemik ve çakmaktaşı aletler ve ahşap parçalarının görüldüğü belirtildi.
Genel Müdürlük yetkilileri, toplulukların yerleşik hayata geçtiği Neolitik döneme ait buluntuların İstanbul’un merkezinde ortaya çıkmasının çok önemli olduğunu kaydederken, söz konusu dönemin habercisi olan buğday başağının ise “tek parçaö olarak bulunmasının dikkat çekici olduğunu ifade ettiler.
İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Arkeolog Oğuz Tanındı ise İstanbul’da 10 bin yıl öncesine giden yerleşmenin çok az olduğunu kaydederek, İstanbul’da Marmaray Projesi kapsamında yürütülen Yenikapı Arkeolojik Kazısı’nda ortaya çıkan Neolotik yerleşmenin bu bakımdan önemine işaret etti.
Tanındı, İstanbul’da en eski yerleşimin 400 bin yıl öncesini işaret eden Yarımburgaz Mağarası olduğunu, Ağaçlı, Dudulu, Fikirtepe, İçerenköy, Pendik, Selimpaşa Mezarlık ve Tuzla’da da Neolitik dönemin işaretlerinin ortaya çıkarıldığını kaydetti.