Türkiye'de 2010-2012 döneminde hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 23,2'si İstanbul'da yaşayanlar tarafından yapıldı. İstanbul'daki harcama grupları içerisinde en yüksek payı yüzde 30,9 ile konut ve kira alırken, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yüzde 16,6 ile ikinci sırada yer aldı.
İstanbul'un 3 yıllık karnesine göre, hanehalkları toplam gelirlerinin yüzde 15,4'ünü ulaştırmaya, yüzde 6,9'unu lokanta ve otellere, yüzde 5,6'sını mobilya ve ev bakım hizmetlerine, yüzde 4,6'sını giyim ve ayakkabıya ayırdı. Eğitim (yüzde 3) ve sağlık (yüzde 2) en az harcama yapılan iki alan olarak dikkati çekti.
Düşük gelirliler gıdaya iki kat fazla harcadı
Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının dağılımına bakıldığında, İstanbul'da yaşayan düşük gelirli hanehalklarının, yüksek gelirlilere göre gıdaya yaklaşık 2 kat fazla pay ayırdığı görüldü. İstanbul'da birinci yüzde 20'lik (en düşük gelir grubu) grupta yer alan hanehalklarının gıda ve alkolsüz içecekler harcamasına ayırdıkları pay yüzde 21,8 iken, beşinci yüzde 20'lik gruptaki (en yüksek gelir grubu) hanehalklarının ayırdığı pay yüzde 12,1 olarak belirlendi. Eğitim hizmetleri harcamalarının oranı ise birinci yüzde 20'lik grupta yüzde 1,2, beşinci yüzde 20'lik grupta yüzde 5,4 oranında gerçekleşti. İstanbul'da konut ve kira harcamalarının yüzde 39,4'ü düşük gelirli hanehalkları tarafından, yüzde 26,5'i yüksek gelirliler tarafından yapıldı. Alkollü içecekler, sigara ve tütün harcamalarında da gelirlerinden en fazla pay ayıranlar yüzde 4,8 ile en düşük gelir grubunda bulunan hanehalkları oldu. Bu oran gelir seviyesi en yüksek olan hanehalklarında yüzde 2,5 oranında gerçekleşti.
İstanbul için 2010-2012 dönemi hanehalkı tüketim harcaması dağılımı şöyle:
Harcama Türleri Toplam (yüzde) 1.yüzde 20'lik grup 5.yüzde 20'lik grup
Gıda ve alkolsüz içecekler 16,6 21,8 12,1
Alkollü içecekler, sigara ve tütün 3,7 4,8 2,5
Giyim ve ayakkabı 4,6 3 5,2
Konut ve kira 30,9 39,4 26,5
Mobilya, ev aletleri, ev bakım hizmetleri 5,6 4,2 6,3
Sağlık 2 1,7 2,3
Ulaştırma 15,4 9 19,5
Haberleşme 4,1 3,6 3,8
Eğlence ve kültür 3,2 1,9 4,3
Eğitim hizmetleri 3 1,2 5,4
Lokanta ve oteller 6,9 5,8 7,5
Çeşitli mal ve hizmetler 4 3,7 4,7