İstanbul'daki 25 Türbe İlk Defa Kapsamlı Restorasyondan Geçecek
İstanbul'daki 25 türbe İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı tarafından
restore ettirilecek. İstanbul Türbeler Müzesi Müdürü Hayrullah Cengiz,
kendilerine bağlı 117 türbe açısından ilk kez buar geniş hacimli bir restorasyon
yapılacağını söyledi. Onarılacak türbelerin 1940'lı yıllarda Vakıflar
Başmüdürlüğü tarafından restorasyonunun yapıldığını hatırlatan Cengiz, ihya
edilecek türbelerin ekseriyetinin Osmanlı Devleti'nin son dönemleri de dahil
olmak üzere ilk defa bu kadar kapsamlı bir restorasyon çalışmasına tabi
tutulacağına dikkat çekti. Restorasyon çalışmalarının 2005 yılında Kültür ve
Turizm Bakanlığı'nın desteği ile Vakıflar Genel Müdürlüğü ile İstanbul
Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan protokolle başladığını kaydeden Cengiz,
bu protokolle 117 türbenin bakımı ve ihyası için anlaşmanın yapıldığını
belirtiyor. Türbelerden en az 7'sinin Mimar Sinan eseri olduğunu hatırlatan
Cengiz, türbelerin yüksek değerde mimari ve sanatsal değere sahip olduklarını
belirtiyor. Cengiz, türbelerde Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Şehzade Mehmet,
Sadrazam Rüstempaşa gibi isimlerin yattığını ifade ediyor.
Özellikle Türk süsleme sanatları açısından nadide eserlerin bulunduğunu
kaydeden Cengiz, "Türbeler onarılırken mimari açıdan bilmediğimiz desenler,
motifler çıkacaktır diye düşünüyorum" şeklinde konuşuyor. Cengiz, yakın bir
tarihte Kanuni Sultan Süleyman, Hürrem Sultan ve Mimar Sinan türbelerinin de bir
sponsor tarafından restore edileceği müjdesini veriyor. Buna göre restore
edilecek bazı türbeler ve bulundukları yerler ise şöyle: Mihrişah Valide Sultan
Türbesi: Sultan 3. Mustafa'nın başkadını. Hayırsever ve dindar biri olan Valide
Sultan Mevlevi tarikatına mensuptu. Ferhad Paşa Türbesi: Sultan 3. Murad ve 3.
Mehmed dönemi sadrazamlarından. Aynı zamanda iyi bir hattat olan Ferhad Paşa
yazdığı Kuran-ı Kerimler ile de tanınıyordu. Abdülvedud Türbesi: Kaynaklarda
İstanbul'un fethinden önce Buhara'dan geldiği söylenen Abdülvedud Hazretlerinin
müritleri ile Fatih'in ordusuna katıldığı biliniyor.
Fatih İlçesi sınırları içinde yer alan türbeler: Cerrah Mehmet Paşa Türbesi:
Sultan 3. Mehmed dönemi sadrazamlarından. Enderun'da cerrahlık eğitimi almış
olan Mehmet Paşa, Sultan 3. Mehmed'i sünnet eden kişi olarak biliniyor. Şehzade
Mehmet Türbesi: Kanun Sultan Süleyman'ın oğullarından. Manisa'da vali iken 23
yaşında çiçek hastalığından ölen Şehzade Mehmet'in türbesini Mimar Sinan'ın
yaptığı ifade ediliyor. Rüstempaşa Türbesi: Kanuni Sultan Süleyman dönemi
sadrazamlarından. Kanuni'nin kızı Mihrimah Sultan'ın kızı ile evli olan Rüstem
Paşa'nın türbesi Mimar Sinan tarafından yapılmış.
Üsküdar İlçesi sınırları içinde yer alan türbeler: Doğancı Ahmed Paşa: 3.
Murad'ın nedimi olan Doğancı Ahmed Paşa av merakı yüzünden şöhret bulmuş.
Türbesi Mimar Sinan tarafından yapılmış. Halil Paşa Türbesi: Sultan 2. Osman ve
4. Murad'ın sadrazamlarından. Kaptan-ı Deryalık yapmış olan Halil Paşa, ömrünün
son dönemini ise Aziz Mahmud Hüdai'nin dergâhında geçirmiş. Cennet Efendi
Türbesi: 17. yüzyıl şair ve edebiyatçılarından. Aziz Mahmud Hüdai'nin
müritlerinden olan Cennet Efendi, Mesut Efendi'nin vefatı üzerine Hüdai
Dergâhı'nın şeyhi olmuş.