İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü; İstanbul'u tehdit eden gecekondulaşmayı önlüyor ve şehir genelinde modern "Kentsel Dönüşüm Projeleri" hayata geçiriyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Emlak İstimlak Daire Başkanlığı bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü; İstanbul'u tehdit eden gecekondulaşmayı önlüyor, mevcut gecekonduları ıslah ediyor ve şehir genelinde "Kentsel Dönüşüm Projeleri" üretiyor. 775 sayılı Gecekondu Kanunu gereği kurulan Mesken ve Gecekondu İşleri Müdürlüğü, ayrıca 2981 sayılı İmar Affı Kanunu'nun uygulamalarının koordinasyonuyla da yükümlü bulunuyor.
Müdürlüğün diğer görevleri arasında; Gecekondu Önleme Bölgelerinde konut yapımına ayrılan arsaların, öncelikle, gecekonduları tasfiye sonucu açıkta kalanlar ile diğer ihtiyaç sahibi vatandaşlara yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde tespit olunacak bedellerle tahsisi ve üyeleri dar gelirli olan konut yapı kooperatifleriyle dar gelirli vatandaşlara tahsisi de bulunuyor.
88 memur, 47 işçi ve 2 sözleşmeli olmak üzere toplam 137 personel ile hizmet veren Mesken ve Gecekondu İşleri Müdürlüğü'nün kaynakları; 775 sayılı Kanuna tabi gayrimenkul satışlarından, kat karşılığı yaptırılan daire ve dükkan satışlarından, sosyal konutların hak sahiplerine satışından, gayrimenkul kira gelirinden, ecrimisil gelirinden ve tapu tahsis belgeli gayrimenkullerin tapuya dönüştürülmesinden sağlanıyor.
Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü'nün 2003 Yılı Faaliyetleri;
1- 2003 yılı itibariyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kalan gecekonduların sayısal verileri elde edildi. 27 İlçe Belediyesi ile 17 Belde Belediyesini kapsayan "Kentsel Dönüşüm Projesi" için Belediyelerden toplanan verilere göre; 27 İlçe Belediyesinde takribi toplam 75 bin 446 adet gecekondu, 17 Belde Belediyesinde ise, takribi toplam 9 bin 977 adet gecekondu olmak üzere takribi toplam 85 bin 423 adet gecekondu bulunduğu saptandı.
2- Gecekonduların ıslahına yönelik olarak; 2981-3290-3366 Sayılı Kanunlar çerçevesinde, imar affı başvurusunda bulunan gecekondu sahiplerinden hak sahibi 41 adet tapu tahsis belgesi tapuya dönüştürüldü ve 1.7 trilyon lira gelir elde edildi.
3- 2003 yılında 700 adet tespit işlemi yapılarak, fuzuli işgaller imar planına uygun kullanılmak üzere işgalden arındırıldı, 120 yeni işgalci belirlenerek ecrimisile bağlandı, işgali devam edenlerden 765 milyar lira gelir elde edildi.
4- 775 sayılı gecekondu kanununun 7. Maddesine göre sosyal konut yapımına elverişli olmayan, ancak imar planlarında konut alanına giren işgalli veya işgale uğrayarak kentin yapısının bozulmaması için imar planındaki konumuna uygun değerlendirilebilmesi, 775 sayılı yasa çalışmalarına gelir temin edilmesi bakımından 78 adet Belediye mülkü parsel ile 54 adet daire ile dükkanın, 2886 sayılı İhale Kanunu çerçevesinde satışından 7 trilyon lira gelir elde edildi. Gecekonduların ıslahına yönelik bu çalışmalardan elde edilen gelir, sosyal konut üretmek üzere parsel devri, tasfiye ve sosyal konut yapımında kullanıldı.
5- Kentsel Dönüşüm Projelerinin hayata geçirilmesinde gerekli olan teknik ve idari işlemlerin hızlı ve modern şekilde yürütülebilmesi için; İstanbul ili mücavir alan sınırları dahilinde bulunan İstanbul Büyükşehir Belediyesi mülkiyetindeki taşınmazlar ile 775 sayılı yasaya göre şahıs ve kooperatif tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş olan yerlerin, tapu bilgileri ve kadastral haritalarının güncelleştirilip plan bilgilerinin sayısallaştırılması sonucunda halihazır, kadastral, plan ve tapu bilgilerinin birbirleriyle ilişkilendirilerek Coğrafi Bilgi Sisteminde (CBS) sorgulama işi tamamlandı.
6- Çobançeşme Gecekondu Önleme Bölgesindeki plan değişikliği ile elde edilecek sosyal konut sayısında artış sağlandı. İkitelli ve Kayabaşı Gecekondu Önleme Bölgesinin nazım ve uygulama imar planları onaylanmış olup çalışmaları devam ediyor.
7- Mülkiyeti diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait Pendik ve Küçükçekmece İlçelerindeki parsellerin mülkiyetinin Belediyemiz adına devri gerçekleştirildi.
8- Sağlıklı yaşanılır çevrelerde sosyal konut üretmek üzere planlanan gecekondu önleme bölgelerinde uygulamaya geçilebilmesi, Kentsel Dönüşüm Projelerinin uygulanabilirliliğinin sağlanması için G.O.Paşa, Eyüp, Pendik, Sarıyer, Şişli ilçelerindeki tasfiye edilmesi gereken 493 adet gecekondunun 8 trilyon lira tutarındaki enkaz bedeli belirlendi, ödeme ve sosyal konut tahsisi işlemleri akabinde yıkımları gerçekleştiriliyor.
9- Dar gelirli ve konutsuz vatandaşların konut sorununun çözümlenmesi amacıyla; gecekondu önleme bölgelerinden 775-3016-3414 sayılı yasalar çerçevesinde üyeleri dar gelirlilerden oluşan 2 konut yapı kooperatifine arsa tahsis yapılarak 70 kişi konuta kavuşturuldu.
10- 2003 yılında ve daha önceki yıllarda ödemesi biten 150 kişiye sosyal konut tapuları verildi, 50 adet yeni sosyal konut tahsisi yapıldı. Kiralama işlemlerinden 787 milyar T.L. gelir elde edildi.
11- Gecekondu yıkımlarında, kentsel dönüşümün sağlanmasında, dar gelirli vatandaşları konut edindirme projeleri kapsamında kullanılmak üzere toplam 1419 sosyal konut inşaatı tamamlanma aşamasına getirildi.