Fer Yapı iki ortaklı bir şirket. Muammer Saka'nın sahibi olduğu İttifak İnşaat ile emlak sektörünün tecrübeli isimlerinden Ramadan Kumova tarafından kurulmuş. Son olarak Eroğlu Yapı'da CEO olarak bıraktığım Kumova, bu sefer karşıma patron olarak çıktı. Şirketin Gayrettepe'deki ofisi çok hareketli. Çünkü kurulalı henüz 6 ay olmasına rağmen önce Kartal'da sonra da Şişli Bomonti'de Sinpaş'ın projesini almışlar. Kartal'da 20 dönüm arazi üzerinde ticari alanlar ve konutlardan oluşan karma bir proje inşa edecekler. Bomonti'deki alan ise 6 dönüm. Arazi Sinpaş'ın, geliştirme işi Fer Yapı'nın. Altınyıldız'ın arazisi ise son nokta olmuş. Ama şimdilik. Çünkü Kumova'nın anlattıkları gerçekten çok ilginç.
Bölgenin en büyük arazisi
Kumova ile Altınyıldız arazisini konuşarak sohbete başlıyoruz. Arazi benim gayet iyi bildiğim bir yerde, Basın Ekspress yolu üzerinde. Ve yine bildiğim kadarı ile şu anda bölgede tek parça halinde inşaat yapılabilecek bu kadar büyük başka bir alan yok. Söylediklerimi Ramadan Kumova da teyit ediyor:
"Çok büyük bir arazi orası. Florya'dan başlayın, Yeşilköy, Zeytinburnu, Güngören, Bahçelievler'e kadar gelin, böylesini bulamazsınız. Bu bölgede arsa üretmek kolay değil. Dolayısıyla bu arazi çok geniş kesimdeki bir kitleyi kapsayacak ve bütün aksa hitap edecek kaliteli bir proje olacak. Hasılat paylaşımı yolu ile tüm inşaatı biz yapacağız"
Peki bu dev araziye ne yapılacak?
Kumova, şu anda mimarlarla devamlı toplantı halinde olduklarının altını çiziyor. Kesin tanım belli değil ama yapı aşağı yukarı şekillenmiş. Bir kere alışveriş merkezi olmayacak. Otel belki olabilir. Ofis ve rezidanslar yola cepheli bölümde yer alacak. Ama asıl ağırlık konutlarda. İlk yapılan hesaplara göre arazide 1500'e yakın konut olacak.
İstanbul'a inanılmaz bir yabancı ilgisi var
Şu aralar tüm inşaat şirketlerinde bir faaliyet var. Neredeyse hepsi arka arkaya yeni projelere başlıyor, büyük meblağların altına giriyor, tek kalemde binlerce konut üretmenin planlarını yapıyor. İyi de piyasada gerçekten bu kadar talep var mı?
Ramadan Kumova bu sorunun cevabına gayrimenkulde biri uluslararası üç ayrı sivil toplum örgütünde yönetici olduğunu söyleyerek başlıyor. Ve buraya dikkat: Türkiye'ye inanılmaz bir yabancı ilgisi var... Neden var derseniz yabancılar artık Türkiye'deki hızlı büyümenin ve krizden erken çıkışın iyice farkına varmışlar. Ayrıca ekonomiye olan güven de artıyor. Türkiye'deki değerlenme oranları da onlar için inanılmaz yüksek.
Sözü Kumova'ya bırakalım...
"Londra'da, Paris'te metrekaresi 30 bin dolara mülk satılıyor ama bu fiyatı İngiliz ye da Fransız yapmıyor. Rus, Kazak, Libyalı, Arap, Asyalı gelip alıyor evleri. İstanbul da muhakkak böyle olacak. Ben yabancılarla devamlı temas halindeyim. Bu insanların Türkiye'ye olan ilgisi inanılmaz yüksek şu anda. 'Türkiye yükselen bir pazar ve bizim proje üretmemiz lazım, gidin proje yapın' diyorlar. Mesela geçen ay Urban Land Institute'un toplantısı İstanbul'da yapıldı. Yaklaşık 30 tane çok büyük yatırımcı geldi, basına ve halka kapalı toplantılar oldu. Adamlar buraya geldiklerinde gözlerine inanamıyorlar. Orada konuşulanlar önümüzdeki 6 ay daha hızlı gündeme gelecek."
6 milyar euro'yu ne yapayım?
Peki yabancılardan kendilerine ulaşan net bir talep var mı? Kumova bu soruya da ilginç bir yanıt veriyor.
"Londra'dan temasta olduğumuz bir yatırımcı grubu var. Bizden biri ortalama 40 bin poundluk ucuz evlerden oluşan bir proje ve bir de şehir merkezinde pahalı bir proje yapmamızı istiyorlar. Avrupalı bir fonla görüşüyorum, 'elimde 6 milyar euro var yatıracak yer bulamıyorum' diyor"
Kumova'ya göre önümüzdeki dönemde özellikle şehir içine yönelik birçok proje gerçekleşecek. Kendi iddiası; birçok eski yapı yıkılacak ve yerine yenileri yükselecek. Burada da anahtar yabancı yatırımcıda olacak. Hem yapacak hem de kendi vatandaşlarına satacaklar. Mesela Rus şirket yaptığı projede Rus'u, Arap yatırımcı Arapları hedefleyecek.
20011'in ikinci yarısına dikkat
"Yabancı yatırımcıda şöyle bir algı var: Önümüzeki 5 senede Türkiye şehir merkezinde fiyatlar tüm ülkelerden daha hızlı artacak. O nedenle bizim bir yatırımımız olmalı. Yaptığım görüşmelerden elde ettiğim sonuç budur. Göreceksiniz zaten. Özellikle de 2011in ikinci yarısından sonra. Çünkü krizle ilgili kendi dinamiklerinin aşım noktası orası."
Kumova konut yatırımı yapmak isteyenlere çok doğru bir zaman olduğunun altını çizerek şu öneride bulunuyor:
"Bence konut alan herkes kazanır. Ama yüzde 2 mi kazanırsın yüzde 20 mi? Bence daha fazla kazandıracak projeler şehir içinde yoğunlaşacak, çünkü yabancıların gözünü diktiği yer şehir içi. Gayrimenkul 4-5 sene boyunca gözde olacak"
Basın Ekspress yolunda büyük hareket olacak
Kumova Basın Ekspress yolunun da büyük bir dönüşümün eşiğinde olduğunun altını çiziyor. Belediye'nin önce iptal edilen sonra rötuşlanarak yürürlüğe alınan 2005'teki 1/100 binlik planına göre bölge İstanbul'un batısının ticaret ve yönetim ofisleri merkezi olacak. Bu kapsamda oradaki sanayi de taşınacak. Kumova bu plan doğrultusunda bölgenin değerlenmeye başladığını önümüzdeki dönemde daha da değerleneceğini iddia ediyor. Zaten bu dönüşümü farkeden oteller de çoktan cadde paralelindeki yerlerini almaya başladı. Anlaşılan bu hareket önümüzdeki dönemde de devam edecek.