Türkiye'nin Şehirleri Sürdürülebilirlik Araştırması'na göre, iş dünyasının gözünden Türkiye'nin sürdürülebilirlik açısından parlayan illeri Eskişehir, Kayseri, Konya ve Bursa çıkarken, İstanbul bu sıralamada 24, İzmir 6, Ankara ise 11. sırada yer aldı. 29 ilin yer aldığı sıralamalarda İstanbul, sürdürülebilirlikte 24, çevre performansında 15, ekonomik performansta 22, sosyal performansta Ağrı'nın bir sıra önünde 28 ve yaşam kalitesinde 22'nci sırada yer aldı.
MasterCard ve Boğaziçi Üniversitesinin ortaklaşa çalışması, Frekans Araştırma Şirketinin katkılarıyla gerçekleştirilen 'Türkiye'nin Şehirleri Sürdürülebilirlik Araştırması'nın sonuçlarının açıklandığı toplantıda MasterCard Güneydoğu Avrupa Genel Müdürü Mete Güney, dünyada yaşanan değişim içinde sadece firma ve ülkelerin değil, bölge ve şehirlerin de rekabet içinde olduğunu anlattı. Araştırmayla şehirlerin güçlü yönleriyle, geliştirmesi gereken yönleri ortaya koymayı hedeflediklerini, Türkiye şehirlerindeki sürdürülebilirliğin hangi boyutlarda incelenmesi ve hangi boyutlara dikkat edilmesi gerektiğini ortaya koyduklarını belirten Güney, ''Çalışmayı Türkiye'deki yerel ve ulusal boyuttaki tüm paydaşlarla paylaşacağız. Amacımız bu çalışmanın sonuçlarının çok iyi değerlendirilmesi ve buradan geliştirilecek yeni projelerin şehirlerin gelişmesine katkıda bulunması... Umarız, çalışmadan çıkacak sonuçlar sayesinde Türkiye'nin şehirleri küresel ticaret merkezleri sıralamasında hak ettikleri yere ulaşır'' dedi.
Sonuçları açıklayan Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Refik Erzan, araştırmanın 81 ilde bugüne kadar yayımlanmış istatistiki verilerin tek tek incelenmesinin yanı sıra Türkiye'nin her bölgesini temsil eden 29 ilde büyüklü küçüklü her sektörden işyerlerinde 3 bin 165 yöneticiyle yapılan anket çalışması sonucu iş dünyasının kendi illeriyle ilgili bakış açısını ortaya koyduğunu belirtti. Araştırmanın illerin ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlardaki başarılarını ölçerek bu 3 boyutu sürdürülebilirlik şeklinde tanımladığını ve illere statik değil dinamik şekilde baktıklarını ifade eden Erzan, ''Amacımız sürdürülebilir bir kalkınma için politika oluşturma sürecine katkıda bulunmak...'' dedi.
Erzan'ın araştırmanın en çarpıcı bulgularına ilişkin verdiği bilgiye göre, mega kentler olarak anılan İstanbul, Ankara ve İzmir'in istatistiki verilerde en üst sıralarda yer almasına karşın şehirlerdeki yöneticilerin değerlendirmelerinde alt sıralarda düşmesi oldu.
İş dünyası İstanbul'u başarılı bulmuyor
Araştırmaya göre, ekonomik alanda Türkiye'nin en önde gelen şehri İstanbul, kendi iş dünyasının gözünde aynı başarıyı gösteremiyor. İş dünyası özellikle çevre alanında kentin bugünkü durumundan ve gelecek yıllarda sergileyeceği performanstan umutsuz. Ulaşım sorunu, nüfus yoğunluğu İstanbul'un diğer eksileri olarak görülüyor.
Büyükşehir statüsü, tarihi dokusu, sosyal kültürel faaliyetlerin bolluğu ve doğal güzellikler İstanbul'un artıları olarak gösteriliyor ancak bu artıların korunmasının gerektiğinin altı çiziliyor. İstanbul sürdürülebilirlik alanında 29 il içinde 24., ekonomik performansta 15., sosyal performansta ve yaşam kalitesinde 22., çevre performansında da 28. sırada yer alıyor.
Ankara ve İzmir
Araştırma, İş dünyası ise Ankara'nın tarım ve turizm potansiyelinin düşük olduğunu, Ankara'da ticaret yapanların şehrin ekonomik geleceğinden fazla umutlu olmadıklarını, aynı zamanda yatırımcıların kentin cazibe merkezi olmadığı görüşünde olmadığını gösteriyor. Buna karşın Ankara iş dünyası çocuklarının gelecekte bu şehirde yaşamasını istiyor. Kültür, sanat, eğlence, yaşam kalitesi, ulaşım, sağlık hizmetleri gibi konularda şehirlerine yüksek not veren Ankaralılar, Ankaralı firmaların rekabet gücünü de yüksek buluyor. Ankara 29 il arasında sürdürülebilirlikte 11., ekonomik performansta 12., sosyal performansta 10., çevre performansında 19., yaşam kalitesinde de 4. sırada yer aldı.
Ekonomik performans dışında Türkiye'nin en başarılı şehri İzmir olarak görülüyor. İş dünyasının üst düzey yöneticileri şehirde turizm, tarım ve ticaret alanında ileriye dönük bir gelişme olacağını düşünüyor. Buna bağlı olarak da şehrin ekonomik performansında ve yaşam kalitesinde artış bekleniyor. İzmirliler de yüksek oranla çocuklarının İzmir'de yaşamasını istiyor, şehri kültür, sanat, eğlence, kadınların iş hayatına katılımı ve kadın girişimciliğinin desteklenmesi alanında Türkiye genelinden daha iyi buluyor. İş dünyasının gözünden 29 ilin sıralamasında İzmir sürdürülebilirlik alanında 6., ekonomik performansta 7., sosyal performansta 2., çevre performansında 13., yaşam kalitesinde de 3. sırada yer alıyor.
Eskişehir, Kayseri, Konya ve Bursa parlayan yıldızlar
Mega kentlerin gerisinde kalan Eskişehir, Kayseri, Konya ve Bursa, orada yaşayan ve iş yapan üst düzey yöneticilerden çok yüksek puanlar aldı. Özellikle öne çıkan Eskişehir ve Kayseri iki farklı başarı öyküsüne işaret ediyor. Eskişehir, üniversitenin de büyük katkılarıyla sosyal ortamda sağladığı gücü ortaya koyarken, Kayseri de iş dünyasına yönelik potansiyeli ile dikkati çekiyor. Her iki şehrin ''İliniz sizce ne derece planlı gelişiyor?'' sorusu da yöneticilerden çok yüksek not aldı. 'Parlayan Yıldızlar' olarak adlandırılan Eskişehir, Kayseri, Konya ve Bursa'da yaşayan ve şehrin ticaret hayatına yön verenler, kendilerine sorulan ''Eğitim hayatını tamamladıktan sonra çocuğunuzun burada kalmasını ister misiniz?'' sorusuna yüksek oranda ''Evet'' yanıtını verdi. Bu sorunun yanıtı İstanbul içinse olumsuz yönde oldu.
Eskişehir, mevcut istatistiki verilere göre, özellikle sosyal yaşamda çok iyi bir grafik yakalıyor. İş dünyasının görüşleri de istatistiki verileri destekleyerek, şehirde kültür, sanat, eğlence faaliyetlerinin yoğunluğuna, üniversitelerin şehre olan katkısına, coğrafi konumunun iyiliğine ve özellikle planlı büyüyen bir şehir olmasına dikkati çekiyor. Eskişehir iş dünyasının şehirleri ile ilgili şikayetçi oldukları nokta ise yerel tedarikçilerin azlığı.
İş dünyasının illere verdiği skorlar doğrultusunda hazırlanan sıralamada Eskişehir sürdürülebilirlik, sosyal performans ve yaşam kalitesi alanlarında liderlik koltuğuna oturuyor.
Hem mevcut istatististiki verilerde hem de iş dünyasının gözünde Türkiye ortalamasının çok üzerinde puan alan Kayseri, Eskişehir ile birlikte Türkiye'nin en parlayan yıldızı olarak dikkati çekiyor. Kayseri iş dünyası, özellikle ekonomi alanında önümüzdeki dönemde ciddi bir sıçrama bekliyor. Ticaret ve sanayi potansiyeli ise bu sıçramanın temel taşı olarak gösteriliyor. Kayseri iş dünyasının gözünden ilin olumsuz yanları ise işçilik maliyetlerinin çok olması ve kültür, sanat, eğlence aktivitelerinin sınırlılığı. İş dünyasının il sıralamasında ise Kayseri, 29 şehir arasında ekonomik performans ve çevre performansı alanlarında liderliği elinde tutuyor.
Konya da iş dünyasının gözünde Türkiye'nin parlayan yıldızları kategorisinde yer alıyor. Her ne kadar istatistiki verilerde Türkiye ortalamasının az oranda üstünde gözükse de kendi iş dünyası için Konya, ekonomi ve yaşam kalitesi alanlarında ciddi anlamda potansiyele sahip. Ekonomik gelişmenin en önemli ayaklarının ise tarım, ticaret ve sanayi olacağı belirtiliyor. İş dünyası, Konya'nın olumsuz yönleri olarak turizm potansiyelinin azlığını, kültür,sanat,eğlence etkinliklerinin yetersizliğini gösteriyor.
Bursa ise hem mevcut istatistiki veriler sonucunda hem de iş dünyasının gözünden en üst sıralarda yer alan illerden biri. İş dünyasının gözünde Kayseri'den sonra en iyi ekonomik performansa sahip şehir olarak görülüyor.
Geleceğin yıldız şehirleri Gaziantep ve Hatay
Araştırmaya göre, Gaziantep ve Hatay tıpkı Anadolu'nun diğer parlayan yıldızları Eskişehir, Kayseri, Konya ve Bursa gibi her ne kadar rakamsal verilerde alt sıralarda bulunsalar da iş dünyasının o illerde iş yapmaktan memnuniyeti, gelecek beklentileri ve potansiyelleri açısından ön sıralara yerleşiyor. İş dünyası bu illerin önceki yıllara oranla büyük gelişim gösterdiğini ve bu gelişimin gelecek yıllar için yüksek beklenti yarattığını ifade ediyor. İş dünyasından benzer bir yorum Mardin için de geliyor.
Araştırmada Gaziantep, özellikle gelecekte ekonomi alanında patlama yaşayacak şehirlerden biri. Gaziantep'in sanayi ve ticaret alanındaki potansiyeline ise özellikle değiniliyor. Şehirdeki girişimcilik ruhu, firmaların rekabet gücü, yatırımcı için cazibe merkezi olması ise dikkati çekiyor. Gaziantep ile benzer istatistiki özellik gösteren Hatay, iş dünyasının ekonomi ve yaşam kalitesi alanlarında büyük atılım beklediği illerden biri. Hataylıların özellikle tarım, ticaret ve turizm alanlarında önemli bir gelecek beklentisi bulunuyor. İstatistiki veriler göz önünde bulundurulduğunda özellikle ekonomik ve sosyal performansta Türkiye ortalamasının altında kalan Mardin, gelecek vadeden şehirler arasında yer alıyor.