2010’da Avrupa’nın Kültür Başkenti olmaya hazırlanan, İsrail ile Suriye’yi barış için buluşturan ve Avrupa’nın en büyük yatırım ortakları arasında sayılan İstanbul’un küresel dünyadaki etkinliği hızla artıyor. Amerikan Foreign Policy (Dış Politika) Dergisi, 2008 sonuna doğru yaptığı ‘Küresel Dünyanın En Küresel Etki Yaratan Şehirleri’ araştırmasında, İstanbul’u da ‘yükselen değer’ olarak gösterdi. İstanbul; Washington, New York, Brüksel ve Paris’in başını çektiği ‘dünya siyasetinde etkinlik’ sıralamasında 8’inci, New York ve Londra’nın öncüsü olduğu ‘insan kaynağı’ gücüne sahiplik sıralamasında 13’üncü, ‘iş hareketliliği’nin en yoğun yaşandığı şehirler sıralamasında 32’inci, ‘bilgi değişimi’nin en çok yaşandığı şehirler sıralamasında 34’üncü ve ‘kültürel deneyim’de zenginlik sıralamasında 43’üncü sırada yer alıyor.
Şehircilik ve küreselleşme alanında uzman profesyonellerin de yardımıyla hem ‘en gözde 10’ hem de ‘en düşük 10’ dünya kentini içine katıp 60 tane şehir için ‘2008 Küresel Şehir Endeksi’ çıkaran dergi, “Hiçbir kent her açıdan mükemmel değil” sonucuna da ulaştı. Şehirlere ‘küresel nitelik’ katan değerleri beş kategoride gösteren endekste, bu kategoriler, ‘İş hareketliliği’, ‘İnsan kaynağı’, ‘Bilgi değişimi’, ‘Kültürel deneyim’ ve ‘Dünya siyasetiyle bağlantı’ olarak belirlendi.
New York ve Washington ‘İş hareketliliği’ ve ‘İnsan kaynağı’ gücü alanında bir numara gösterilen New York, ‘Dünya siyasetiyle bağlantı’ sıralamasında Washington’ın ardından ikinci gösterildi. New York, ‘Kültürel deneyim’ alanında 3., ‘Bilgi değişimi alanında’ 4. küresel şehirdi. ‘Kültürel deneyim’ alanının birincisi Londra’yı, Paris ve New York izledi. ‘Bilgi değişimi’nde bir numara gösterilen Paris’in ‘insan kaynağı’ alanında 11. gelmesi dikkat çekiciydi.
İran’ın nükleer programının yarattığı gerginliğin tırmandığı dönemde tüm dünyanın gözü İstanbul’daydı. Amerika, İran’ı diplomatik çözüme ikna için Türkiye’yi devreye sokmak istemişti. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad Ağustos’ta İstanbul’a geldiğinde tüm dünya İstanbul’dan sözediyordu. Türkiye, İsrail-Suriye anlaşmazlığının çözümünde de devredeydi. Taraflar, İstanbul’da aracılı barış görüşmelerine başladılar. Ne zaman Irak’ta sorun yaşansa dünya medyası Türkiye’nin bölgeye katkısını konuşuyordu. Rusya-Gürcistan krizinde devrede olan yine İstanbul’du.
Foreign Policy Dergisi de, ‘Dünya siyasetiyle bağlılık ya da siyasete yön
veren şehirler’ sıralamasında İstanbul’u 8. sırada gösterdi. Pekin, 7. gelerek
İstanbul’un bir sıra önündeydi. Viyana, İstanbul’un hemen arkasında yer aldı.
İstanbul’un geride bıraktıkları arasında Moskova, Berlin, Tel-Aviv, Yeni Delhi,
Münich ve Kopenhag da vardı.
Küresel dünyanın küresel lider kentleri
gösterilen New York, Londra,Paris ve Tokyo’nun ‘sıkı takipçi’leri var. Bunlar:
Hong Kong, Los Angeles, Singapur, Şikago, Seul ve Toronto. Bunların en dikkat
çekenleri Hong Kong ve Singapur. Her ikisi de iş dünyasının gözde mekânları.
‘İnsan kaynağı’ alanında büyük sıçrama gösteren Şikago, en küresel kent
sıralamasında 8. sırada bulunuyor. Washington 11, Pekin 12, Brüksel 13, Moskova
19, Şangay 29, Dubai de 27. sırada yer alıyor. İstanbul da, 28. sırada kendine
yer buluyor. Roma, Münih, Kopenhag, Tel-Aviv, Dublin, Milan, Kahire hep
İstanbul’un arkasında kalıyor.