Balıkesir, ardından Bursa'da meydana gelen 5.2'lik depremler İstanbul'da olası deprem korkusunu tetikledi. Milyonlarca insanın yaşadığı kent şimdi büyük bir deprem tatbikatına hazırlanıyor. Bayrampaşa, Bağcılar, Kartal, Maltepe ve Eminönü ilçelerinde 7.2 büyüklüğündeki deprem senaryosuna göre yapılacak arama ve kurtarma tatbikatı ile İstanbul deprem sınavından geçirilecek.
Ancak İstanbul Valisi Muammer Güler, tatbikat öncesi "yapı stoğu depreme hazırdır, denemez. Yapı stoğunuz hazır değilse, deprem için geç kalmışsınız demektir" itirafında bulundu. Vali Güler, tatbikatın TSK ile koordineli olarak 7, 8 ve 9 kasımda 5 bin 644 personelin katılımıyla gerçekleştirileceğini belirtti. Tatbikatta bin 469 araç görev yaparken, 257 resmi ve özel kurum ve kuruluş ile 21 gönüllü kuruluş faaliyet gösterecek.
Güler, ''tatbikatta, İstanbul'un yanı sıra Ankara, İzmir, Sakarya ve Bursa sivil savunma ve arama-kurtarma ekipleri ile Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve Kocaeli'deki valilik acil yardım timleri de görev alacak. Bu ekipler, böylece İstanbul'da muhtemel bir deprem sırasında görev yapacakları bölgeleri de tanıma imkanı bulacaklar'' dedi.
Tatbikatta test edilip güçlendirilmesi amaçlanan noktalar şöyle:
* Afete müdahaledeki kriz yönetimi
* Lojistik destek
* Bilgi sistemi
* Haberleşme
* Kamuoyunun bilgilendirilmesi
* Kriz merkezindeki emir-komuta işbirliği
* Müdahale teknikleri
* Muhabere sistemi
* Sivil-asker işbirliği eğitimi
Vali Güler'in verdiği bilgilere göre, tatbikat, 7 kasım saat 11.00'de 7.2 büyüklüğündeki deprem senaryosuna göre başlayacak. Beraberinde artçı depremleri de dikkate alan bir senaryo uygulanacak. Aynı anda ilçelerdeki okulların da boşaltılması tatbikatı gerçekleştirilecek.
Maltepe ve Eminönü'nde iki deniz tatbikatı yapılacak. Buna göre, Maltepe ilçesinde deprem nedeniyle oluşan bir tren kazasına müdahale edilecek.
Eminönü'nde de batan bir gemide balık adamlar arama ve kurtarma faaliyetinde bulunacak. Ayrıca meydana gelecek çevre kirliliğine müdahale edilecek. Kartal'da da askeri kurtarma birliği bir çıkarma gemisiyle toplama bölgesine gelecek.
Tatbikatın daha sonra başka ilçelere de yaygınlaştırılacağını anlatan Güler, ilk gün ağırlıklı kurtarma ve ilkyardım, ikinci gün hasar tespit ve kurtarma çalışmaları yapılacağını, 9 kasımda da değerlendirme toplantısı gerçekleştirileceğini ifade etti.
İstanbul'da neler yapılıyor?
Tatbikatın yapılmasının Balıkesir ve Bursa'daki depremlerden önce planlandığının altını çizen Vali Güler, İstanbul'da yapılan deprem hazırlıklarını ise şöyle anlattı:
1) Altyapı ve yapı stoğu: Güler: ''İstanbul'da şu an da yapı stoğu depreme hazırdır denemez. Yapı stoğunuz hazır değilse, deprem için geç kalmış demeksiniz. Ancak bunun çok kısa sürede yapılması kolay bir şey değil. Altyapı anlamında da köprü ve viyadüklerin güçlendirilmeleri yapılıyor.''
2) Zeytinburnu'ndaki çalışmalar: Zeytinburnu'nda 16 binin üzerinde yapı tek tek incelendi ve 2 bin 500'ün üzerindeki binanın büyük bir depreme dayanmayacak boyutta olduğu görüldü. Güler: ''Mevcut mevzuatla bu binaların yıkılması kolay değil. Deprem öncesi yapılan yapıların hepsinde böyle bir risk mevcuttur. Yapılan tespitlere göre, birçok alanın yeniden yıkılıp yapılması lazım.''
3) Okulların dayanıklılığı: Dünya Bankası'nın verdiği 400 milyon dolarlık kredinin 300 milyonluk kısmı eğitim, sağlık, sosyal hizmet ve kamu binalarında deprem riskinin azaltılması için harcanıyor.
Kentte 133 okul yıkılıp yeniden yapıldı, 57 okulda büyük onarım, 74 okulda da takviye gerçekleştirildi.
Güler: ''İstanbul'da tüm okullarla ilgili deprem dayanıklılığını en geç 3 yıl içinde bitirmiş olacağız. Bu iddialı bir hedeftir ama bunu yapmak durumundayız.''
4) Haberleşme: Kredinin yaklaşık 74 milyon doları haberleşme ve bilgi sisteminin kurulması için harcanacak. Bu kapsamda olası depremde 70 bin alıcının haberleşmesini sağlayacak bir sistem kurulacak.
5) Acil müdahale: Geri kalan 26 milyon dolar da acil müdahale kapasitesinin geliştirilmesi ve eğitim hizmetleriyle ilgili faaliyetler için kullanılacak.
6) Hastaneler: Güler: ''Her iki yakada, oraya gelecek hastalar süratle ilk müdahaleleri yapılıp diğer merkezlere aktarılabilsin diye anayollara, denizyoluna ve havayoluna bağlantısı olabilecek hastaneler düşünüyoruz.''
7) Afet yönetim: Yeni bir afet yönetim merkezi oluşturuldu. Acil yardım ve kurtarma planları güncellendi ve mahalle afet gönüllüleri destek projesi sürüyor.
8) Bilgi sistemi: Olası bir depremde meydana gelen hasarın tüm bilgilerini görüntülerle merkeze aktaracak bir bilgi sistemi kurulacak.
Yeni kredi beklentileri
Güler, ''400 milyon dolarlık Dünya Bankası kredisi dışında, yine Bakanlar Kurulu'nun şu an imzasında bulunan Avrupa Yatırım Bankası'ndan bir 400 milyon dolarlık daha kredi söz konusu. Ayrıca 250 milyon dolarlık bir kredi için de görüşmeler devam ediyor. Yani 2007 yılında yaklaşık elimizde 1 milyar dolarlık kaynakla, depremle ilgili bütün çalışmaları daha süratle yapacağımızı düşünüyorum" dedi.