Türkiye'de Haziran döneminde işsizlik oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1,3 puan azalarak, yüzde 9,2'ye geriledi. Ülkede, işsiz sayısı 2 milyon 537 bin kişi, istihdam edilenlerin sayısı da 24 milyon 901 bin kişi oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hanehalkı İşgücü Araştırması '2011 Haziran Dönemi Sonuçlarına (Mayıs-Haziran-Temmuz 2011)' göre, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 14 bin kişilik artışla 72 milyon 321 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus da (15 yaş ve daha yukarı yaştaki nüfus) 1 milyon 36 bin kişi artarak, 53 milyon 539 bin kişiye ulaştı.
2011 yılının Haziran döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puanlık artışla yüzde 51,2 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre, erkeklerde işgücüne katılma oranı 1,1 puanlık artışla yüzde 72,7, kadınlarda ise 1,4 puanlık artışla yüzde 30,5 oldu.
İşgücünün eğitim ve yaş dağılımlarına bakıldığında, toplam işgücünün yüzde 17,3'ünü 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı, erkekler için yüzde 71, kadınlar için yüzde 27,5 olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunu erkeklerde yüzde 84,8 olan işgücüne katılma oranı, kadınlarda da yüzde 69,9 düzeyinde gerçekleşti.
İstihdam, 1 milyon 413 bin kişi arttı
Haziran döneminde, 24 milyon 901 bin kişi istihdam edildi. Geçen yılın aynı dönemine göre istihdam edilen kişi sayısında, 1 milyon 413 bin kişilik artış gözlendi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 367 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 1 milyon 46 bin kişi arttı.
Sektörel kompozisyona bakıldığında, istihdamın yüzde 26,5'i tarım, yüzde 18,9'u sanayi, yüzde 7,5'i inşaat, yüzde 47,2'si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı değişmedi, inşaat sektörünün payı 0,8 puan arttı, buna karşılık sanayi sektörünün payı 0,4 puan, hizmetler sektörünün payı ise 0,2 puan azaldı.
İstihdamın yüzde 70,3'ü erkek
Haziran döneminde istihdam edilenlerin yüzde 70,3'ünü erkek nüfus oluşturdu. Öte yandan istihdam edilenlerin yüzde 60'ı lise altı eğitimliler, yüzde 61,3'ü ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde 24,1'si kendi hesabına veya işveren, yüzde 14,5'i ise ücretsiz aile işçilerinden meydana geldi. İstihdam edilenlerin yüzde 59,6'sının 10 kişiden az çalışanı bulunan işyerlerinde çalıştığı, yüzde 3,5'inin ek bir işi bulunduğu, yüzde 2,7'sinin mevcut işini değiştirmek veya ek çalışma için iş aradığı tespit edildi. Ücretli olarak çalışanların yüzde 85,4'ü sürekli bir işte istihdam ediliyor.
Kayıt dışı istihdam yüzde 43,5 oldu
Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, Haziranda, geçen yılın aynı dönemine göre, 1,3 puanlık azalışla yüzde 43,5 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, 2010 yılının aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 86,1'den yüzde 84,3'e, tarım dışı sektörlerde yüzde 29,9'dan yüzde 28,9'a düştü.
Genç nüfusta işsizlik, yüzde 18'e geriledi
2011 Haziran döneminde Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 214 bin kişi azalarak, 2 milyon 537 bin kişiye geriledi. İşsizlik oranı da 1,3 puanlık azalışla yüzde 9,2 oldu. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 1,5 puanlık gerilemeyle yüzde 11,6, kırsal yerlerde ise 0,6 puanlık düşüşle yüzde 4,9 oldu.
Genç nüfusta işsizlik oranı da geçen yılın aynı dönemine göre 1,1 puan azalarak, yüzde 18'e geriledi. Söz konusu oran geçen yılın aynı döneminde yüzde 19,1 düzeyindeydi.
Bu dönemde işsizlerin yüzde 29,9'u, eş-dost aracılığıyla iş aradı. İşsizlerin yüzde 87,1'ini (2 milyon 209 bin kişi) daha önce bir işte istihdam edilenler oluşturdu.
İşsizlik gerekçelerine bakıldığında da işsizlerin yüzde 25,3'ünü çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 13,9'unu işten çıkarılanlar, yüzde 19,6'sını kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 7,3'ünü işyerini kapatan/iflas edenler, yüzde 9,1'ini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 12,9'unu öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 11,9'unu ise diğer nedenler meydana getirdi.
Haziran'da 2 milyon 418 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi
TÜİK araştırmasına göre, Haziran 2011 döneminde 2 milyon 418 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi. Bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9,7 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 27,9'unu 25-34 yaş grubunda yer aldı. Söz konusu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 15,5'i sanayi, yüzde 33,4'ü hizmetler, yüzde 24,2'si inşaat sektöründe, yüzde 26,9'u ise tarım sektöründe işe başladı. Mevcut işsizlerin yüzde 15,3'ünü (388 bin kişi) bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış göstergeler
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü göstergelerine bakıldığında, 2011 yılı Haziran döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 151 bin kişilik, işsiz sayısında ise 13 bin kişilik artış gözlendi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,2 puan artarak, yüzde 50,1 seviyesinde gerçekleşti. İstihdam oranı 0,2 puanlık artışla yüzde 45 oldu, işsizlik oranı ise değişmedi ve yüzde 10,3 seviyesinde gerçekleşti.
İş gücü anketleri nasıl açıklanıyor?
2005 yılından itibaren Hanehalkı İşgücü Anketinin tahminleri, hareketli üçer aylık dönem ortalamaları esas alınmak kaydıyla aylık olarak yayınlanıyor. Bu seride ilgili üç aylık dönemin ağırlıkları, dönem ortası aya ilişkin nüfus projeksiyonları esas alınarak hesaplanırken, ifade kolaylığı açısından tahminler de dönem ortası ay adıyla ifade ediliyor. 2010 yılından itibaren temel işgücü göstergeleri, mevsim etkilerinden arındırılarak da yayımlanıyor.
Tablo
TÜİK verilerine göre, 2005-2011 döneminde aylar itibariyle işsizlik oranları şöyle:
AYLAR 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
----- ------ ------ ------ ------ ------ ------ ------
Ocak 11,8 12,1 11,3 11,6 15,5 14,5 11,9
Şubat 11,9 12,2 11,7 11,9 16,1 14,4 11,5
Mart 11,2 11,3 10,7 11,0 15,8 13,7 10,8
Nisan 10,4 10,3 10,1 9,9 14,9 12,0 9,9
Mayıs 9,6 9,2 9,2 9,2 13,6 11,0 9,4
Haziran 9,6 9,2 9,2 9,4 13,0 10,5 9,2
Temmuz 9,6 9,3 9,3 9,9 12,8 10,6
Ağustos 9,9 9,6 9,7 10,2 13,4 11,4
Eylül 10,1 9,5 9,9 10,7 13,4 11,3
Ekim 10,4 9,6 10,2 11,2 13,0 11,2
Kasım 11,0 10,0 10,5 12,6 13,1 11,0
Aralık 11,5 10,9 10,9 14,0 13,5 11,4
YILLIK 10,6 10,2 10,3 11,0 14,0 11,9