2006 yılına kadar hayata geçirilmemesi halinde UNESCO'nun İstanbul'u Dünya Kültür Mirası Listesi'nden çıkaracağı imar planı, yine mahkemelik.
UNESCO'nun gelecek yıla dek hayata geçmemesi halinde 'İstanbul'u Dünya Kültür Mirası Listesi'nden çıkarırız' uyarısı yaptığı Tarihi Yarımada Koruma İmar Planı yine davalık.
10 yılda hazırlanabilen plan, sürenin dolmasına birkaç ay kala tamamlandı; ancak uyarıları dikkate alınmayan Mimarlar Odası, planın 12 maddesi için iptal davası açtı.
Koruma planı adı altında yapı yoğunluğu ve yüksekliğinin artırıldığını savunan Mimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı Eyüp Muhçu, planı 'Osmanlı'yı ön plana çıkarırken, Bizans ve Roma'yı mümkün olduğunca göz ardı eden şovenist bir koruma anlayışı ürünü' olarak niteledi.
Türkiye'nin 1983'teki başvurusu üzerine İstanbul'u 'Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alan UNESCO, özellikle Tarihi Yarımada'daki Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait tarihi ve kültürel eserlerin koruma altına alınmasını istedi. Plan, 1993'te hazırlandı ancak 1994 yılında Mimarlar Odası'nın açtığı davayla birlikte koruma kurulu tarafından SİT alanı ilan edilen bölgenin mevcut planlarının yerine koruma amaçlı imar planı hazırlanmasına karar verildi.
Aradan geçen 10 yıla rağmen planın hazırlanmaması üzerine de UNESCO, Temmuz 2004'te, İstanbul'a 2006'ya kadar süre tanıdı.
'Dubai yatırımına zemin'
İstanbul'un listeden çıkarılmaması için planın komple değil, 12 maddesinin iptali davası açtıklarını belirten Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanı Eyüp Muhçu, "Bu, bir koruma değil, korumama planıdır. Bölgesine göre bir katlı binaya beş kat çıkma ve lüks konut alanlarıyla yoğunlaşma izinleri veriliyor. Yedikule'de, Dubaili veya bir başka şirkete yatırım yapma süreci sunuluyor" dedi.
Mimarlar Odası'nın plana ilişkin itirazlarının bazıları şunlar:
-Özel araç trafiğinden arındırılması öngörülen Tarihi Yarımada Planı'nda, altında zengin arkeolojik bölge olan 17 noktada katlı ve yeraltı otoparkına yer veriliyor.
-Tescilli arkeolojik yapı ve kalıntı alanlarına, arkeolojik park yerine spor kompleksi ve farklı fonskiyonlarla inşaat hakkı tanınıyor. Boşaltılacak İstanbul Adliyesi kültür amaçlı kullanıma açılırken, arkeolojik alanda yeni inşaat izinleri veriliyor.
-Yeni konaklama tesislerine ve mevcutlarının genişletilmesine izin veriliyor. Kültürel amaçlı kullanılması beklenen Yedikule TCDD ve Sirkeci Tren İstasyonu'na konaklama alanı ayrılıyor.
-20. yüzyılın korunması gerekli modern mimari yapılarından İstanbul Manifaturacılar Çarşısı'nın yerine 'Prestij Konut Alanı' ayrılarak yeni yapılaşma ve yoğunlaşmalara yol açılıyor.
-Yeşil alana ihtiyaç duyulan Topkapı İETT garajında geleneksel Türk mahallesi şeklinde taklit konut alanı açılıyor.
-+50 kotu üzerinde 12.50 metre, +40 kotu üzerinde 15.50'ye çıkarılan irtifayla, eski yapılara beş kat imkânı veriliyor.
-Yeni yapılara eskilerini kopyası olma koşulu ve mevcut yapıların cephe özellikleri değiştirilerek rehabilite edilmeleri koşulu getiriliyor. Suriçinde standart geleneksel yapılaşma, dönülmez hatalara yol açacak bir yaklaşımdır.