Eş dost aracılığıyla yüksek fiyatla kazanan firmalar, düşük fiyatla işi taşerona devrediyor. Elini hiçbir işe sürmeden aradaki fiyat farkını cebe indiren bu firmalara müteahhitler arasında “çantacı” deniyor.
Bu sistemin onlarca örneği var. En çarpıcısı ise Kalyon İnşaat. Küçük Dilara’nın rögar çukuruna düşmesiyle patlak veren ihale skandalı, müteahhitler arasında ’çantacılık’ adı verilen sistemin gün ışığına çıkmasına neden oldu. Bu sistemde, düşük fiyat verenler “Bu kadar düşük fiyata bu işin altından kalkamaz” gerekçesiyle ihaleden elenirken yüksek fiyat veren firma ihaleyi kazanıyor. İhaleyi kazanınca da elini hiçbir işe sürmeden daha düşük teklif veren firmayı taşeron olarak tutuyor. Bu sistemin çalıştığı İSKİ ihalelerinden biri de Ömerli- Dudullu Çelik Boru İsale Hattı İnşaatı yapım işi.
46 firma arasından aldı
Bu ihale 18 Nisan 2006 tarihinde yapıldı. İhalede 46 firmanın teklifi geçerli sayıldı. İhalede en düşük ücreti 7 milyon 837 bin Erçağ İnşaat verdi. En yüksek teklif ise 22 milyon 156 bin ile Setaş İnşaat’a aitti. İSKİ ihaleyi, 12 milyon 217 bin YTL ile en iyi 7’inci teklifi veren Kalyon İnşaata verdi. Kalyon İnşaat’ın sahibi Hasan Kalyoncu, MVM’nin sahibi Bilal Şahin gibi Birlik Vakfı kurucularından.
İhale Kurulu, Kalyon’un teklifinin dışındaki fiyatları “gerçekçi” bulmamıştı. Düşük teklf verenlere, “Bu kadar ucuza nasıl başaracaksın?” diye sormuş, aldığı yanıttan tatmin olmamıştı. İhalenin ardından Kalyon İnşaat, işin yapımı için Atilla İnşaat ile taşeronluk anlaşması yaptı. Samandra’daki şantiyeyi kuran Atilla İnşaat’ın ilginç bir özelliği vardı. Aynı ihaleye teklif vermiş ve Kalyon İnşaatın rakibi olmuştu.
İSKİ kayıtlarına göre 18 Nisan 2006 tarihinde yapılan ihaleye katılan Atilla İnşaat’ın teklifi ise 9 milyon 638 bin YTL. Yani Kalyon İnşaat’ın teklifinden 2 milyon 579 bin YTL daha düşük.
Flamalarını kaldırdılar
Müteahhitler arasında Atilla İnşaat’ın, Kalyon İnşaat’tan aldığı ihalenin şantiyesine kendi bayrağını astığı konuşuluyor. Bu iddiayı yerinde görmek için Sultanbeyli’ye gittik. Paşaköy yolundaki İSKİ bürosuna Atilla İnşaat’ın şantiyesini sorduk. Görevliler bize “Kalyon İnşaat’n taşeronluğunu yapan Atilla İnşaat mı?” diye sordu. Biz de ’evet’cevabını verdiğimizde Sultanbeyli Belediyesi’nin arkasındaki şantiyeye gitmemiz gerektiğini söylediler. Bu şantiyeye gittiğimizde terkedilmiş gibiydi. Çevredekiler Dilara’nın ölümünden sonra şantiyede çalışmaların durdurulduğunu anlattı.
Meclis üyesinin kardeş kıyağı
İSKİ’den ihale alan şirketlerden biri de Uzunlar İnşaat. Uzunlar İSKİ’den Asya yakası 3. kısım atıksu kanalı, yağmur suyu kanalı ve dere ıslah inşaatı işi aldı. 8 milyon 411 bin YTL aldıkları işi ise taşeron firmaya verdiler. İşleri ise şu an Akbulut ve Özyay İnşaat şirketleri yapıyor. Uzun İnşaat’ın sahipleri arasında Numan Uzun’un ismi yer alıyor. Numan Uzun ise Rizeli ve İrfan Uzun’un kardeşi. Peki İrfan Uzun kim? İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İmar ve Şehircilik Daire Başkanı. Aynı zamanda da AKP İstanbul Meclis üyesi.
Uzunlar firması sadece İSKİ ile iş yapmıyor, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin davet usulüyle yaptığı ihalelere de katılıyor. Bundan 1 yıl önce 22 Şubat 2006’da Büyükşehir’in davetli olarak katıldığı 17 ihalenin 4’ünde, Uzunlar İnşaat da yer aldı. Firma, bu tarihte kendileri ile birlikte 8 şirketin teklif verdiği, “Güngören İlçesi Mehmet Akif Kavşağı ve Çevresi Yol, Ortak Altyapı Düzenleme İnşaatını”, 8 milyon 563 bin 216 YTL ile bedelle almayı başardı.
İşte taşerona iş yaptıran firmalar
Müteahhitler arasında, “Hangi firma aldığı işi taşeron şirketlere yaptırıyor?” diye küçük bir araştırma yaptık. İşte sonuçlar:
- İş: Asya Bölgesi 1. kısım müteferrik atıksu ve yağmursuyu
İhaleyi alan: Güngen İnşaat
Sözleşme bedeli: 12,025,966
Sözleşme tarihi: 05,09,2005
Taşeron firma: Hasan Özgeneç
- İş: Asya Bölgesi Müteferrik atıksu ve yağmursuyu kanal inşaatı
İhaleyi alan: Ak-Ay İnşaat
Sözleşme bedeli: 17,445,171
Sözleşme tarihi: 09,02,2005
Taşeron firma: And ve As Yapı İnşaat
- İş: Anadolu Yakası 2. kısım müteferrik atıksu ve yağmursuyu inşaatı
İhaleyi alan: Gurbetoğlu İnşaat
Sözleşme bedeli: 6,923,369
Sözleşme tarihi: 04,08,2006
Taşeron firma: Sezer İnşaat
- İş: Anadolu Yakası 5. Kısım müteferrik atıksu ve yağmur suyu kanal inşaatı
İhaleyi alan: Gurbetoğlu İnşaat
Sözleşme bedeli: 6,158,684
Sözleşme tarihi: 21,08,2005
Taşeron firma: Sezer İnşaat
- İş: Anadolu yakası 1.Kısım müteferrik atıksu ve yağmursuyu kanal inşaatı.
Tarih: 01.05.2006
İhaleyi alan: AKAD İnş. San. ve Tic.Ltd.Şti
Sözleşme bedeli: 8995689
Sözleşme tarihi: 21.09.2006
Taşeron firma: Hasan Özgenç
Bu da tüp yaya geçidi!
İstanbul’daki şantiyeler ve İSKİ’nin kazı çalışması yaptığı alanlar bir yandan facialara davetiye çıkarırırken diğer yandan yayaların hakkını da işgal ediyor. İSKİ çalışmasının yapıldığı Samandıra’daki Yenidoğan-Paşaköy yolunda, kanalizasyon ve su şebekesi yapımı için kaldırımlara konan dev borular insanlara yürüme hakkı tanımıyor. Yol bulamayan insanlar da mecburen boruların içinden geçmek zorunda kalıyor.
Daha ihale açılmadan Kalyon işi yarıladı
Büyükşehir belediyesi, Topkapı-Küçükçekmece arasındaki ’metrobüs’ hattının inşaatı için 2006 yılında üç ihale açtı. “Topkapı-Çobançeşme arası D-100 Karayolu şerit düzenleme ve yan yol inşaatı”, bu inşaatın ’tamamlama’ ihalesi ve “D-100 Karayolu Adliye Kavşağı İnşaatı ve İncirli Kavşağı Düzenleme” ihalesi. Üç ihaleyi de alan Kalyon, ayrıca “metrobüs” güzergahında da çalışmalara başladı. Ancak bu güzeragahın ihalesi 10 Nisan 2007’de yapılacak.
Başkan Topbaş’tan yanıt yok
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile “İkinci İSKİ Skandalı” ve “Alay eder gibi” başlıklı haberlerimize konu olan iddiaları yanıtlaması için görüşmek istedik. Sabah saatlerinden itibaren kendisiyle görüşmek talebimiz olmasına rağmen, gazetenin baskıya girdiği saate kadar Başkan’dan ses çıkmadı. Aynı şekilde iddiaların muhatabı olan İSKİ’den de gün boyunca herhangi bir açıklama gelmedi.