Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır'ın haberine göre, Ortadoğu’daki karışıklıklar Türkiye’nin ihracatını vurdu. Irak’ın önemli bir bölümünün Irak-Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) kontrolüne geçmesinin ardından Türkiye’nin bu ülkeye ihracatı durma noktasına geldi. En büyük ikinci ihracat pazarını kaybetmek istemeyen Türkiye, yeni sevkıyat yolları aramaya başladı. Bu kapsamda mevcut hat Irak-İran sınırına paralel yeni bir güzergâha kaydırıldı. Irak’ın güneyine ulaşmak için de İran üzerinden yeni hatlar kurulması için çalışma başlatıldı. Ayrıca Irak ve Suriye’ye yönelik sevkıyatlarda yük ve dorseler belli noktalarda bu ülke plakalı araçlara aktarılıyor.
Türkiye’nin Irak’a ihracatı 12 milyar dolarla Almanya’nın ardından ikinci sırada yer alıyordu. Türkiye, Irak’a yıllık 2 milyar dolar da hububat ve bakliyat ihracatı yapıyordu. Bu ihracatın yüzde 80’i Irak’ın güney bölgelerine gerçekleştiriliyordu. Ancak IŞİD’in Irak’ın önemli bir bölümünü işgal etmesiyle Türkiye’nin Irak’a ihracatı durma noktasına geldi. CHP Hatay Milletvekili Mevlüt Dudu’nun soru önergesini yanıtlayan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Irak’a yönelik ihracatın büyük oranda Habur sınır kapısı kullanılarak gerçekleştirildiğini, Kuzey Irak’a sevk edilen ihraç ürünlerinin yüzde 60-70 oranındaki bölümünün Irak’ın orta (Bağdat ve civarı) ve güney (Basra ve civarı) bölgesine, Zaho, Erbil ve çeşitli aktarma noktalarında yük ve dorse aktarımı yapılarak Irak plakalı araçlarla taşındığını bildirdi. Irak’ın kuzeyine yönelik taşımalarda herhangi bir problemle karşılaşılmadığını kaydeden Zeybekci, orta ve güney Irak’a yapılan taşımaların ise Irak plakalı araçlarla gerçekleştirildiğini ifade etti. Zeybekci, “Ancak Irak’ın orta ve güneyine Irak plakalı araçlar ile yapılan taşımalarda Irak-İran sınırına paralel yeni bir güzergâh kullanılmaya başlanmıştır” dedi. Zeybekci, ayrıca Irak’ın orta ve güney bölgelerine yönelik sevkıyatlarda, İran üzerinden yeni hatlar açılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli bir şekilde çalışmaların sürdüğünü de ifade etti.
Suriye’de de plaka değişiyor
Zeybekci’nin verdiği yanıta göre, Suriye’ye yönelik taşımalar da Cilvegözü sınır kapısı kullanılarak tampon bölgede yük ve dorselerin Suriye plakalı araçlara aktarılması ve buradan da Suriye içerisindeki varış noktalarına ulaştırılması yoluyla gerçekleştirilebiliyor.
İran’a taşımalar, Gürbulak ve Esendere sınır kapıları kullanılarak Türk plakalı araçlarla yapılıyor. Başta Suudi Arabistan olmak üzere Kuveyt, Katar, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yönelik sevkıyatlar daha önce Suriye üzerinden gerçekleştiriliyordu. Ancak Suriye’deki karışıklıkların ardından Türkiye-Mısır-Suudi Arabistan güzergâhında oluşturulan Ro-Ro hatları ile sevkıyatlar yapılıyor. Lübnan’a yönelik taşımalar, Türkiye ile Lübnan limanları arasında oluşturulan Ro-Ro hattı aracılığıyla gerçekleştiriliyor.