Dün (13 Ekim Perşembe) Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından açıklanan ve temel amacı, Türkiye'nin büyümesini sürdürmek, cari işlemler açığını azaltmak ve böylece makroekonomik ve finansal istikrarı korumak olarak belirlenen Orta Vadeli Program, iş dünyası tarafından olumlu bir gelişme olarak karşılandı.
MÜSİAD Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan: Program, kendi içinde tutarlı bir görüntü vermekte
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan, Orta Vadeli Program'ın büyüme, işsizlik ve cari açık hedefleri açısından değerlendirildiğinde kendi içinde tutarlı bir görüntü verdiğini belirtti. Vardan, Orta Vadeli Programa ilişkin yazılı açıklamasında, programın ana hedefinin cari açığın düşürülmesi olduğunun net bir şekilde anlaşıldığı ifade etti. Cari açıkla mücadele adına, programda yer alan üretimde ithalata bağımlılığı azaltıcı politikalara ağırlık verilecek olmasının, iş dünyasına yol haritası oluşturması bakımından önemli olduğun altını çizen Vardan, şunları kaydetti:
''Bugün açıklanan Orta Vadeli Program büyüme, işsizlik ve cari açık hedefleri açısından değerlendirildiğinde kendi içinde tutarlı bir görüntü vermektedir. Aynı zamanda, Türkiye'nin planlanandan çok daha iyi giden ekonomik performansına yönelik beklentilerin iyileştirildiğini göstermektedir. Zira, büyüme hızı daha önce revize edilmiş haliyle bile 2011 yılı için yüzde 4,5 olarak gösterilirken, yeni programda yüzde 7,5 olarak tahmin edilmiştir. Bu rakam da MÜSİAD'ın daha önce belirtmiş olduğu tahmin olan yüzde 7-8 bandı tahmini doğrultusundadır.
Program dönemi sonunda yüzde 7'lik bir büyüme oranına sahip olacağımız da ekonominin hızlı ve sağlam performansı dikkate alındığında, makul bir beklentidir. Bunun yanı sıra işsizlikteki düşüş, büyümenin getirdiği olumlu etkiyle birlikte daha da hız kazanacaktır. Bu yüzden de işsizlik oranında yüzde 12 olarak belirlenen 2011 hedefi yüzde 10,5'e çekilmiştir. Zaten açıklanan ilk 6 aylık işsizlik oranları da aşağı yönlü trendi ve tek hanelere ulaşan rakamlarıyla bunu göstermektedir. Nitekim, haziran ayı işsizlik oranı yüzde 9,2 olarak açıklanmıştır. Bu gelişmeler doğrultusunda, beklenen hızlı büyümeyle birlikte, 2014 yılında işsizliğin yüzde 10'un altına inmesi gerçekçi bir tahmindir.''
Bütçe dengesinin GSYH'ya oranının da diğer birçok makroekonomik gösterge gibi beklenenden iyi bir gidişat gösterdiğine işaret eden Vardan, yılın 8 aylık döneminde bütçenin 2,1 milyar lira fazla verdiğini, son 12 aylık rakamlara bakıldığında ise GSYH'ya oranının yüzde 2 civarlarında olduğunun görüldüğünü anımsattı.
Ömer Cihad Vardan, ''Dolayısıyla daha önceki Orta Vadeli Programda yüzde 2,8 olarak belirlenen bütçe dengesi/GSYH oranının, yeni programda yüzde 1,7 olarak belirlenmiş olması oldukça makul ve sevindiricidir. Kamu maliyesinin bu şekilde disiplinli gideceği aşikardır ve bu yüzden de 2014 yılında bu oranın yüzde 1 olarak belirlenen hedefine ulaşacağına inanıyoruz'' değerlendirmesinde bulundu.
ÖTV vergilerinin bazı kalemlerde artırılmış olmasının, büyümenin motor gücü olan iç talepte daralma oluşturacağı, bunun da büyümeyi yavaşlatıcı etkisinin olabileceğinin görüldüğünü belirten Vardan, ''ÖTV artışının bir diğer etkisi de maliyet enflasyonunu artıracak olması ve bunun enflasyon hedefini yakalama noktasında belki bir sorun oluşturabileceğidir. Ancak, artış hızı azalmış dahi olsa, sonuçta son zamanlarda artan dış ticaret açığını azaltıcı olumlu etkisi olacağı da net bir şekilde görülmektedir'' yorumunu yaptı.
TUSKON Başkanı Rızanur Meral: Programın, kamu maliyesindeki disiplini devam ettirirken, büyüme ve istihdamı artırıcı çerçeve çizmesi memnuniyet verici
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral, Orta Vadeli Planın kamu maliyesindeki disiplini devam ettirirken, büyüme ve istihdamı artırıcı çerçeve çizmesinin memnuniyet verici olduğunu bildirdi. Meral, Hükümetin bugün açıkladığı Orta Vadeli Mali Plana ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, mali planda vergi sisteminin gözden geçirileceğini duymanın kayıt dışının azalarak vergilerin tabana yayılacağı yönündeki iş dünyasının beklentilerini artırdığını belirtti. Rızanur Meral, şunları kaydetti:
''Hükümetin açıkladığı 2012-2014 dönemini kapsayan Orta Vadeli Planın kamu maliyesindeki disiplini devam ettirirken, büyüme ve istihdamı artırıcı çerçeve çizmesi memnuniyet verici bulundu. Geneli itibariyle önceki program gibi temkinle hazırlanmış ve yakalanması muhtemel hedefleri içeriyor. Kamu borç stokunun GSYH'ye oranının 2014 sonu itibariyle yüzde 32'ye çekilmesinin hedeflenmesi, henüz açıklanmayan 2012 bütçesinde yatırımlar dışındaki kamu harcamalarının kısılması beklentisini beraberinde getirdi. TUSKON iş dünyamızın önünü görmesini ve dünyada ekonomimize duyulan güvenin artması sonucunu doğuran planlı ekonomi yönetimini takdir etmekte ve desteklemektedir.''
KOBİDER Başkanı Özgenç: Programın amacı, ekonominin olumlu gidişatının sürdürülmesini sağlamak
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç, orta vadeli programda hedeflenen rakamlara yakın bir sonuç elde edilmesinin memnuniyet verici olduğunu bildirdi. Özgenç yaptığı yazılı açıklamada, Orta Vadeli Program'ın (OVP) asıl amacının, dünyayı saran küresel kriz ortamında, Türkiye'nin de geçtiğimiz bir sene boyunca büyüme, istihdam, üretim, ihracat, borç, bütçe alanlarında yaşadığı sıkıntıların telafi edilmesi ve ekonominin olumlu gidişatının sürdürülmesini sağlamak olduğunu ifade etti. Özgenç, ''Bir yandan milyon dolarlık rezidans daireler, lüks segmentte otomobiller yok satarken diğer yandan kredi kartının asgari tutarını ödeyip borcu borçla kapatıp hayatını idame ettirmeye çalışanlar var'' dedi. Özgenç, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
''Orta vadeli programda hedeflenen rakamlara yakın bir sonuç elde edilmesi memnuniyet vericidir. Vatandaş imkanları doğrultusunda ancak zaruri ihtiyaçlarını gidermektedir. Bunun yanında diğer ihtiyaçlarını alamamaktadır. Tüketimin göstergesi olarak AVM'ler değil çarşı pazarda bulunan esnaflar baz alınmalı. AVM'lerin cazibesi vatandaşı etkilediğinden insanlar bu tür yerlere yönelmektedir. Öte yandan enflasyonun tek haneye düşmesi işsizlik rakamlarının yüzde 10-12 seviyelerinde oluşu geçmiş dönemlere göre başarıdır, ancak yeterli değildir. İşsizlik konusunda mesleki eğitim veren okullarda katsayı tamamen kaldırılıp hatta üstüne teşvik puanı verilerek gençlerimizin nitelikli ve nicelikli bir eğitim aldırmalıyız ki meslek sahibi olabilsin. 74 milyon nüfusun yaşadığı ülkemizde yüzde 10'ların üstündeki işsizlik oranının en somut göstergesi mesleki eğitime gerekli önemin verilmeyişidir. Elinde bir mesleği olan kişi kolay kolay işsiz kalmaz.''
Özgenç, hükümetin finans sektöründe tavizsiz ve sağlam duruşu sayesinde bizim ülkemizde banka krizi yaşanmadığını belirterek, yeniden yapılandırma hem devlete hem vatandaşa olumlu yansıdığını, hem de birikmiş borçlar ödenerek devletin böylece batık alacaklarının bir kısmını tahsil ettiğini vurguladı.
Güler Sabancı: İş dünyası olarak geleceği görmemiz açısından olumlu değerlendiriyorum
Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, Orta Vadeli Programı, dünyada gelişmiş ülkelerin yarını bile göremedikleri bir dönemde, iş dünyası olarak geleceği görme açısından olumlu değerlendirdiğini bildirdi.
Sabancı, Orta Vadeli Programa ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, şu değerlendirmede bulundu:
''Başbakan Yardımcısı sayın Ali Babacan'ın açıkladığı Orta Vadeli Programı, dünyada gelişmiş ülkelerin yarını bile göremedikleri bir dönemde, iş dünyası olarak geleceği görmemiz açısından olumlu değerlendiriyorum. Türkiye'nin büyümesi, ihracatın artması ve cari açığın düşürülmesini öngören Orta Vadeli Programın ana hatlarını ekonomimizin gelişmesi ve kalkınması bakımından faydalı buluyorum. Ekonomimizin kalkınmasına katkı sağlayacak bu programın gerçekleşmesi için hep beraber el ele vererek çalışmalıyız. Birlik ve beraberlik içinde oluşturulacak yeni bir anayasa, sağlıklı vergi ve hukuk reformu ile Orta Vadeli Programda öngörülenden daha düşük bir cari açığın gerçekleşeceğine inanıyorum.''
TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner: Orta Vadeli Program, Türkiye'nin ayrışması için büyük önem taşımakta
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Ümit Boyner, tüm dünyada 2008-2009 küresel krizi gibi bir sürece yeniden girilmemesine odaklanıldığını belirterek, ''Bu nedenle, Türkiye'nin bu kaygı dolu toplu hareketten ayrışması, yabancı sermaye çekmedeki başarısının devamı ve makro ve finansal istikrarını sürdürmesi açısından, başta da belirttiğim gibi dün açıklanan Orta Vadeli Program büyük önem taşımakta'' dedi.
Boyner, İstanbul Sanayici ve İş Adamları Dernekleri Federasyonu'nun (İSİFED), TÜRKONFED'e katılım töreni öncesi düzenlenen 'Türkiye Ekonomisinde Fırsatlar-Tehditler, Girişimcilik ve Sivil Toplumun Rolü' konulu toplantıda, geleceği öngörebilmek için mevcut konjonktürü herkesin doğru ve ayakları yere basar bir şekilde okuyabiliyor olması gerektiğini söyledi.
Ümit Boyner, Orta Vadeli Programın yerel ve küresel tüm ekonomik aktörler tarafından kabul görmesinin, ilk bir kaç ay içinde ekonomide güven verici işaretlerle desteklenmesi ve hükümetin kararlılığının azalmadan devam etmesinin, Türkiye'nin gelişmekte olan ekonomiler içinde daha üst sıralara çıkmasını sağlayabileceğini vurguladı.
Boyner, ''Zaten, böyle bir süreçte ülkemiz kredi derecelendirmesinin de yatırım yapılabilir seviyeye çıkmasını beklemek doğru olur diye düşünüyorum. Yani yeni bir not artışı Türkiye'nin hakkı olacaktır'' dedi.
Uğur Dumankaya: Firma odaklı değil, sektör bazında hareket etmeliyiz
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Dumankaya, yaptığı açıklamada programın ekonominin hızlı canlanmasına katkı sağlayacağını belirtti. Dumankaya, “Hükümetin 2012-2014 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programı açıklaması büyüme hızında düşmenin yaşandığı bir dönemde, ekonomik politikalara ilişkin belirsizliği kısa sürede ortadan kaldırarak üretim sektörlerinin, dış piyasaların, tüketicilerin ve yatırımcıların güvenini tesis ederek ekonominin hızlı bir şekilde canlanmasına katkı sağlayacak önemli bir çalışmadır” dedi.
Dumankaya sözlerine şöyle devam etti: “Programda inşaat sektörünün; Ülke ekonomisinin özelliklerine ve sosyal gereksinimlere uygun, ileri teknoloji kullanan ve uluslararası kurallarla uyumlu, çevreye duyarlı, katma değeri, döviz girdisi ve istihdamı yüksek ve bu doğrultuda hizmet kalitesi, beşeri ve fiziki sermayesi gelişmiş bir sektör yapısına kavuşturulması için çalışmalar yapılmasından bahsediliyor. Biz Dumankaya İnşaat olarak yıllardır sektörün bu şekilde çalışır hale gelmesi için üzerimize düşen tüm görevleri yerine getiriyoruz. Sektörün büyük oyuncuları ve yeni Orta Vadeli Plan çerçevesinde Hükümet’in işbirliği ile yapılacak çalışmalar sonucu sektörün itibarının hak ettiği yere geleceğine inanıyoruz”.
Uğur Dumankaya, programda yer alan “Kentlerin yaşam standartlarının yükseltilmesi, sürdürülebilir kentsel gelişmenin sağlanması, yaşanabilir mekanların oluşturulması ve konut arz ve talebine yeterli kaynak sağlamak üzere sermaye piyasası araçları geliştirileceği” maddesi üzerine, “SPK’nın 19 maddelik yeni yasal tebliği, sektörün ihtiyaçlarına göre hazırlanmış tamamen sektörün çalışmalarını destekleyici yönde yapılmış bir çalışmaydı. Bu çalışmaya ek olarak yapılacak yeni düzenlemeler ile borsa da işlem gören şirket sayısı artacaktır. Biz Dumankaya İnşaat olarak SPK’nın tebliği sonrası GYO olarak borsada işlem görmek için yaptığımız çalışmalara hız verdik. Dumankaya İnşaat olarak 2012 yılının son çeyreğinde şirketimizi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’na dönüştürüp halka açılıp daha fazla kurumsallaşmak ve şeffaflaşmak ve dünyanın radarına girmek istiyoruz” dedi.