Foto (soldan sağa): Ali Özinönü, Bahadır Kayan, Haluk Sarıaltın
10 bine yakın üyesiyle 65 bin kişiye istihdam sağlayan ve 200’ü aşkın ülkeye ürünlerini pazarlayan Çimento, Seramik, Cam ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği’nin (ÇCSİB) ihracat performansı ve 2015 yılı hedefleri, düzenlenen basın toplantısında paylaşıldı. Toplantıya, ÇCSİB Yönetim Kurulu Başkanı Bahadır Kayan, çimentodan sorumlu başkan yardımcısı Ali Özinönü ile camdan sorumlu başkan yardımcısı Haluk Sarıaltın katıldı.
Irak ve Libya’ya düşüş sürüyor, Rusya’ya ihracat 3 yıl zor
Bahadır Kayan, birlik olarak bu yıl 4,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirmeyi hedeflediklerini, 2023 hedefinin ise her yıl ortalama yüzde 7 artış oranıyla 7,3 milyar dolar olduğunu söyledi. Başkan Kayan’ın verdiği bilgiye göre, Birliğin en büyük pazarı olan Irak’a 2012 yılından bu yana düşen ihracat, geçen yıl yüzde 30 gibi yüksek bir orana ulaştı. Irak’a ihracatta yaşanan düşüşte, siyasi kaosun yanısıra ülke içinde devreye giren yeni üreticiler ve düşük fiyatlı ithal edilen İran çimentosu etkili oldu. Kayan, “Aynı şekilde Libya’ya ihracat yüzde 37, Rusya’ya ise ekonomik yaptırımlar, rublenin değer kaybı ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle yüzde 30 düştü. Rusya’da en az 3 yıl zorlanacağımızı öngörüyoruz” dedi.
Seramik ABD’ye ihracatta kriz öncesi seviyeyi yakaladı
Birlik sektörlerinden seramikte geçen yıl yüzde 2 artışla 1,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini vurgulayan Kayan, "Irak ve Rusya faktörü, artış oranının düşük kalmasında etkili oldu. Bununla birlikte mevcut kanallarımızı etkili kullanarak, en büyük pazarlarımız olan İngiltere ve Almanya'ya ortalama yüzde 10, ABD'ye yüzde 22, İsveç ve Hollanda'ya yüzde 35'e varan oranlarda artış kaydettik. ABD’ye ihracatta, ülke ekonomisinin canlanması ve Türk firmalarının tanıtım faaliyetleri sayesinde global kriz öncesi seviyeyi tekrar yakaladık. Birleşik Arap Emirlikleri’nde de Expo hazırlıkları ve Arap Baharı sonrası bölgenin göç alması sebebiyle yüzde 80’e yakın artış gerçekleşti” dedi.
Seramik sektöründe bu yıl yüzde 12 artışla 1 milyar 250 milyon dolar ihracat hedeflediklerini kaydeden Kayan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu yıl tanıtımlar yaparak büyümeyi sürdüreceğimiz pazarlar ABD, İngiltere, Almanya ve Fransa olacak. Bu kapsamda Haziran ayında 100’ün üzerinde Amerikalı distribütörü Türkiye’de ağırlamaya hazırlanıyoruz. Dünya seramik endüstrisi işlerinin üçte birinin gerçekleştiği Proje Pazarı’nda müşavirlik, mimarlık ve müteahhitlik firmalarına yönelik etkin iletişim etkinliklerimiz olacak. Yine İngiltere’de ülkenin en prestijli sanat ve kültür platformu olan Royal Academy’nin yaz sergisine sponsor olduk. Bu sayede aralarında mimar ve tasarımcıların da olduğu 200 bin kişi üzerinden Türk seramiklerinin kalitesini dünyaya tanıtacağız”.
Çimentoda Cezayir ve Mısır’ın ithalat bariyerleri kaldırılmalı
Çimento sektörünün performansına yönelik değerlendirmelerde bulunan ÇCSİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Özinönü de, birlik ihracatından yüzde 23 pay alan sektörün yüzde 14 düşüşle 645 milyon dolar, miktar bazında da yüzde 10 düşüşle 10 milyon ton ihracat gerçekleştirdiğini söyledi. Siyasi karışıklıklar ve petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle sektörün en büyük pazarları olan Irak, Libya ve Rusya Federasyonu'nda kaybının yüzde 40'ı bulduğunu, buna karşın Suriye'ye yüzde 73, Mısır'a yüzde 383 artış gerçekleştirdiklerini belirten Özinönü, şöyle devam etti:
"Bizim ana pazarımız, Akdeniz havzası ve yeni alternatifi Batı Afrika'dır. Ancak Batı Afrika ülkelerinde yerel oyuncular, talebi karşılayamamalarına rağmen bariyerler koydurarak satışımızı engelliyor. Mısır, Türkiye'den yapılan ithalata, siyasi bir kararla AB ülkeleri gibi sınırlamalar getirdi. Cezayir'de AB’den ithal ürünlere sıfır olan gümrük vergisi, Gümrük Birliği üyesi olan ülkemize yüzde 15 gibi bir oranda uygulanıyor. Bu ülkeyi Ekonomi Bakanlığımızın yakın takibine rağmen, ikna etmek mümkün olamadı. Cezayir'e gümrük vergisinin kalkması halinde çimentoda her yıl yaklaşık 100 milyon dolar ek ihracat yapılması mümkün. Aynı şekilde Suriye'de kalıcı bir barış antlaşması yapılması halinde, her yıl 3 milyon tona tekabül eden 200 milyon dolar civarında ek ihracat yapacağımıza inanıyoruz". 
Camda Brezilya yeni ihracat pazarı oldu
ÇCSİB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Haluk Sarıaltın da cam sektörünün geçen yıl yüzde 8 artışla 880 milyon dolar ihracata imza attığını kaydetti. Sarıaltın, "Üretiminin yüzde 30'unu ihraç eden cam sektörümüzle en büyük ihracat pazarları olan Almanya'ya yüzde 17, İngiltere'ye yüzde 15, ABD'ye yüzde 17 artış kaydederken; en yüksek artışı yüzde 38 ile İran'a gerçekleştirdik. Üretici olmayı planladığımız Brezilya’da, gerek ürün çeşitliliğimiz, gerekse bazı Orta Doğulu üreticilere yönelik getirilen anti-damping vergi uygulaması nedeniyle ihracatımız yüzde 17 arttı. Rusya, Bulgaristan gibi yerel pazarlara ihracatımızda ise, yatırımların artması sebebiyle düşüş yaşadık. Ayrıca maalesef, Türkiye’deki üretim maliyetleri nedeniyle yatırım yaptığımız Bulgaristan gibi ülkelerden yaptığımız ihracat oranlarında da artış oldu” dedi.
Cam sektörü olarak bu yıl 1,2 milyar dolar ihracat gerçekleştirmeyi hedeflediklerini belirten Sarıaltın, şunları söyledi:
“Camda bu yıl Romanya, Bulgaristan gibi Balkan ülkeleri ve Rusya’da PVC doğramacılara yönelik toplam Enerji Verimliliğinde Cam Semineri ile sektör yetkilileri ve mimarlara yönelik 15 farklı toplantı organize edeceğiz. Ayrıca Rusya, Sırbistan, Romanya, Macaristan, Bulgaristan, Almanya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde fuar katılımlarımız olacak. İç pazarda da nüfus artışı, kentleşme ve yenileme kaynaklı konut ihtiyacı kapsamında yürütülen projeler sektörümüzdeki büyümeyi destekliyor. Geçen ocak-eylül döneminde ruhsatı alınan bina yüzölçümünde yüzde 39 oranında yüksek artış yaşandı. Bu da 2015 yılında camlama aşamasına gelecek binalarda 2014 yılına göre yüzde 20-25 düzeyinde artış yaşanacağı anlamına geliyor”.
Üç sektörün ortak sorunu enerji maliyeti
Dünya çimento ihracatında 2., seramik ihracatında 4. ve cam ihracatında 17. sırada yer aldıkları bilgisini veren Başkan Bahadır Kayan, sektörün sorunları ve çözüm önerileri için ise şunları söyledi:
“Sektörlerimiz üretimini yüksek enerji ve işçilik maliyetleri ile gerçekleştiriyor. Üretimde fosil yakıtlar kullanıldığı için, enerjinin maliyetler içindeki payı yüzde 30 civarında. İhracatta rekabet edilen çoğu ekonomide uygulanan sübvansiyonlar ya da özel enerji fiyatlaması sebebiyle zorluk yaşıyoruz ve pazar kaybediyoruz. Dolayısıyla enerji fiyatlarında ek vergilerin ihracat adına kaldırılması ve endüstriyel tesis bazında özel fiyat, en önemli gündem maddelerimizden birini oluşturuyor. Aynı şekilde lojistik açıdan liman-hammadde-üretim lokasyonları arasında kurulacak demiryolu ağı altyapısı da bizler için çok önemli.
Öte yandan faaliyetlerimiz, dolar karşısında değer kaybeden euro nedeniyle ciddi bir Avrupa'dan ithalat tehtidi altında olacak. Buna benzer bir değerlendirmeyi değer kaybı yaşayan ruble nedeniyle Rusya için de yapabiliriz”.