Devlet, inşaat işinden elini çekmeli' eleştirilerine hedef olan Toplu Konut İdaresi (TOKİ), varlığıyla piyasanın dengesini sağladığını düşünüyor. İdare Başkanı Erdoğan Bayraktar, bu durumu Halk Ekmek örneği ile açıklıyor: "Halk Ekmek fabrikaları olmasaydı ekmek fiyatları şimdi nasıl olurdu? Biz de düşük kâr marjlarıyla çalışarak, Anayasa'da verilen görevi yerine getiriyoruz. İnşaat piyasasının dengesini sağlıyoruz."
TOKİ'nin imkanlarından şikayetçi olan müteahhitlere de birlikte çalışmayı teklif ediyor. "Açtığımız ihalelere katılsınlar." diyen Bayraktar, iddia edildiği gibi yaptıkları işlerden KDV alınmadığı ya da tapu harçlarından muaf tutuldukları gibi bir durumun söz konusu olmadığını vurguluyor. Piyasanın kendi dengesini idarenin yaptığı işlerde bulduğunu ve devletin belli bir süre daha konutta şemsiye rolünü yürütmesi gerektiğini vurgulayan Başkan, eksiklerine rağmen halkın TOKİ'ye büyük teveccühü olduğunu belirtiyor.
Son yıllarda özellikle orta ve alt gelir grubuna yönelik projeleriyle kendinden söz ettiren TOKİ, bu çerçevede toplam 257 bin konut inşası gerçekleştirdi. İdare, toplamda 500 bin konut üretmeyi hedefliyor. Bir ay önce ülke genelinde satışına başladıkları 35 bin konut için toplam 60 bin başvuru yapıldı. Türkiye'nin toplam konut ihtiyacının yüzde 5-10'unu TOKİ karşılıyor. İdarenin yurdun pek çok yerinde şantiyesi bulunuyor. Ayrıca organize konut planları gibi çalışmalar da idarenin göze batmasına yol açıyor. Bayraktar'a göre müteahhitleri rahatsız eden konuların başında bu iki husus geliyor.
Zaman'ı ziyaret ederek Genel Yayın Müdürü Ekrem Dumanlı'yla TOKİ'nin projelerini paylaşan Erdoğan Bayraktar, inşaat sektörüyle ilgili değerlendirmelerde de bulundu. Kendilerine yöneltilen eleştirileri 'haksız' bulan Başkan, "Bizim görevimiz, devletin arsalarını değerlendirerek yoksul ve alt gelir grubu için kaynak geliştirmek, kira öder gibi ev sahibi olmalarını sağlamak. Konut piyasasını disipline etmek, fiyatları aşağı çekmek. Özel sektörün gitmediği yerlerde ihtiyaçları görmek." ifadelerini kullanıyor. Bunu yaparken kâr marjlarını yüzde 2 ila 12 arasında tuttuklarını vurgularken, özel sektörde bu oranın hâlâ çok yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Özellikle inşaatta rutin işlerde kâr marjlarının düşmesi gerektiğini dile getiriyor.
TOKİ'nin eleştirildiği konuların başında vergi avantajı sağlanması da yer alıyor. Ancak Başkan bunu reddediyor, teşvik almadıklarını söylüyor. Hatta vergi konusunda özel sektörden daha titiz olduklarını aktarıyor. Bayraktar, özel sektörün 400 bin YTL'lik bir daireyi daha düşük vergi ödemek için 100 bin yeni lira olarak gösterebildiğini, ancak kendileri için böyle bir durumun söz konusu bile olamayacağını ifade ediyor. "Biz değeri neyse onu beyan ediyor, vergisini tam ödüyoruz." diyen TOKİ Başkanı, şunları da ekliyor:
"Müteahhit kendi yaptığı işte kârını zaten çıkarır. Bizim ihale ettiğimiz işlerde de kâr ediyorlar. Elektrik, su, yol, telefon gibi altyapıyla ilgili unsurlara önemli mesai harcıyoruz. Bugüne kadar 350 okul ve 60 sağlık ocağı inşa ettik. 'Madem bizim işte kâr var' gelsinler yapsınlar bizim işlerimizi. Eğer edemiyorlarsa da ihaleye kimse girmesin, böyle bir durumda biz mecburen fiyatları yükselteceğiz."