İnşaat sektörünün ekonominin canlı olduğu dönemlerde büyümenin ve istihdamın en önemli kalemi olduğunu belirten TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, daralma ve kriz dönemlerinde ise ekonomik canlanma için 'can suyu' işlevi gördüğünü söyledi.
Konut sektörünün Türkiye ekonomisine katkısı, tartışılmaz bir gerçektir. Konut sektörünün de içinde bulunduğu inşaat sektörü ise, her zaman ekonominin motoru olmuş; ekonominin canlı olduğu dönemlerde büyümenin, istihdamın ve yatırımların en önemli kalemini olurken, daralma ve kriz dönemlerinde ise ekonomik canlanma için bir nevi 'can suyu' işlevi görmüştür. Küresel ve yerel krizlerin ve ekonomideki dalmaların kendisini hissettirdiği her dönem öncelikle inşaat sektöründeki yatırımlar sayesinde atlatılmıştır. İnşaat sektörünün son 25 yılına baktığımızda, 1980'lerin sonları ile 1990'ların başlarında inişli-çıkışlı bir çizgi izleyen inşaat sektöründe, 1993-;2003 yılları arasında, ülkedeki çeşitli ekonomik krizlerin etkisiyle, ana sektörler içinde küçülen tek sektörün inşaat sektörü olduğu görülür. Bu yıllarda sektördeki küçülme yüzde 10'ları bulmuştur.
2010'da %5 büyüme bekleniyor
Ancak, 2003'ten sonra ekonomide bir canlanma görülmüş, 2004-2007 yıllarında inşaat sektöründeki büyüme oranı yüzde 20'lere yaklaşmıştır. ABD eksenli ekonomik krizin küresel ölçekte de hissedilmeye başlandığı 2008 ve 2009'da büyüme yerini daralmaya bırakmıştır. Dolayısıyla, ülke ekonomisine ciddi anlamlarda katkı sağlayan konut sektöründeki yatırımlar, dünyanın son yıllarda geçirdiği en ciddi sınavlardan "küresel ekonomik kriz" nedeniyle son iki yıl içinde arzu edilen düzeye ulaşamamıştır. Yine de, 2010 yılının ilk çeyreğini geçtiğimiz şu günlerde, ekonomide beklenen canlanmaya tahmin edilenden erken ulaşabileceğimize dair ciddi verilerle karşı karşıya olduğumuz gözlemlenmektedir. 2010 yılının sadece toparlanma yılı olmayacağı, aynı zamanda özellikle inşaat sektöründe yüzde 5 civarında bir büyümenin de yaşanabileceği bir yıl olacağı şeklindeki beklentiler, sektörümüzün geleceği açısından umut işaretleri olarak değerlendirilebilir.
Sektörü disipline ediyoruz
Öte yandan, inşaat sektörünün son 25 yılını değerlendirirken TOKİ'ye ayrı bir sayfa açmak gerekmektedir. 1984 yılında kurulan TOKİ, konut üretim sektörünün teşvik edilerek hızlı artan konut talebinin planlı bir şekilde karşılanmasını sağlamayı hedeflemiştir. 2003 yılına kadar kendi arsaları üzerinde 43 bin konut üreten, bunun dışında da bir milyona yakın konutun tamamlanması için kredi veren TOKİ, 2002'nin sonlarında kurulan 58. ve daha sonra oluşturulan 59 ve 60. hükümetlerin programları çerçevesinde, sosyal konut üretimi ile kentsel dönüşümlere ağırlık vermeye başlamıştır. TOKİ, alternatif, yenilikçi uygulamalarla konut üretiminin belli bir model çerçevesinde gerçekleşmesini sağlayarak, konut piyasasını disipline etmeyi; kalite, sağlamlık, ucuzluk gibi hususlara dikkat ederek spekülatif oluşumlara mani olmayı; ülke nüfusunun ülke coğrafyasına dengeli bir biçimde dağılmasına yardımcı olmayı; düzenli kentleşmeye ciddi katkı sağlamayı hedefler hale gelmiştir.
Hedef 500 bin konut üretmek
Hedefini 500 bin konut üretmek şeklinde belirleyen TOKİ, bu kapsamda, belediyelerle işbirliği halinde kentsel yenileme ve gecekondu dönüşüm projelerine; alt gelir grubuna ve yoksullara yönelik sosyal konut projelerine; büyük şehirlerimizde uydu kentler kurulmasına, orta ölçekli il ve ilçelerimizde, örnek yerleşim birimleri oluşturmaya, tarihi doku ve yöresel mimarinin geliştirilmesine ve eğitim tesisleri, sosyal donatılar, ağaçlandırma ve çevre düzenlemelerinin artırılmasına ağırlık verecek.
TOKİ 420 bin konut üretti
TOKİ 81 il ve 800 ilçede, bin 660 şantiyede yaklaşık 420 bin konut üretti. Üretilen konutlarının 362 bini sosyal konut oldu. 300 bin konut, sosyal donatıları ve çevre düzenlemeleri ile bitirilme aşamasına geldi. Yerel yönetimlerle başlatılan151 projede 165 bin konutluk gece kondu dönüşüm çalışması yapılarak, 104 bölgede 49 bin konutluk uygulama başlatıldı. TOKİ ayrıca 600 okul, 607 spor salonu, 49 yurt ve pansiyon, 69 hastane, 80 sağlık ocağı, 22 sevgi evi, 14 engelsiz yaşam merkezi, 5 çok amaçlı salon, 36 kütüphane, 15 atölye, 294 cami ve 366 ticaret merkezi inşaatının da büyük kısmı tamamlandı.