Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunun haziran ayı sonuçlarını açıkladı. Raporda şu değerlendirmeler yer aldı:
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi nisan ayında yavaş da olsa büyümeye devam ederek geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artış gösterdi. Böylece yılın ilk dört aylık döneminde üretim artışı geçen yılın ilk dört ayına göre yüzde 4,2 oldu. İnşaat malzemelerine yönelik iç talep zayıflarken dış talepteki büyüme devam etti.
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2022 yılı ocak ayında enerji kesintileri nedeniyle önemli ölçüde yavaşlayarak yüzde 0,1, şubat ayında yüzde 8,3, mart ayında ise yüzde 4,8 artış kaydetmişti.
Alt sektörlerde farklı üretim performansları görüldü
Yeni yılda alt sektörlerde ise üretimde farklı performanslar izlendi. Bazı alt sektörlerde üretim artışları olurken bazı gruplarda ise gerileme yaşandı. Yılın ilk dört ayında 13 alt sektörde üretim geçen yılın aynı dönemine göre artarken, 9 alt sektörde üretim geriledi. Bu dört aylık dönemde en yüksek üretim artışı yüzde 31 ile seramik kaplama malzemelerinde, yüzde 22,6 ile birleştirilmiş parke ve yer döşemelerinde, yüzde 22,3 ile seramik sağlık gereçlerinde gerçekleşti. Demir çelik çubuk ve profil üretimi yüzde 16,6, plastik inşaat malzemeleri üretimi ise yüzde 20,1 yükseldi. Buna karşın tuğla ve kiremit üretiminde yüzde 18,6, demir çelik radyatör üretiminde yüzde 11,6 ve yalıtımlı kablo üretiminde ise yüzde 5,8 gerileme oldu.
Avrupa’da inşaat pazarında küçülme yaşanıyor
Dünya genelinde tüm pazarlara ihracat yapan Türkiye inşaat malzemeleri sanayisinin en önemli pazarını Avrupa ve Euro bölgesi oluşturuyor. Küresel ekonomide ve Avrupa’da genel bir resesyon endişesinin giderek yükselmesinin, inşaat faaliyetlerini de olumsuz etkilemesi bekleniyor. Dolayısıyla Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatında yılın ikinci yarısındaki performansını da pazarlarındaki inşaat faaliyetlerinin seyri ve inşaat malzemelerine yönelik talep belirleyecek.
20 ay sonra mayıs ayında ilk kez küçülmeye işaret eden Euro bölgesi inşaat faaliyetleri endeksi, haziran ayında 47 puana inerek küçülmenin hızlandığını gösterdi. Sektördeki küçülmenin ana nedenlerini yüksek maliyet, fiyat baskıları, beklentilerdeki bozulma ve talepteki küçülme oluşturdu. Böylece arz ve tedarik sıkıntıları ile yüksek maliyetlerin sınırladığı inşaat sektörü resesyon endişelerinin yarattığı talep daralması ile küçülmeye başladı.
Euro bölgesinde alt sektörler itibarıyla konut inşaat faaliyetlerinde daha yüksek bir küçülme gözlendi. Faiz oranlarındaki artışlarla birlikte yavaşlayan konut talebine bağlı olarak konut inşaat faaliyetleri de küçülme eğilimine girdi. Ticari binaların faaliyetleri ise durağanlaştı. Alt yapı ve mühendislik faaliyetlerindeki büyüme ise sürüyor.
Euro bölgesi genelinde inşaat sektöründe alınan yeni iş siparişlerinde de önemli bir daralma yaşandı. Buna bağlı olarak yılın ikinci yarısında Euro bölgesinde inşaat sektöründe genel bir küçülme yaşanması bekleniyor.
Almanya’da inşaat faaliyetleri küçüldü
Euro bölgesinin en büyük ekonomisi olan Almanya, inşaat sektöründe de lokomotif konumunda bulunuyor. Almanya’daki inşaat faaliyetleri çok daha erken, yılın ikinci çeyreğinde küçülmeye başlamıştı. Haziran ayında küçülme sürdü ancak hızı yavaşladı. Almanya’da tüm alt sektörlerde inşaat faaliyetleri küçülürken konut inşaatlarındaki daralma daha sınırlı kaldı. Konut finansman faiz oranlarındaki artış, konut talebinde henüz hissedilir bir etki yaratmadı.
Ticari bina inşaatları ile mühendislik faaliyetlerinde ise daha hissedilir bir küçülme görülüyor. Alınan yeni iş siparişleri, inşaat sektöründe küçülmenin yılın ikinci yarısında da devam edeceğini işaret ediyor. Ancak küçülme hızının sınırlı kalması bekleniyor. Konut inşaatlarında ise faaliyetler sürüyor. Yüksek inşaat maliyetlerinin, emtia ve buna bağlı malzeme fiyatlarındaki düşüşlerle azalması bekleniyor.
İngiltere’de büyüme yavaşladı
Türkiye’nin inşaat malzemeleri sanayisinde en önemli ihracat pazarlarından biri olan İngiltere’de ise inşaat faaliyetleri haziran ayında yavaşladı. İkinci çeyreğin genelinde etkili olan yavaşlamayla birlikte inşaat faaliyetleri 2021 yılı eylül ayından bu yana en düşük seviyelere geriledi. Yeni alınan inşaat siparişlerinde ise büyüme, en düşük artış hızıyla sürüyor. İngiltere’de ekonomideki genel yavaşlamaya bağlı olarak yılın ikinci yarısında inşaat sektöründeki yavaşlamanın sürmesi bekleniyor.