İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi mayıs ayı sonuçlarına göre; inşaat malzemeleri sanayi ihracatı, resmi tatiller nedeniyle çalışma gün sayısındaki azalmaya bağlı olarak bir önceki aya göre yavaşlama kaydetti. Mayıs ayında ortalama ihracat birim fiyatları endeksin hazırlanmaya başlandığı 2013 yılı ağustos ayındaki yüksek başlangıç seviyelerine yeniden ulaştı.
Savaşın etkileri mayıs ayında arttı
İnşaat malzemeleri sanayi dış ticaret performansı mayıs ayında ihracat tarafında yavaşlarken, ithalat tarafında ise artış devam etti.
Mayıs ayında Rusya-Ukrayna savaşının etkilerinin de arttığı görüldü. Mart ve nisan aylarındaki yüksek ihracatlar sonrası mayıs ayında çalışma gün sayısındaki azalmanın da etkisiyle düşen ihracat, mayıs ayında 2,73 milyar dolar olarak gerçekleşti. Miktar olarak 4,69 milyon tona gerileyen ihracat, böylece 2022 yılı ocak ayından bu yana miktar bazında yılın en düşük ikinci aylık ihracatı oldu.
Öte yandan mayıs ayında ortalama ihracat birim değerinde artış sürerek 9 yıl öncesine, endeksin başlangıcı olan 100 seviyesine yeniden ulaştı. İnşaat malzemeleri sanayi ortalama ihracat birim fiyatı mayıs ayında geçen yılın mayıs ayına göre yüzde 38,1 artarak 0,58 dolar/kg seviyesine yükseldi. 2021 yılı mayıs ayında ortalama ihracat birim fiyatları 0,42 dolar/kg olmuştu.
Yıllık ihracat 34,04 milyar dolar seviyesinde
Mayıs ayında çalışma gün sayısındaki düşüş ihracatı sınırlarken, Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı yeni koşullar pazarlarda daha fazla hissedilmeye başlandı. Bu gelişmelere bağlı olarak inşaat malzemeleri yıllık (son 12 aylık) ihracatı mayıs ayında 34,04 milyar dolara ulaştı. Yıllık ihracat miktarı 64,07 milyon ton olarak gerçekleşirken, ihracat birim fiyatı yıllık ortalaması 0,58 dolar/kg seviyesine yükseldi.
İnşaat malzemeleri sanayi ihracatının yılın ikinci yarısında savaşın yanı sıra yüksek küresel enflasyon ve resesyon endişelerinin etkisi altında kalacağı öngörülüyor. Ortalama ihracat birim fiyatlarında da küresel emtia fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak gerilemeler bekleniyor.
İthalat yüzde 23,7 arttı
2022 yılı mayıs ayında inşaat malzemeleri ithalatı geçen yılın mayıs ayına göre yüzde 23,7 artarak 876 milyon dolara yükseldi. Çalışma günlerindeki azalma ve döviz kurlarındaki artış, ithalattaki artışı etkilemedi. 2022 yılı mayıs ayında inşaat malzemeleri ithalatı 297 bin 25 ton ile yılın en yüksek ikinci aylık miktarına ulaştı. İthalat birim fiyatı ise 2,95 dolar/kg oldu.
Alt sektörlerde yüksek ihracat birim fiyatlarına ulaşıldı
2022 yılı mayıs ayında inşaat malzemeleri ihracat performansının alt sektörler itibarıyla geçen yılın aynına göre güçlü kaldığı görüldü. Alt sektörlerde değer olarak artışlar kaydedilirken, bu artışların daha çok birim fiyat artışlarından kaynaklandığı izlendi. Miktar olarak da artışlar oldu.
Bu dönemde sekiz alt ürün grubunun yedisinde ortalama ihracat birim fiyatları 2021 yılı mayıs ayına göre yükseldi. Bu artışta küresel emtia ve nihai ürün fiyatlarındaki yüksek seyir etkili oldu.
2022 yılı mayıs ayında demir çelik ürünlerin ortalama ihracat birim fiyatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37,3 yükseldi. Mineral, taş ve toprak ürünlerin ortalama ihracat birim fiyatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,8 arttı. Prefabrik ürünlerde ortalama ihracat birim fiyatı yüzde 32,3, ağaç ve ahşap ürünleri ortalama ihracat birim fiyatı yüzde 33,8 ve metal bazlı ürünlerin ortalama ihracat birim fiyatı yüzde 36,2 yükseldi.
2022 yılı mayıs ayında sekiz alt ürün grubunun beşinde ihracat miktar olarak geçen yılın mayıs ayının üzerinde gerçekleşti. Miktar olarak artışlarda geçen yılın ilk aylarındaki artışların baz etkileri görülmeye başlandı. Üç alt üründe ise miktar olarak gerileme yaşandı.
Mayıs ayında miktar olarak ihracat artışları metal bazlı ürünlerde yüzde 2, yalıtım malzemeleri ihracatında ise yüzde 46,9 oldu. Mineral, taş ve toprak ürünlerin ihracatı miktar olarak yüzde 20,2, demir çelik ürünlerin ihracatı yüzde 20,9 azaldı.
Bu ayda sekiz alt ürün grubunun tamamında ihracat değer olarak bir önceki yılın mayıs ayına göre önemli oranlarda yükseldi. Değer olarak en yüksek ihracat artışı yüzde 75,7 ile prefabrik ürünlerde gerçekleşti. Metal bazlı ürünlerde yüzde 39, demir çelik ürünlerinde yüzde 9,3, yalıtım malzemelerinde yüzde 37,6 oldu. Mineral, taş ve toprak ürünlerde değer olarak ihracat artışı mayıs ayında yüzde 1,8’de kaldı.