"İngiltere Orta Düzey Konuta Yöneliyor"

İngiltere’de konut söz konusu olduğunda üste­sinden gelinmesi gereken en önemli sorun nedir?

İngiltere, son on yıldır konut pazarının gereksinimle­rini karşılamada yetersiz kalıyor. Bu durumu aşmak için yapılması gerekenlerden birincisi, devlet ara­zilerinin daha düzenli ve hızlı bir biçimde sunumu, ikincisiyse daha az politize ve daha çok emredici bir planlama sistemi.

Bugünlerde, “affordable” (uygun fiyatlı konutlar) ya da sosyal konutlar çoğunlukla özel konutları ve uygun fiyatlı konutları bir arada sunan karma pro­jelerde yer alıyor. Bu projelerin ortalama yüzde 20-30’luk bir kısmını oluşturan uygun fiyatlı konutlar da bu projelerin gayrimenkul geliştirme vergisi işlevi görüyor.

Siz uygun fiyatlı /orta düzey konut üretimindesi­niz. İngiltere’de sosyal/karşılanabilir konut ve uy­gun fiyatlı konut üretim yaklaşımı nedir?

İngiltere’de uygun fiyatlı konutlar orta düzey konut­lar ve sosyal konutlar olarak ikiye ayrılıyor. En yük­sek önceliğe sahip olan sosyal konutlar tipik olarak konut desteğinden yararlanan (örneğin devletten sosyal konut tutmak üzere maddi yardım alan) kişi­lere yönelik. Orta düzeyli konutlarsa devletten konut desteği almayan ve aktif çalışma hayatında olan in­sanlara yönelik. İlginç olan, İngiltere’de politik gün­dem sosyal konuttan orta düzey konuta doğru yö­neliyor. Bunun nedeniyse ekonomik açıdan aktif olan nüfusun konut sorununu çözmenin politik öncelik kazanması.

Pocket’ın ürettiği konutların içeriği, sunduğu ola­naklar neler? Mimari tasarım, konum, vb. anlamın­da sosyal konuttan nasıl ayrışıyor?

Pocket konutları, İngiltere’de bekarların ve çiftlerin orta düzey konut gereksinimlerini karşılamaya yöne­lik özel bir yaklaşım. Güçlü ulaşım altyapısına sahip alanlarda yüksek yoğunlukta kompakt dairelerden oluşan projeler oluşturuyoruz. Burada önemli olan bizim ürettiğimiz konutların devlet desteği dolayısıy­la değil sözkonusu yüksek yoğunluk nedeniyle uygun fiyatlara sahip olması. Bir Pocket Konut projesinin temel özellikleri; yüksek yoğunluklu planlama ve bu konutların yalnızca belirli düzeyin altında hanehalkı gelirine sahip olan kişilere sunulacağına ilişkin yerel yönetim, geliştirici ve alıcı arasında yapılacak bir anlaşma. Pocket konutları uy­gun fiyatlarda tutan da bu anlaşma. Öte yandan Poc­ket konut konsepti henüz yeni ya da kendine özgü in­şaat teknikleri kullanmıyor. Ancak daha fazla hacim inşa ettikçe, örneğin mutfak ve banyoda ön üretimli hacimlere yöneliyoruz.

“Londra Belediye Başkanı’nın binlerce Londralı ça­lışana evsahipliği vaadinin bir parçası olarak Poc­ket, konut projelerinde kullanılmak üzere 10 yıl sü­reli 21,7 milyon Sterlinlik bir kredi desteği elde etti. Bu büyük anlaşmanın meyvesi olarak ilk üç yılda Pocket, Londra’nın sekiz farklı bölgesinde yaklaşık 400 konut yaptı. Gelecek 10 yıl içinde bu anlaşma sayesinde 5000’den fazla Londralının daha evsahi­bi olarak Pocket evlerine yerleşmesi planlanıyor.” Bu konuyu biraz daha açar mısınız?

Londra Belediye Başkanı’nın bize sunduğu para, on yıllık faizsiz bir öz sermaye kredisi. Bu desteğin maddi yönünün çok önemli olmasının yanısıra, politik boyu­tu da bizim için çok önemli. Bundan sonra Londra’da­ki her biri kendi planlama ilkelerine sahip 33 ayrı yerel otoriteyle her masaya oturduğumuzda Londra Bele­diye Başkanı’nın desteği de arkamızda olacak. Bizim rolümüz, arsa bulmak (özel sektör ya da devletten), arsayı elde etmek, tasarım ekibini yönetmek, planla­ma yapmak, inşaat şirketiyle sözleşme yapmak; pro­jenin yapım sürecini öngörmek, konutları pazarlamak ve onları yerel otoritenin öngördüğü ölçütlerde kişile­re satmak. Her bir yerel otoritenin çok farklı planlama politikaları olabiliyor, bir çoğununsa ellerinde öncelik vermemizi istedikleri bir bekleme listesi var.

Pocket kurulduğundan beri size benzer başka geliş­tiriciler de piyasaya girdi mi?

Şimdi hacim inşa eder duruma geldik ve yakın za­manda bu konuda rakiplerle karşılaşmayı bekliyoruz. Bu rekabete hazır olduğumuzu düşünüyoruz çünkü mevcut durumda bu pazarın lideri konumundayız, dahası bizim sunduğumuz çözüm biçimine Londra büyük bir talep gösteriyor.

Üretilen konutun niteliği ne olursa olsun (sosyal/karşılanabilir, orta düzey, lüks, vb.) Yapılı Çevre ve Mimarlık Komisyonu CABE’in herkes için konut üretiminde üstlendiği rol nedir?

CABE ve benzeri örgütlenmeler, geliştiricilerin yük­sek kalitede tasarımlar sunmalarını sağlamayı amaç­lıyor. Pocket’da yapılarımızın RIBA ve CABE gibi İngiltere’nin önemli tasarım ödüllerini düzenli olarak kazanmasından mutluyuz.