İngiltere Merkez Bankası (BOE), Perşembe günü iki yıllık mali istikrar raporunda, İngiltere'de artmakta olan konut fiyatlarının banka ya da borç verenlere karşı herhangi ani bir tehdit oluşturduğu yönünde az sayıda kanıt olsa da fiyatlarda 'önemli ve hızlı' yükselişler olması ya da hane halkının daha büyük krediler altına girmesi halinde ekonomiye yönelik risklerin artabileceğini onayladı. BOE Başkanı Mark Carney, merkez bankasının yeni krediler vermeleri halinde bankalara ucuz nakit para akışı sağladığı bir program olan Borçlanma için Fonlama Şeması'ndaki bir dizi değişikliği açıklaması sırasında muhabirlere, "Endişe bunun nereye gidebileceği," dedi.
Borçlanma için Fonlama Şeması'ndan gelen para ile finanse edilen kredi, bağlayıcılığı daha az olan sermaye taleplerine tabi ve verilen her bir yeni kredi, borç verene fasiliteden daha fazla para çekmeye hak kazandırıyor. BOE, Borçlanma için Fonlama Şeması'ndan para çeken bankaların Ocak ayından itibaren konut kredilerinde düşürülmüş sermaye gereksinimlerinden yararlanamayacağını ya da verilen konut kredileri için ekstra nakit çekemeyeceklerini açıkladı. Carney mortgage kredileri için artık böyle bir destek gerekmediğini söyledi.
Carney, "Özellikle mortgage olmak üzere hanehalkının krediye şu anki erişimi düşünüldüğünde ayağımızı gaz pedalında tutmak artık ne uygun ne de gerekli olacaktır. Boşa almak daha iyi" dedi.
WSJ Türkiye'nin haberine göre BOE, Borçlanma için Fonlama Şeması'nın tersine, bankaları küçük ve orta ölçekli şirketlere borç vermeye teşvik etmeye doğru yönlendirileceğini belirtti. Yetkililer kredi çeken bu şirketlerin ekonomik toparlanmayı engellediğinden endişe ediyor. Küçük işletme kredileri için sermaye rahatlaması devam ederken, BOE küçük şirketlere borç veren bankaların Borçlanma için Fonlama Şeması'ndan yalnızca yüzde 0,25'lik sabit fiyatlı bir ücretle çok daha fazla nakit çekebileceklerini belirtti.
Maliye Bakanı George Osborne, Carney'ye yönelik, değişikliklere katıldığını açıklayan mektubunda, "Artık konut piyasası toparlanmaya başladığı için şemanın ateş gücünü küçük işletmelere çevirmemiz doğru" dedi. Bankaların 2012 ortalarında getirilen bu sistemi kullanımı, toptan pazarlarda iyileşen finansman koşullarıyla giderek azaldı. Carney fasilitenin şu an bankalar için daha çok bir dayanak noktası olduğunu belirtti.
Buna karşılık BOE'nin konut piyasasına desteğini kesmesi hükümetin mortgage finansmanına erişimi kolaylaştırmak için getirdiği programda yapılan genişletmeyle ters düşüyor. Hükümetin alıma yardım girişimi, büyük bir ön ödeme yapacak gücü olmayan ev alacak kişilere verilecek kredilerin finanse edilebilmesini kolaylaştırmak için bankalara vergi mükellefi garantileri sunuyor.
Bazıları hükümeti fiyatlarda sonuç olarak patlayabilecek ve ekonomiyi kargaşaya sokabilecek bir balon oluşturmakla suçlarken bakanlar bu suçlamayı reddediyor. BOE Ekim'e kadar geçen bir yılda fiyatların ortalama yüzde 6,8 arttığını ve 2014'e kadar yüzde 10 artış tahmini olduğunu açıkladı. Şu ana kadar fiyatlardaki artışın ciddi oranda daha fazla konut inşa edilmesini sağladığına yönelik bir işaret yok.
Hükümetin açıkladığı rakamlara göre Mart ayına kadar geçen yılda 125.350 konut inşasına başlanırken bu sayı bir yıl önce 134.030, yaklaşık 10 yıl kadar önce ise 200.000 idi.
BOE Perşembe günü mali istikrara yönelik risk oluşturabileceğinden şüphelenirse konut piyasasındaki faaliyeti soğutmak için ek adımlar atılacağını söyledi.