TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, 05 Mayıs 2010 günü gerçekleştirilen İnciraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Halkın Katılımı Toplantısı hakkında görüşlerini ğaylaşmak üzere bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, Oda'nın, yalnızca İnciraltı için değil, İzmir kenti ve bölgesinin tümü için gündeme gelen kent planlarını incelemekle sorumlu ve yükümlü olduğu vurgulanarak, "İnciraltı’nda bir çözümsüzlük durumu ortaya çıkacak olursa, bunun sorumlusu uyarılarımızı dikkate almayan, halkı doğru yönlendirmeyen ve bilgilendirmeyen, meslek odasını hedef göstererek aradan sıyrılan siyasi vaat ve sermaye erkidir." ifadesine yer verildi.
Açıklamanın tam metnini aşağıda okuyabilirsiniz.
05.05.2010 Günü Gerçekleştirilen İnciraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Halkın Katılımı Toplantısı Hakkında Görüşlerimiz
5 Mayıs 2010 günü gerçekleştirilen İnciraltı Koruma Amaçlı İmar Planı halkın katılımı toplantısında kısaca dile getirmiş olduğumuz görüşlerimizi kamuoyu ve basınla paylaşmak amacıyla bir açıklama yapılması gereği duyulmuştur.
Tamamı doğal sit alanı olan ve İnciraltı turizm merkezinin kıyı kesimini oluşturan bölgede hazırlanan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli “İnciraltı Turizm Merkezi İnciraltı Kesimi Koruma Amaçlı İmar Planı” çalışmaları kapsamında 20 Nisan ve 5 Mayıs 2010 tarihlerinde gerçekleştirilen toplantılara Yönetim Kurulu üyelerimiz katılmış, Yönetim Kurulu Başkanımız Gökhan Erkan tarafından görüşlerimiz açıklanmıştır.
Halkın katılımı toplantıları olarak adlandırılan bu toplantılar “Koruma Amaçlı İmar Planları ve Çevre Düzenleme Projelerinin Hazırlanması, Gösterimi, Uygulaması, Denetimi, Müelliflerine İlişkin Usul ve Esaslara Ait Yönetmelik” kapsamında düzenlenmiştir. Söz konusu yönetmeliğin "Plan hazırlama esasları" Madde 6 başlığı altında f bendinde halkın katılımı toplantısı:
"Plan hazırlama süreci içerisinde idarelerce plan yapılacak alanda ilgili meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, üniversitelerin ilgili bölümleri, koruma alanı içinde yaşayan hane halkları ve faaliyet gösteren işyeri sahipleri ve etkilenen hemşerilerin katılımı ile plan kararlarının oluşturulmasından önce sorunlar, olanaklar, vizyon, hedefler, araçlar, stratejilerin oluşturulması üzerine ve taslak planın oluşturulmasından sonra taslak planın görüşülerek koruma bölge kuruluna sunulacak son şeklini alması için asgari iki toplantı düzenlenir.”
şeklinde tanımlanmıştır. Bu denli sorunlu bir alanda, Bakanlığın, asgari düzeyde tanımlanan sayıda toplantı yapması yeterli değildir. Kaldı ki, sunum sırasında Bakanlık yetkilileri, 5 Mayıs günü geldiklerinde, alandaki akarsulara ilişkin Büyükşehir Belediyesi’nden yeni bir kısım bilgi öğrendiklerini ifade etmişlerdir. Ilıca Deresi’nin varlığına ilişkin bu bilgi taslak plandaki kullanımlar ve tasarım üzerinde değişiklikler yapılmasını gerektirecek önemdedir. Dolayısıyla, sürecin daha sağlıklı ilerlemesi açısından ve özellikle İnciraltı gibi yıllardır sorunlu bir alanda üretilecek çözüm yaklaşımının yasal olarak yapılması zorunlu asgari toplantı sayısını arttırması beklenmektedir. Buna karşın Bakanlık yetkilileri, bu son toplantının ardından planı nihai biçime getireceklerini ve onaya sunacakların belirtmişlerdir.
Yönetmeliğin aynı maddesinde:
“Bu toplantıların halka duyurusu idarece köyler ve belde belediyelerinde mahalli anonslar ve ilan panoları ile, büyükşehir olmayan belediyelerde mahalli anonslar, ilan panoları ve yerel yazılı yayın kuruluşları aracılığıyla, büyükşehir belediyelerinde ise koruma alanında mahalli anonslar, ilan panoları, yerel yazılı ve görsel medya kuruluşları aracılığıyla yapılır. Ayrıca bu toplantılar ilgili meslek odalarına, üniversitelerin ilgili bölümlerine ve sivil toplum kuruluşlarına idarece toplantılardan onbeş gün önce toplantılara ait dokümanlar ve gündem yazılı olarak da bildirilir. Bu toplantılarda dile getirilen görüşler toplantıya katılan ilgili kurum, kuruluş ve kişilerce ayrıca yazılı olarak idarelere sunulur. Bu görüşlerin belirtildiği tutanaklar koruma bölge kuruluna sunulmak üzere koruma bölge kurulu müdürlüğüne iletilir. Müdürlük bu tutanakları arşivleyip, saklamakla sorumludur. "
İfadesi yer almaktadır. Buna karşın, plan taslağı ile ilgili dokümanlar ve gündem ilgili kesimlere iletilmemiştir. Kapsamlı ve detaylı bir çalışma ürünü olması gereken Koruma Amaçlı İmar Planı’nın incelenmesi de bu özeni ve detayı gerektirmektedir. Oysa Bakanlığın yaptığı sunuda gösterilen plan çalışması henüz taslak aşamasında bile olmayıp, eskiz niteliğindedir. Bu çalışmanın rapor ve dokümanlarının paylaşılmadığı, sadece ekrana yansıtılan bir plan taslağı üzerinden, tarafımızca değerlendirilmesi doğru değildir. Ancak, Bakanlık bürokratlarının anlatımlarından, planın hazırlanmış olduğu anlaşılmıştır.
Bakanlık tarafından sunulan çalışmanın, bundan yaklaşık 2 sene önce yapılan plan çalışmasındaki eksikleri ne denli giderdiği, o plandan ne denli farklılaştığı anlaşılamamaktadır. Bu durum gündeme getirilen planın, önceki planların yaşadığı süreci tekrar etme tehlikesi bulunmaktadır. Çözüm üretmeye yönelik bir yaklaşımın, önceki planlama süreçlerinin hata ve eksiklerini değerlendirmesi beklenmektedir.
Aynı yönetmeliğin 19. maddesinde "Koruma amaçlı imar planı yapımı ekiplerinde plan müellifi dışında asgari" Doğal sit alanları için, şehir plancısı veya şehir ve bölge plancısı veya kent plancısı, mimar, peyzaj mimarı, sosyolog ile alanın doğal karakterine bağlı olarak orman mühendisi, ziraat mühendisi, çevre mühendisi, hidrolog, biyolog, zoolog gibi meslek gruplarından gerekli olanların...” olması şeklinde planlama ekibi tanımlanmıştır. Oysa Bakanlık yetkilileri bu planı Bakanlıkta çalışan yedi plancının hazırlamış olduğunu toplantıda belirtmiş ve tutanaklara geçmiştir.
TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi olarak hem birinci hem de ikinci katılım toplantılarında söz alarak bildirdiğimiz bu hukuki ve mesleki temeldeki görüşlerimiz Bakanlık yetkilileri tarafından yanıtsız bırakılmış, halkın katılımı toplantısı bir “mavi boncuk dağıtma” gösterisine dönüşmüş, toplantılar yönetmeliğin tanımladığı biçimde düzenlenmemiş ve sürecin sağlıklı işlemesi için gereken adımlar atılmamıştır. Alanında tek meslek odası olan Şehir Plancıları Odası, bu toplantıların ilkinde “demokratik ortamda farklı bir ses” olarak tanımlanarak talihsiz bir tanıma uğramıştır.
Efsunlu bir atmosferde, somutlaşmamış vaatler dağıtan, bilimsel temele ve bilgi sunumuna dayanmayan, baskı oluşturmaya yönelik bir uzlaşma stratejisi üreten bu süreç en çok İnciraltı ve İzmir’e zarar verecektir. Şehir Plancıları Odası’nın tüm uyarıları sürecin doğru işlemesine yöneliktir. Bu iki toplantının Kurul raportörleri tarafından yönetmeliğe uygun olarak değerlendirilmeyeceği kanısındayız.
Şehir Plancıları Odası, yalnızca İnciraltı için değil, İzmir kenti ve bölgesinin tümü için gündeme gelen kent planlarını incelemekle sorumlu ve yükümlüdür. Planlama süreçlerinin bilimsel ve hukuki zemine dayalı olmadığı durumlarda, sürecin sağlıklı işlemesi konusunda yaptığı uyarılar dikkate alınmalıdır. İnciraltı örneğinde, bu uyarılar planı hazırlayan kurum ve bazı kesimler tarafından “sürecin önünü tıkamak” şeklinde kamuoyuna yansıtılmakta ve Şehir Plancıları Odası İnciraltı’nın planlanamamasında tek suçlu gösterilmektedir. Şehir Plancıları Odası’nın yaptığı uyarılar tam aksine İnciraltı’nın doğru planlanması için gereken koşulları, yapılması gereken çalışmaları ve dikkate alınması gereken ve plana esas olan bilgileri tanımlamaktadır.
İnciraltı’nda bir çözümsüzlük durumu ortaya çıkacak olursa, bunun sorumlusu uyarılarımızı dikkate almayan, halkı doğru yönlendirmeyen ve bilgilendirmeyen, meslek odasını hedef göstererek aradan sıyrılan siyasi vaat ve sermaye erkidir.
Kamuoyunun bilgisine saygılarımızla sunarız. 06.05. 2010
TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu