İnşaat sektörünün lokomotif gücünü oluşturan mimarlar-mühendisler-müşavirler ile müteahhitler ve inşaat malzemesi üreticileri, Türkiye inşaat sektörünü büyütmek ve ihracata pozitif katkı sağlamak için ‘sektör işbirliği yapacak, Türkiye kazanacak’ parolasıyla işbirliği ve güç birliğine gidiyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce’nin de katıldığı 6. Uluslararası İnşaatta Kalite Zirvesi'nde, beş ayrı oturumda Türkiye inşaat sektörünün geleceğine ışık tutuldu.
Dündar YetişenerDündar Yetişener: Türk inşaat sektörünün yeni bir yol haritasına ihtiyacı var
Zirvenin açılışında konuşan Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener, bu yıl dünya ekonomisi ve ticaretinde beklentilerin altında kalan büyüme ve yakın coğrafyamızda yaşanan jeopolitik gelişmelerin Türkiye ekonomisini de olumsuz etkilediğine işaret ederek; Türkiye inşaat sektörünün bu olumsuz sürecin üstesinden gelebilmek için yeni bir yol haritasına ihtiyacı olduğunu vurguladı. Sürdürülebilir büyümenin ancak işbirliği-güçbirliği ile sağlanabileceğini kaydeden Yetişener, "Unutmayalım ki, zorlu dönemleri de ancak birlikte aşabiliriz" dedi.
2015'in de zorlu bir yıl olacağını öngördüklerini belirten Dündar Yetişener, büyümeye öngörüleri hakkında şunları söyledi:
“Hükümetimiz, 2015 yılı genel büyüme hedefini yüzde 4,0 olarak açıkladı. Biz, inşaat sektöründeki büyümenin de yüzde 4,0 - 4,5 arasında olmasını bekliyoruz. 2015 yılı inşaat malzemesi sanayi üretiminde artış ise yine yüzde 4,5 - 5,0 arasında öngörülmekte. İç pazarın da reel olarak yüzde 4,0 - 5,0 arasında büyümesi hedeflenmekte. 2015 yılında inşaat malzemesi ihracatında ise hedefimiz, yüzde 8-10 arasında artışla 24 milyar dolara ulaşmak”.
Yetişener, dış pazarda yaşanan bu daralmadan ancak pazarları çeşitlendirerek, yeni pazarlara ulaşarak kurtulunabileceğini belirterek, "İşte bunun için de kara kıtaya kadar birlikte koşmamız lazım. Dikkatinizi çekerim; yurt dışında müteahhitlerimizin yaptığı projelerde kullanılan inşaat malzemelerinin sadece yüzde 18’i Türkiye’den gidiyor. Diyoruz ki; dünyada sürekli artan, kıran kırana rekabet ortamında pastadan daha büyük pay almalıyız. Bunun için de bugüne kadar yapılanların da ötesine geçmeliyiz. Batılı ülkelerde çeşitli örneklerini gördüğümüzü yapalım; sistemli işbirliğine giderek, güçlerimizi birleştirelim" diye konuştu. Sektördeki işbirliklerinin dış pazar kadar iç pazar için de yaşamsal öneme sahip olduğunu vurgulayan Yetişener, “haksız rekabet, merdiven altı üretim, mesleki eğitim, iş sağlığı ve güvenliği sorunlarının çözülmesi için; müteahhit, müşavir ve inşaat malzemesi sanayicileri olarak geliştireceğimiz işbirlikleri, yasal mevzuatlardaki eksikliklerin giderilmesi konusuna da katkı sağlayacaktır” dedi.
Geçen yılki zirvede 'Güvenli Yapılar Yol Haritası I' başlıklı Türkiye İMSAD raporuyla güvenli yapılar için sürdürülebilir bir sistemin kurulması yolunda önemli bir ilk adım attıklarını anımsatan Yetişener, “Raporun sonuç ve öneriler kısmında birleştiğimiz ortak nokta, Türkiye’de acil olarak bir Ulusal Bina Yönetmeliği’ne ihtiyaç olduğuydu. Bugün Türkiye İMSAD olarak sizlere sektörel işbirliğinde ilk somut öneriyi sunuyoruz; bu da Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu'nun (UBYP) oluşturulması. Bu yönetmeliğin hazırlanmasında gerekli alt yapının oluşturulması için bir sivil platformun oluşturulması ve yürütülmesi konusunda çalışmalara başladık. Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’nun geniş katılımlı olması için TOBB başta olmak üzere odalarımızla, üniversitelerle, sivil toplum örgütleriyle görüşmelerimizi, çalışmalarımızı sürdürüyoruz” şeklinde konuştu. 
İdris Güllüce: Yapılacak ortak bir çalıştay için her türlü desteği vermeye hazırız
Yine zirvenin açılışında konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce de, mimar-mühendis-müşavir ve müteahhitler ile inşaat malzemesi üreticileri ile birlikte Bakanlık desteği ve işbirliğinde bir çalıştay yapılabileceğini; bu konuda her türlü desteği verebileceklerini açıkladı. "Türkiye'deki pasta bize artık yetmeyecek. Ne yapıp edip, dışarıya açılmanın yollarına bakmamız lazım" diyen Bakan Güllüce, Türkiye İMSAD’ın işbirlği çağrısını önemli olduğunu söyledi. Bakan Güllüce, "müteahhitlerimiz gelişti, mimarlarımız kabiliyetli oldu. Çok güzel projeler ortaya konuluyor. Artık neden böyle küçük bir pasta ile uğraşalım. Bu pastayı çok daha büyütelim" diye konuştu.
Güllüce, "2020'lerde, 2025'lerde biz işçi bulmakta zorlanacağız, yurtdışında işçi almaya çalışacağız. Bunu ben değil, bilim adamları; ilgili insanlar söylüyor" dedi. Haksız rekabetin önüne geçmek için çalışmalar yaptıklarını söyleyen Bakan Güllüce, hiç kimsenin bu ülkenin insanına değerinden daha kalitesiz mal satmaya hakkı olmadığını vurguladı. Konuşmasında, yerli tüketimin ve yerli düşüncenin önemine de dikkat çeken Bakan Güllüce, "Önüne gelen malzemeyi kullanırsan, dışarıdan malzeme getirirsen, o teşvikten istifade edeceğin şekilde düşünmüyoruz. Yüzde 100 yerli malzeme kullanırsan, o yeşil ve eko binalarda, biz senin yanında oluruz" dedi.
Cahit Karakullukçu: İşbirliklerimiz uluslararası rekabette kaldıraç işlevi görecektir
Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Cahit Karakullukçu da konuşmasında, gerek Türkiyeli mühendislik-müşavirlik firmalarının, gerekse müteahhitlerin ve yerli inşaat malzemesi üreticilerinin uluslararası pazarlarda işbirliği içerisinde olmalarının ekonomiye sağlayacağı katkılara dikkat çekti. En önemli katkının, yurtdışında sürekli artan rekabet ortamında, ‘yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinden daha yüksek pay almak’ ve buna bağlı olarak ‘inşaat malzemesi ihracatının ülkeye kazandırdığı döviz gelirleri’ olacağını söyleyen Cahit Karakullukçu, “Sektörler arasındaki işbirliklerimiz, uluslararası rekabet koşulları açısından da kaldıraç işlevi görebilecektir" şeklinde konuştu.
Demir İnözü: Teknik müşavirlik firmalarının hedef ülkelerde yapacakları çalışmalar, müteahhitlerimizin ve üreticilerimizin bu pazarlara girmesinin yolunu açacaktır
Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Başkanı Demir İnözü de konuşmasında, müteahhitlik firmalarının yurtdışında katma değeri yüksek büyük projeler üstlenebilmesi ve rekabet güçlerini artırabilmeleri için hem teknik müşavirler hem de malzeme üreticileri ile işbirliklerini güçlendirmeleri gerektiğini vurguladı. Böylece firmaların daha fazla sayıda Mühendislik-Tedarik-İnşaat Tipi Sözleşmeleri (EPC) yüklenebileceklerine dikkati çeken İnözü, “Teknik müşavirlik firmalarının hedef ülkelerde, yurtdışı teşvik mekanizmalarından da yararlanarak, altyapı ve üstyapı gereksinimlerini belirlemeleri; bunun yanısıra master planı ve fizibilite çalışmalarını hazırlamaları, gerek müteahhit firmalarımızın gerekse inşaat malzemesi üreticilerimizin bu pazarlara girmesinin yolunu açacaktır” dedi. Yeşim Hatırlı: Üyelerimizin ürettiği yıllık yaklaşık 15 milyon metrekare projenin yaklaşık yüzde 30’unu yurtdışı projeleri oluşturuyor
Türkiye Serbest Mimarlar Derneği Başkanı Yeşim Hatırlı da, üyelerinin yurtiçinde ve yurtdışında yılda yaklaşık 15 milyon metrekare proje ürettiklerini ve bunun yaklaşık yüzde 30’unu yurtdışı projelerinin oluşturduğunu söyledi. Mimarlar olarak, müteahhitlik firmaları, proje müellifi ve işveren ilişkisiyle başlayan birlikteliklerinin, konsept proje tasarımından, mesleki kontrollüğe kadar giden yapım sürecinin her aşamasında işbirliğini gerektirdiğini vurgulayan Hatırlı, şöyle konuştu:
“Yurtdışında iş yapan müteahhit firmaların Türk mimarlara sağladıkları yeni iş alanları olduğu gibi, tersine, mimarlık ofislerimiz de yurt dışı pazarlara açılmada öncü rol üstlenmekte; gerek inşaat, gerekse malzeme üretici firmalarının yeni pazarlara ulaşmalarına imkan sağlamaktadır. Biz sektör paydaşları arasındaki bu işbirliği, kuşku yok ki yapı kalitesinde ve güvenli yapıların inşasında önemli rol oynayacaktır”.
İbrahim Çağlar (Foto: Uğur Aslanhan / AA)İbrahim Çağlar: Tüketimde yerli malının daha ön plana çıkması, kaliteyi artıracaktır
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çağlar, "Türkiye'deki üreticiler olarak, birçok alanda dünyanın en kaliteli ürünlerini üretiyoruz. Buna canı gönülden inanıyorum. Tekstilde bir numarayız. Otomobilde 'sıfır hata' ile üretim yapabiliyoruz. İnşaat malzemelerinde keza öyleyiz. Bu kadar kaliteli inşaatlar yapmasak, dünyada ikinci sıraya oturamayız. Onun için tüketimde de yerli malının daha ön plana çıkması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bu kaliteyi artıracaktır" dedi. Üretim artınca kalitenin de artacağını ve sanayinin de böylece kalkınabileceğini aktaran Çağlar, müteahhit ve mimarlardan yerli malı kullanımına önem vermelerini istedi.
Çağlar, İTO olarak inşaat sektöründeki bu kalite ve iş yapma enerjisini küresel vitrinlerde de sergilemek için 2015'te yeni bir adım atacaklarını kaydederek, 10-13 Mart'ta düzenlenecek dünyanın en büyük gayrimenkul fuarı MIPIM'e çok sayıda firmayla katılacaklarını belirtti. Fuarın girişinde 300 metrekare çadır kiraladıklarını, o çadırın içerisinde 96 metrekarelik İstanbul maketi olacağını dile getiren Çağlar, çadırın önemini geçen yıl fark ettiklerini anlattı. Çağlar, fuarda dünyanın önde gelen şehirlerinin çadırının bulunacağını ifade ederek, böylesi bir alanda yeterince yatırım yapmamanın sektöre yakışmadığını, fuarda sergileyecekleri maketin hareketli, ses ve ışık efektleriyle zenginleştirileceğini, İstanbul'un her yönüyle konuklara görsel şovlarla gösterileceğini söyledi. Çadırda Türkiye'de kamu ve özel sektörün dev projelerinin görsellerinin olacağı bilgisini de veren Çağlar, "Arzu eden firmaların projelerini özellikle orada sunacağız. İnanıyoruz ki hep birlikte bu projemizi hayata taşıyacak ve Türkiye'yi dünyanın en büyük gayrimenkul fuarında layıkıyla bu sefer temsil edeceğiz. Artık yalnız değiliz. Kıymetli Bakanımız her türlü konuda bizlerin yanında" diye konuştu.
Çağrı Köseyener: Sektörü daha ileri taşıyacak konuların başında mühendislik ve dizayn alanındaki potansiyelin daha etkin kullanılılması geliyor
Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü, Yurtdışı Müteahhitlik ve Yatırım Daire Başkanı Çağrı Köseyener de, sektörü yurtdışı projelerde daha ileriye taşıyacak konuların başında ‘mühendislik ve dizayn’ alanındaki potansiyelin daha etkin kullanılmasının geldiğini belirtti. Son yıllarda büyük gelişme gösteren teknik müşavirlik ve mimarlık firmalarının potansiyelinden de daha etkin faydalanılması gerektiğini vurgulayan Köseyener, şöyle dedi:
“Yurtdışı projelerde firmalarımız işbirliği yaparak, ortak projeler üstlenmelidirler. Güney Kore, İspanya, Fransa ve ABD gibi dünya çapındaki firmalarla rekabet etmenin en etkin yolu, firmalarımız arasındaki bu işbirliklerinin arttırılmasıdır. Yurtdışı müteahhitlik sektörünün gelişiminde devletin üzerine düşen temel görev ise; gelişmiş ülkelerdeki kurumsal yapılara benzer, etkin bir finansman mekanizmasının yaratılmasıdır”.
Müteahhitlik firmalarının yurtdışında üstlendiği projelerin toplam bedelinin 2014 sonu itibariyle 300 milyar ABD dolarını aşacağını söyleyen Köseyener, dünya GSMH ve ihracatı içerisinde yüzde 1’in altında paya sahip olan Türkiye’nin, yurtdışı müteahhitlik hizmet gelirleri içerisindeki payının yüzde 3,8 olmasının ise sektördeki gelişmişliğin en önemli göstergesi olduğunu vurguladı. Yener Gür’eş: Platform, ‘standart-yönetmelik’ karmaşasının ortadan kaldırılmasını hedefliyor
Türkiye’deki yapıların yeterince güvenli olmamasındaki başlıca nedenlerden birisinin, mevzuat ve yönetmeliklerde yaşanan kargaşa olduğunu belirten Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Üyesi Yener Gür'eş de konuşmasında, “Türkiye’de ‘Standart-Yönetmelik’ karmaşasının ortadan kaldırılması ve kamu yönetmeliklerinin, geniş katılımlı mutabakatla hazırlanmasına olanak sağlamak amacıyla Türkiye İMSAD öncülüğünde kurulan ‘Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’nda yapacağımız tüm çalışmalar, ‘güvenli binaların ve yaşanabilir şehirlerin inşasına’ odaklanacaktır” dedi.
Christophe Sykes: AB şehirler için ‘doğa tabanlı çözümler’ üzerinde çalışıyor
Avrupa İnşaat Malzemeleri Konseyi Genel Koordinatörü Christophe Sykes de zirvede, Avrupa Komisyonu’nun inşaat sektörü ile ilgili girişimleri hakkında bilgi verdi. Sürdürülebilir inşaat malzemeleri için araştırma-geliştirme olanakları, yeni kaynak verimliliği tebliği, devam eden çevresel ürün ayakizi projeleri ve çevresel ürün beyanları ile ilgili son gelişmeleri anlatan Sykes; Avrupa Komisyonu’nun, şehirler için bilişim teknolojilerinin gelişimesiyle birlikte ‘doğa tabanlı çözümler’ üzerinde çalıştığını belirterek, yakın gelecekte gündeme gelecek olan ’İnşaat ve Yıkım Atıklarının Geri Dönüşümü Araştırma Projesi’ hakkında bilgiler verdi.
Glynn Hayston: Firmaların ‘alt işveren güvenliği’ konusundaki farkındalığı artıyor
Zirve’nin yabancı konuşmacılarından Dupont Yatırım Verimliliği Uygulama Lideri (Ortadoğu, Turkiye, Pakistan ve Kuzey Afrika) Glynn Hayston ise konuşmasında, inşaat sektöründe planlı duruş, bakım-onarım ve özellikle büyük yatırım projelerinde yer alan firmaların, alt işveren güvenliği konusundaki farkındalığının her geçen gün arttığını söyledi. İşveren sahalarında çalışan veya hizmet veren tedarikçi ve alt işveren firmalarının, güvenlikle ilgili performanslarının dikkatle ele alınması gerektiğini kaydeden Hayston, "İşletme sahipleri bugün güvene dayalı ilişkileri temel alan, uzun süreli işbirliği kurabilecekleri, güvenilir ve sürdürülebilir kaynaklar arayışındadır" dedi.
Zirve’de ‘Kentsel Dönüşüm ve Finansmanı’ raporu paylaşıldı
Türkiye İMSAD, Zirve kapsamında ayrıca 'Kentsel Dönüşüm ve Finansman' raporunu kamuoyu ile paylaştı. Son 50 yılda kentsel sorunların fiziksel boyutlarına yönelik çözümler getirilmesine yönelik çalışmalar yapılmasına karşın, sosyal, ekonomik ve çevresel koşullar için sürdürülebilir çözümlerin henüz tam olarak üretilemediğinin vurgulandığı raporda; kentsel dönüşümün sadece fiziki yenilemeyi veya yakıp yıkmayı değil, aynı zamanda kapsamlı bir sosyokültürel, yerel kalkınma, çevre ve enerji açısından verimli uygulamaları kapsaması gerektiği vurgulandı. Raporda, şu görüşlere yer veriliyor:
“Kentsel dönüşümde, bina tipine ve kullanım amacına göre hem dönüşüm hem de finansman boyutlarının geliştirilmesi gerekmektedir. Finansman için, Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketlerinin, kamu projeleri içinde yer alabilmesi gibi kamu ayağının piyasaya doğru yön vermesi ve gelişimine katkı sağlanması da beklenen düzenlemeler arasındadır. Kentsel dönüşüm, ‘afet yönetimi, enerji verimliliği ile çevre yönetimi’ni kapsayan bir bütün olarak değerlendirilerek, sağlıklı yapılanmaların oluşturulması amaçlanmalıdır”.