Fotoğraf: Fatma Ünal
Antalya'nın Belek Turizm Bölgesi'nde düzenlenen İller Bankası Bölge Müdürleri Toplantısına katılan Bakan Demir, 1933 yılında Belediyeler Bankası olarak kurulan kurumun 10-12 yıl sonra İller Bankasına dönüştüğünü anlattı. İller Bankasının Cumhuriyet'in ilk yıllarında öncü altyapı yatırımlarına imza attığını kaydeden Demir, bugüne gelindiğinde İller Bankasının yerel yönetimlere finans sağlayan Türkiye'nin ''model markası'' haline geldiğini ifade etti.
İller Bankasının, kuruluşundan bugüne misyon ve vizyon olarak hüviyete uygun devam eden ender kuruluşlardan biri olduğuna değinen Demir, her kuruluşun dönem dönem zafiyetleri olabildiğini, İller Bankasının da bunu yaşadığını dile getirdi.
Yönetimde verimliliğin kurum ve kuruluşlar için ne kadar büyük önem arz ettiğinin bugün daha iyi anlaşıldığına değinen Demir, şöyle konuştu:
''Siyasi istikrarın olmadığı, özellikle ülke yönetiminde yer almak, karar sahibi olmak için normal olmayan, sağlıklı olmayan, geleceğe hizmet etmeyen fiiliyatların o günkü topluma kattığı olumsuzluklardan İller Bankası da payını belli dönemlerde almıştır. Özellikle 2000 yıllarına geldiğimizde İller Bankasının kapatılması konuşuluyordu. Hayatiyetini, misyonunu doldurduğu, görevini icra edemeyeceği konuşuluyordu. Hatta bizim iktidar dönemimizin ilk yıllarında da bu fikir tazeliğini koruyordu. Nihayetinde yerel yönetimlerden kesilen paylarla yerel yönetimlere finans desteği sağlayan, mühendislik ve müşavirlik hizmeti veren bir kuruluş.''
2000'li yıllarda verimliliği düşen kuruluşun 2003'ten sonra verimliliğini artırdığını vurgulayan Demir, TBMM'deki İller Bankası Teşkilat Yasa Tasarısı'nın, İller Bankasının güçlenerek çok daha aktif, üretken, hatta ülke dışında hem kaynak bulabilen, hem kaynak kullanabilen hale getireceğini kaydetti.
İller Bankasının çok farklı bir statüsü olduğuna dikkati çeken Bakan Demir, kurumun sermayesini İl Özel İdareleri ve belediyelerden kesilen paylarla oluşturduğunu, yönetimini ise hükümetlerin atadığını söyledi.
Bu yapıda verimliliği oluşturmanın kolay olmadığına dikkati çeken Bakan Demir, bu hüviyetiyle İller Bankasının 2010 yılında en verimli kuruluş olduğunu bildirdi.
İller Bankasının yerel yönetimlere katkısı
Bakan Demir, ''İller Bankası, 2003-2010 arasında yerel yönetimlere 7 milyar liranın üzerinde finans büyüklüğü sağlamış. Bu 7 milyarın 2 milyarı 2010'a ait. 7 yılda direkt kaynağın dışında 8 milyar lira yatırım bedelli proje hizmeti verildiğini görüyoruz. Bunun da yüzde 75'i hibe'' diye konuştu.
İller Bankasının bir tek kendi kaynaklarından değil, uluslararası finans kuruluşlarından yerel yönetimlere kullandırmak üzere kaynak temin ettiğini de hatırlatan Demir, bu amaçla yurtdışındaki finans kuruluşlarından Türkiye'deki yerel belediyelere kullandırmak üzere 600 milyon dolar kaynak bulunduğunu söyledi.
Bakan Demir, ''Yeni Teşkilat Kanununda, kendi ön planda olduğu alanlarda özellikle komşu ülkeler başta olmak üzere, Türkiye dışında katkı sağlamak istediğimiz, ilişkilerimizi geliştirmek istediğimiz ülkelerde, etkin ve yetkin kuruluş olan İller Bankasının mühendislik ve müşavirlik hizmetlerinde, hatta hükümet görev verirse yapım alanında, ülkemizi uluslararası alanda temsil etmesini hedefledik'' dedi.
Türkiye'nin dünyanın önemli ülkelerinden biri olduğuna işaret eden Bakan Demir, şöyle konuştu:
''Türkiye'de kendi sınırlarımızla sınırlı kalan veya ufku kendi sınırlarımız olan, kendi sorunlarımıza çözüm arama ufkunun üzerinde, çok yeni bir vizona sahip olmamız gerekiyor. Artık biz, ülke içindeki altyapı, üstyapı problemlerine kafayı yormanın üzerine çıkmak zorundayız. Onun içindir ki İller Bankasının Teşkilat Kanununda hem yurtdışından finans temin eden, hem yurtdışında da görev icra edecek bir hüviyeti hedefledik. Uluslararası alanda Türkiye, dünyanın uğraştığı her soruna veya karşılaştığı her duruma kafa yormak zorunda. İller Bankası da Türkiye Cumhuriyeti'nin bir kuruluşu, üstelik model bir kuruluş. İller Bankası da kendi alanıyla ilgili dünyada ne olup bitiyorsa mutlaka bilmek zorunda. İyi örnekleri izlemek ve kendi uygulamaları içinde bulundurmak zorunda. 2011 yılına girerken İller Bankasının vizyonu budur.''
Yerel yönetimler İller Bankası ilişkisi
Bakan Demir, bir soru üzerine yurtdışından yerel yönetimlerin kullanması amacıyla sağlanan kaynağın büyük ve nitelikli projelerde kullanıldığını kaydetti. Bu belediyelerin arasında İstanbul, Antalya ve Denizli'nin bulunduğunu anlatan Demir, ''Yerel yönetimlerle İller Bankasının çalışmaları son yıllarda çok verimli. Yerel yönetimler İller Bankasını yanlarında büyük bir güç olarak görüyorlar. İller Bankasının kullandığı kaynaklar yerel yönetimlere nitelikli, gerekli projelere kullandırılıyor. Her yerel yönetim, her talep ettiği krediyi almıyor. İller Bankasının bir değerlendirmesi var. İller Bankasının kredi açıp da ihale sürecinde, yapım sürecinde aksaklıklar görüp kredisini kestiği projeler var. Yerel yönetim yanlış işler yapıyorsa hemen kredisini kesiyor. Her ne kadar iller bankası yerel yönetimlerin kuruluşu da olsa, bankası da olsa niteliksiz proje üretimine tahammülümüz yok'' dedi.