Hükümet, açtığı davalar ve yaptığı değerlendirmelerle kamu yararının denetiminde önemli rol oynayan mühendis ve mimar odalarının yetkilerini elinden almak üzere harekete geçti. Yeni oluşturulan Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı’nın görevleri arasında “meslek odalarının mevzuatını hazırlamak” ilk sıraya yerleştirildi. Bakanlık bünyesinde çok kapsamlı yetkilerle Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü oluşturuldu. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Başkanı Mehmet Soğancı, “Mesleki Hizmet yerine TMMOB Genel Müdürlüğü deseler, ancak o kadar olur” dedi.
Yeni bakanlık yapılanması kapsamında Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Orman, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de (KHK) Bakanlık’ın ilk görevi “Yerleşmeye, çevreye ve yapılaşmaya dair imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak, uygulamaları izlemek ve denetlemek, Bakanlık’ın görev alanı ile ilgili mesleki hizmetlerin ve bu meslek gruplarının kayıtlı oldukları meslek odalarının mevzuatını, norm ve standartlarını hazırlamak, geliştirmek, uygulanmasını sağlamak, ilgililerin kayıtlarını tutmak” olarak yer aldı.
KHK ile Bakanlık bünyesinde meslek odaları ile ilgili mesleki hizmetler genel müdürlüğü de oluşturuldu. Genel müdürlüğün görevleri arasında da “mesleki yeterlilikleri ile kuruluş yeterliliklerini değerlendirerek bunlara tescil ve yeterlik belgeleri vermek, Bakanlık’ın görev alanına giren konularla ilgili olarak mimarlık ve mühendislik meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuat düzenlemelerini yapmak ve denetlemek” sıralandı.
Konuyu değerlendiren bir oda başkanı “Hükümet TMMOB’nin gücünü kırmak için yapısında ve mevzuatında değişikliklere gitmeyi düşünüyor. Bunların arasında seçim sisteminin nisbi temsile dönüştürülmesi, TMMOB’nin parçalanması var. Diğer taraftan en sakıncalı konu, kamu adına dava açma yetkisinin, örneğin ‘Meslektaşlarının haklarına zarar verilmesi dışındaki konularda dava açamaz’ şeklinde kısıtlanmasıdır. KHK’de buna dair açık bir ifade yok ama ilk maddedeki ‘Mevzuatı Bakanlık düzenler’ hükmü, yasa değişikliğiyle beraber buraya kadar gidebilir” diye konuştu.
TMMOB Başkanı Soğancı da şunları söyledi:
“Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı’nın KHK’sinin daha birinci maddesinde, Bakanlık’ın görevleri arasında ‘İlgili meslek odaları hakkında düzenlemeler yapmak’ sayılıyor. Bunun ayrıntısında yeni oluşturulan mesleki hizmetler genel müdürlüğüne üyelerin kayıtlarını, sicillerini tutmaya kadar görev ve yetkiler veriliyor. Bunların tamamı bizim örgütlenmeye ilişkin. Genel müdürlüğün adına TMMOB yazsanız, TMMOB Genel Müdürlüğü olur. Yani, genel olarak bir meslek örgütünün yapacağı işleri yazıyor o maddelerde. Bu anayasanın 135. maddesiyle de çelişir. Ama oraya gelmeden geçen hafta sonu yönetim kurulumuzda tartıştık, yarın da 23 oda başkanıyla ortak bir toplantı yapacağız. Devletin buna yönelmesinin arkasındaki nedenler nedir? Bunu tartışacağız. Değerlendirmemizi de cuma günü açıklayacağız.”
Soğancı, bu konuyu CHP’nin, diğer muhalefetin, sivil toplum örgütlerinin de değerlendirmesi gerektiğini söyledi.