Araştırma komisyonunda bulunan CHP’li vekiller, 9 işçinin hayatını kaybettiği Çöpler Altın Madeni’nde yaşanan felakete ilişkin rapor hazırladı. CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz’ın imzasıyla sunulan raporun, araştırma komisyonu tarafından hazırlanacak rapora dahil edilmesi istendi.
BirGün’de yer alan habere göre; ülkede madencilik politikalarının da irdelendiği raporda İliç’in iktidarının politikalarının bir sonucu olduğu belirtildi. Ayrıca İliç’teki felaketin nedenlerinin sıralandığı raporda, birincil sorumlunun kapasite artırımına izin veren Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum olduğu ifade edildi. Sorumlu olmasına ragmen Kurum’un komisyona gelmediği ve hiç görüş vermediğine dikkat çekildi.
“AKP döneminde maden yatırımlarının kalkınma, istihdama katkı gibi yönleri üzerinden algı oluşturulurken, plansız ve kontrolsüzce yaygınlaştırılan maden tesislerinin sebep olduğu zarar ve toplumsal maliyetler ise göz ardı edilmektedir” denilen raporda, “Madenciliği plansız biçimde yaygınlaştırmaya çalışan iktidar politikaları nedeniyle çok uluslu şirketler ve yerli iştirakleri ile yerel topluluklar arasındaki çekişmeler de artış göstermiştir. Ekoloji mücadeleleri, Türkiye’de önemli hak ihlallerinin yaşandığı bir mücadele alanına dönüşmüştür. Kamu yetkililerinin ‘milli proje karşıtlığı’, ‘kalkınma karşıtlığı’ gibi yakıştırmalarla kriminalize etmeye çalıştıkları yurttaş toplulukları, ekoloji hareketleri ve meslek örgütleri özetle, Türkiye’de yürütülen madencilik faaliyetlerinin vahşi yöntemler ve sömürge tipi yapıldığını, bu faaliyetlerin şirketleri zenginleştirmesine karşın sosyal refah ve toplumsal zenginliğe katkı sunmadığını, tarım ve hayvancılık gibi geçim araçlarını yok etmesi nedeniyle işsizlik ve yoksullaşmaya, göçe ve mülksüzleştirmeye yol açtığını, denetimsiz, şeffaflık ve katılımcılıktan uzak yürütüldüğünü, sağlığa, canlı yaşamına, ekosisteme zararlar verdiğini ileri sürerek itiraz etmekteler.” ifadeleri yer aldı.
ÇED’e aykırı üretim yapıldı
Şirketin iktidar desteğiyle bölgede vahşi madencilik yaptığı ve ÇED süreçlerinde kendisine sağlanan ayrıcalıklardan faydalanarak fahiş kârlar elde ettiği ifade edilen raporda, hazırlanan ÇED dosyasındaki kriterlere uyulmadığı ve karara aykırı üretim yapıldığı belirtildi.
Raporda faciaya ilişkin şu tespitler yer aldı: “Çöpler Altın madeninde meydana gelen facianın basit bir maden kazası olarak değerlendirilmesinin mümkün olmayacağı, yaşanan facianın uzun dönem AKP iktidarının uyguladığı plansız madencilik politika ve uygulamalarının bir sonucu olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Son 10-15 yıllık sürece bakıldığında Elbistan, Soma, Ermenek, Zonguldak, Siirt, Amasra başta olmak üzere ülkenin farklı bölgelerinde iş cinayetlerine neden olan maden facialarının tesadüfi olmadığı, uygulanan yanlış politik, yasal, yönetsel, teknik, çevresel ve sosyal politikaların bir sonucu olduğu görülmektedir. Bu nedenle meydana gelen facia ele alınması gereken bir olgudur.”