Karayolları arazisini Ahmet Nazif Zorlu’ya kaptıran Şeyh Maktum’un şirketi Sama Dubai, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İETT Garajı arazisinin satışı ihalesini aldı. Sama Dubai, Zorlu ile 35 tur yarıştığı açık artırmada araziye 705 milyon dolar artı KDV teklif vererek, arazinin sahibi olmaya hak kazandı.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın şirketten ricası ile dolardan Türk Lirasına yapılan çevrimde 977.7 milyondan yukarıya doğru yuvarlama yapılarak, ihale 980 milyon YTL artı KDV, yani 1 milyar 157 milyon 600 bin YTL ile sonuçlandırıldı. Ödemeyi peşin yapacak olan Sama Dubai, 46 bin 241 metrekarelik arazide istediği yükseklikte bina inşa edebilecek.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Gençlik Spor Müdürlüğü Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilen ihaleyi, Belediye Genel Sekreteri Mesut Pektaş yönetti. Pektaş, ihalenin başında yaptığı açıklamada, 46 dönümlük arazinin satışında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun uygulandığını ifade etti.
Kanunda ihale yöntemine ilişkin yakın zamanda b.ir değişiklik yapıldığını anımsatan Pektaş, yasanın önceki halinde belli değer üzerindeki satışların sadece kapalı teklif usulü ile yapıldığını belirtti. İstanbul Büyükşehir belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın hükümet ve parlamentoya yaptığı başvuru ile yasada değişiklik yapıldığını kaydeden Pektaş, kıymetli arsaların değerlendirilmesinde kamu yararını daha yükseğe çıkarabilmek ve rekabeti artırabilmek amacıyla yöntemin değiştirildiğini söyledi.
Özelleştirme satışına çevirdiler
Değişiklik ile kapalı tekliflerin verilmesi sonucunda en yüksek değeri teklif etmiş üç katılımcı ile açık artırmaya geçilerek, ihalenin sonuçlandırılmasına imkan sağlandığını vurgulayan Pektaş, "Bu değişiklikten sonraki, belli rakamın üzerindeki ilk ihaleyi yapmış oluyoruz" dedi. Değişiklik ile Özelleştirme Kanunu çerçevesinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın Karayolları’nın İstanbul’daki arazisi için yapılan satış yöntemi benimsenmiş oldu.
12 şirket katılmadı
İhaleye, şartname alan 19 şirketten 12’si katılmadı. Eren-Talu Mimarlık, Osmanlı Yapı 4 İnşaat, Pera Gayrimenkul, Soyak Yapı, Emaar Gayrimenkul, Yapı Merkezi, Garanti Gayrimenkul, Afken Gayrimenkul, Anadolu Gemi ve Savunma Sanayi, Tahincioğlu Gayrimenkul, İnanlar İnşaat, Demtaş İnşaat; şartname aldıkları halde ihaleye teklif vermediler.
İhaleye, Fiba Gayrimenkul-Nurol ortak girişimi, Zorlu Gayrimenkul, Biskon Yapı, Limak İnşaat, Sama Dubai İstanbul Gayrimenkul, Toray İnşaat, Taşyapı İnşaat katıldı. Kapalı zarfla KDV hariç alınan ilk tekliflerde; Toray 401 milyon 500 bin YTL, Sama Dubai 840 milyon YTL, Biskon 440 milyon YTL, Zorlu 707 milyon YTL, Taşyapı 400 milyon YTL, Limak 310 milyon YTL, Nurol-Fiba 505 milyon 500 bin YTL önerisinde bulundu. Bunun üzerine Toray, Biskon, Taşyapı, Limak ihaleden elendi.
Açık artırmada dolara dönüldü
En yüksek teklifi veren üç şirket ile geçilen açık artırmada, teklifler dolar üzerinden alınmaya başlandı. İhale Komisyonu Başkanı Pektaş, tapu devrinde sorun yaşanmaması için bedelin YTL üzerinden alınacağını, ancak açık artırmada kolaylık sağlanması amacıyla ihalenin bu bölümünün dolar üzerinden gideceğini belirtti.
İlk teklifi 505 milyon 500 bin YTL artı KDV olan Nurol-Fiba, açık artırmanın başında teklif vermeksizin çekildi. Ardından Özelleştirme İdaresi’nin Karayolları arazisi ihalesinde olduğu gibi Zorlu Grubu ile Sama Dubai arasında büyük çekişme başladı. KDV hariç yapılan tekliflere Zorlu 607 milyon dolar ile başladı. 1’er milyon dolarlık artırımlarla 15 turda 637 milyon dolara çıkıldı.
Ahmet Nazif Zorlu'nun nefesi yetmedi
16’ncı turda Zorlu 3 milyon dolarlık artış ile teklifi 640 milyon dolara çekti. Sama Dubai yine 1 milyon dolarlık artışlarla karşılık verdi. 19’uncu turda 5 milyon dolarlık artış ile 650’ye çıkan Ahmet Nazif Zorlu, 22’nci tur geride kaldığında, "Biraz da biraz da arkadaş devam etsin" diyerek, sözü yanında bulunan şirket yetkilisine verdi.
Açık artırma bundan sonraki bölümlerde 1 milyon dolarlık artışlarla sürdü. 33’üncü turda teklif Sama Dubai tarafından 689’a yükseltilince Zorlu Grubu’nun isteğiyle ihalede mola verildi. Ardından 35’inci turda Zorlu teklifini 701’e yükseltti. Bunun üzerine Sama Dubai, 705 milyon teklif etti. Zorlu bu teklif karşısında, "Sama Dubai şirketine hayırlı olsun" diyerek çekildiğini açıkladı.
Topbaş yukarı yuvarladı
İhalenin bitişiyle birlikte devreye giren Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, 705 milyon doların Türk Lirasına çevrildiğinde 977 milyon 764,50 YTL tuttuğunu belirterek, Sama Dubai’den yuvarlak hesap yapılması için teklifin 980 milyon YTL’ye çekilmesini istedi. Şirket kabul edince arazi 980 milyon YTL artı KDV, yani 1 milyar 157 milyon 600 bin YTL ile Sama Dubai’nin oldu.
Ödemeyi peşin yapacak olan şirket, 46 bin 241 metrekarelik arazide istediği yükseklikte bina inşa edebilecek.
İhale sonrası bir açıklama yapan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, ihalenin 980 milyon YTL + KDV olarak kesinleştiğini söyleyerek "hayırlı olsun" dedi. Başkan Topbaş, protokollerin kendi kalemi ile imzalanmasını istedi ve "bu kalemi özel olarak saklayacağım" dedi.
Kadir Topbaş, ihale öncesi yaptığı açıklamada "Karayolları arazisinin 800 milyon dolara satılması umutlarımızı artırdı. 1 milyar dolar civarı fiyat bekliyoruz" demişti.
Veziroğlu dokuz yıl önce 105 milyon vermişti
Arazi için 1998 yılında yapılan ihalede Ali Haydar Veziroğlu, 105 milyon dolar teklif etmişti. Veziroğlu, bu parayı ödeyebilseydi, değeri vergi hariç 700 milyon doları aşan alanın sahibi durumunda bulunacaktı.
Daha sonraki süreçte araziye Ahmet San talip oldu ama alamadı. Aralık 2004’te de Dubaililerin araziye gökdelen yapması gündeme geldi ancak eleştiriler nedeniyle proje gerçekleştirilemedi. Gelinen noktada arazi yine Dubai sermayesine gitti.
İstanbul’un en değerli arazileri arasında gösterilen İETT Levent Garajı arazisi 265.8 milyon YTL muhammen bedelle satışa çıkmıştı. Arazi, 46 bin 241 metrekare ticaret ve konut olmak üzere, brüt parsel üzerinden bodrum hariç 3 emsal imara sahip bulunuyor. İETT Garajı arazisi; Boğaziçi Kanunu, Kültür ve Tabii Varlıklar Kanunu ve Hıfzısıhha Kanunundan etkilenmediği gibi, Boğaz’a hakim, en önemli ticaret, alışveriş ve şirketlerin yer aldığı konseptin içinde bulunuyor.
Sama Dubai
Sama Dubai İstanbul Gayrimenkul A.Ş., Dubai Şeyhi El Maktum'un kendi şirketi. El Maktum, Karayollarının Zincirlikuyu'daki arazisi için yapılan ihaleye de Sama Dubai ve Emaar şirketleri ile katılmış, Emaar, ihaleyi kazanan Zorlu Grubu ile son aşamaya kadar çekişmişti.
El Maktum'un Türkiye'de büyük yatırımlar yapmak istediği, İETT arazisiyle özel olarak ilgilendiği biliniyordu.
Arazinin özellikleri ve ihale yöntemi
- 46 bin 241 metre kare ticaret ve konut olmak üzere, brüt parsel üzerinden bodrum hariç 3 emsal imarı olan arazi, 265 milyon 885 bin 750 YTL artı KDV muhammen bedele sahip bulunuyor.
- İETT garajı arazisi, Boğaziçi Kanunu, Kültür ve Tabii Varlıklar Kanunu ve Hıfzıssıhha Kanunundan etkilenmiyor.
- Konum itibariyle İstanbul Boğazı'na hakim arazi, en önemli ticaret ve alışveriş merkezleri ile ana ulaşım hattı üzerinde yer alıyor.