Demiryolu taşımacılığını uzun yıllar ihmal ettikten sonra hızlandırılmış tren faciası yaşayan Türkiye, acı izleri silmek için hızlı trende atağa kalktı. Ankara-Eskişehir hızlı tren hattında yolcu taşınmaya gelecek yıl başlanıyor.
Halen iki güzergâhta hızlı tren çalışmaları sürdürülüyor. İki etapta gerçekleştirilecek Ankara-İstanbul hızlı tren hattının Ankara-Eskişehir bölümündeki inşaat çalışmaları bitti, test sürüşlerine başlandı. Eskişehir-İstanbul arasındaki hızlı tren hattı inşaatı ihaleye itiraz nedeniyle yaklaşık iki yıllık gecikmeyle başladı. Ankara-Konya arasındaki hızlı tren hattının inşaat çalışmaları ise sürüyor. Bir grup bilim adamının da test sürüşünde 'tam not verdiği' hızlı trenle ilgili bazı bilgiler şöyle:
Nereye, kaç saatte gidilecek? Hızlı trenle Ankara-Eskişehir arası bir, Ankara-İstanbul arası üç, İstanbul-Konya arası üç buçuk saate, Ankara-Konya arası ise 75 dakikaya inecek. Ankara'da okuyan Eskişehirli ve Konyalı öğrenciler akşam evlerine dönebilecek. Ankara'ya bir saat mesafedeki Polatlı ile iki buçuk saat uzaklıktaki Eskişehir'de tren istasyonu çevresindeki emlak fiyatları prim yaptı.
Uçağa rakip olabilir mi? Ankara-İstanbul hattında hızlı trenin devreye girmesiyle havayoluna ciddi bir alternatif gelecek. Halen bu iki kent arasındaki yolcuların sadece yüzde 10'u treni tercih ediyor. Hızlı trenle bu payın yüzde 78'e çıkacağı sanılıyor. 29 Ekim'de yolculu test sürüşlerine, gelecek yılın ilkbaharında da ticari seferlere başlanması planlanan Ankara-Eskişehir hattı, İstanbul'a ulaşımı da kısaltacak. 8-10 saatlik yolculuk, Eskişehir hattının devreye girmesiyle iki-üç saat kısalacak. Ankara'dan kalkan tren Eskişehir'e süratle gidecek, Eskişehir'den itibaren normal hızla yoluna devam edecek.
Yeterince güvenli mi? Yetkililer 2004'te 41 kişinin öldüğü hızlandırılmış trenin yenilenen eski hatlar üzerinde seyrettiğini, hızlı tren için ise uluslararası standartlara uygun yeni hatlar yapıldığını hatırlatıyor.
Bilet fiyatı ne olacak? Dünyada hızlı trenlerde, normal trenlerden yüksek fiyat tarifesi var. Kimi ülkedeki fiyatlar, uçak fiyatlarına yaklaşıyor. TCDD bir süre önce tren yolcuları arasında fiyat araştırması yaptı. Ankete katılan yolcuların yüzde 100'ü, fiyatın 50 YTL ve altında olması halinde hızlı treni tercih edeceklerini söylerken yüzde 13'ü fiyatı ne olursa olsun bu aracı seçeceklerini belirtti.
Trenler nereden alındı? Türkiye hızlı tren hatlarında işletilmek üzere İspanya'dan 10 adet hızlı tren sipariş etti. Yapımı devam eden tren setleri peyderpey Türkiye'ye gelecek. Her biri altı vagondan oluşan ve saatte 250 kilometre hız yapan trenler 419 yolcu kapasiteli.
Sıradaki iller hangileri? Ankara-Konya hattı 2008'de, Ankara-İstanbul hattı da 2009-2010 yıllarında hizmete alınacak. Bu hatların devreye girmesinin ardından Ankara-Sivas ve Ankara-İzmir arasında da hızlı tren hattı yapımına başlanacak. Hizmete alınan hızlı tren hatlarının işletme hakları özelleştirilecek. Buradan elde edilecek gelirlerle de hızlı tren hatları Isparta, Antalya ve Erzincan'a uzatılacak. Hedef, önümüzdeki beş yıl toplam 2 bin 480 kilometre hızlı tren hattı.
Para nereden karşılanacak? Demiryollarına önümüzdeki beş yılda yaklaşık 8 milyar dolarlık yatırım planlanıyor. Ankara-İstanbul ve Ankara-Konya arasındaki projelerin maliyeti ise yaklaşık 3.5 milyar dolar. Bu yatırımların büyük kısmı uluslararası ve yabancı ülke resmi finansman kurumlarınca finanse ediliyor. TCDD'ye ait limanların özelleştirilmesinden gelecek yaklaşık 2 milyar dolarlık kaynak da demiryollarına aktarılacak.